Kleur bekennen op een warmere aarde: het lukt niet iedereen

Beste,

De overgang van fossiele naar duurzame energie is gelijktijdig een proces van opbouwen én afbreken. We moeten een klimaatneutrale economie opbouwen terwijl we oude fabrieken, centrales en boorputten uitrangeren. Niet op onnodig bruuske wijze (er werken daar veel mensen), maar wel snel. Waarom klimaatactivisten zo ongeduldig zijn, in 3 grafieken.

Ondertussen staan er continu mensen aan de zijlijn te vragen of die overgang wel zo nodig is, want misschien valt het wel mee met klimaatverandering?

Als je het debat helemaal platslaat, zijn dat de drie krachten in de energietransitie die steeds botsen: krachten die iets nieuws willen opbouwen, krachten die de huidige orde willen behouden, en (marginale maar luide) krachten die de noodzaak van een transitie überhaupt betwijfelen – en daarmee de facto de status quo langer behouden.

De afgelopen week botsten alle drie die krachten op Twitter, in de Tweede Kamer en in de media. Het piepte en kraakte en er kwam stoom uit (mijn) oren.

Een absurd debat

Het begon met een Twitter-relletje NRC: Over deze vier stellingen ruzieden Baudet en Hiemstra. tussen Gerrit Hiemstra en Thierry Baudet. Een oud-Elsevierjournalist woog op de opiniepagina van de Volkskrant de klimaatuitspraken van Baudet en concludeerde dat ze ‘grotendeels waar’ waren. Wat, zo schreef ik, niet klopt.

Nee, Thierry Baudet heeft geen gelijk over het klimaat De Volkskrant publiceerde dinsdagavond een opiniestuk waarin een handjevol klimaatuitspraken van Thierry Baudet als ‘grotendeels waar’ worden beoordeeld. Dat is gevaarlijke onzin. Lees het verhaal hier terug

De Volkskrant kwam onder vuur te liggen voor de publicatie, verdedigde zich Volkskrant-hoofdredacteur Philippe Remarque over het ‘klimaatdebat’ in zijn krant. bij monde van de hoofdredacteur (‘ouderwets debat’ was belangrijk), en kwam vervolgens nog meer onder vuur Op Twitter vind je mijn uitgebreide reactie op het ‘ouderwetse debat’ in de Volkskrant. te liggen (ook van mij). Meer over het ‘ouderwetse debat’ in de Volkskrant.

Nu de storm is gaan liggen, komt de hele episode me vooral als absurd voor. We krijgen al meer dan dertig jaar te verstaan dat we enorme risico’s lopen door klimaatverandering. In plaats van een serieus maatschappelijk gesprek over oplossingen, blijven we in de echokamers van de Nederlandse media maar praten over de diagnose zelf.

We kunnen nu iets nieuws opbouwen

Terwijl er meer dan genoeg effectieve oplossingen Zie bijvoorbeeld de oplossingen uit het Emissions Gap Report 2017 van VN-milieubureau UNEP. zijn. Op De Correspondent schetste wetenschapper Auke Hoekstra vorige week een toekomst van overtollige en goedkope schone energie. Hier het verhaal over de grootste revolutie sinds het internet. Vervolgens beantwoordde hij tientallen vragen, zoals:

• Wat als je geen dak hebt om zonnepanelen op te leggen? Wat als je geen dak hebt om zonnepanelen op te leggen?
• Wat is verstandig: nu zonnepanelen kopen, of wachten? Nu zonnepanelen kopen of wachten?
• Hoe snel verdien je een zonnepaneel terug? Hoe snel verdien je een zonnepaneel terug?

Er kwam in de bijdragen enorm veel enthousiasme los om een schoon energiesysteem op te bouwen én om gelijktijdig te werken aan zeggenschap en sociale cohesie binnen dat nieuwe systeem. Zie de bijdragen onder mijn nieuwsbrief van vorige week over groene projecten die van onderop worden opgepakt.

Maar de overheid kiest niet

Er wordt vaak naar de staat gekeken om dit alles te coördineren. Maar de Nederlandse overheid is daar tot op heden niet bijster goed in gebleken, om de eenvoudige reden dat een groot deel van de fossiele belangen bij de overheid liggen. Onderzoekers Sem Oxenaar en Rick Bosman beschreven de verwevenheid in een nieuw verhaal.

De Nederlandse overheid en de olie- en gasindustrie: zoek de verschillen Hoe kan het dat Nederland nu meer CO2 uitstoot dan in 1990? Het antwoord: de gigantische verwevenheid van de overheid en de fossiele industrie. Wij brachten hem in kaart. Lees het verhaal van Rick hier terug

Door de hele keten van aardgas, aardolie en steenkool is de overheid een speler óf heeft ze een financieel belang. Dat is een van de redenen dat de transitie in Nederland trager verloopt Gaat de Nederlandse transitie traag dóór de fossiele belangen van de overheid? Daarover spraken we in de bijdragen uitgebreid. dan in omringende landen.

Ondanks de groene voornemens van opeenvolgende kabinetten, heeft het rijk – voor zover ik weet – nog nooit een helder antwoord geformuleerd op de vraag hoe al die fossiele belangen gaan worden afgebouwd. Als het gaat om belangen is onze overheid een verzamelaar.

Duurzaamheid is in Nederland daarom altijd een toevoeging op het bestaande. Het actief afbreken van een tak waarmee je intens verweven bent, dat is moeilijk en valt niet zo lekker in de polder.

Zo komt het, geloof ik, dat de overheid wél goed is in het formuleren van nieuwe ambities (‘de Nederlandse economie wordt circulair’), maar nooit uitlegt wat dat dan betekent voor sectoren die ingrijpend moeten veranderen of verdwijnen. Alsof het rijk niet durft te zeggen waar het pijn gaat doen.

De Tweede Kamer debatteerde dinsdag Hier het verslag van de plenaire vergadering van dinsdag over de fossiele industrie, gaswinning en aardbevingen in Groningen. over deze kwestie. In een motie Hier vind je de motie over de rol van Energiebeheer Nederland. vroegen SP, Partij voor de Dieren, GroenLinks en PvdA het kabinet om een duurzame toekomstvisie voor staatsbedrijf Energiebeheer Nederland (EBN). En een meerderheid sommeerde het kabinet om tenminste de fiscale voordelen voor de fossiele industrie versneld af te bouwen. ‘Kamer wil fiscale voordelen fossiele industrie afbouwen.’ Dat zouden goede eerste stappen zijn, maar er is meer nodig, schrijven Oxenaar en Bosman. Nogmaals de link naar het verhaal van Rick Bosman en Sem Oxenaar.

Als je te lang op twee paarden blijft wedden...

Hetzelfde onvermogen om te kiezen zie je bij Shell. Dat bedrijf heeft deze week een flink belang genomen Reuters: ‘Shell to acquire 43.8 percent interest in Silicon Ranch.’ in een Amerikaans zonne-energiebedrijf. Maar de grootste groei in de komende tien jaar moet komen uit schaliegas, zei topman Ben van Beurden tegen The Financial Times. FT: ‘Shell looks to shale production for rapid growth.’ De olie- en gasgigant blijft dus op twee paarden wedden (waarbij verreweg de meeste investeringen Over de groene investeringen van Shell. naar olie en gas gaan).

New York heeft inmiddels besloten om niet alleen al haar investeringen uit de fossiele industrie af te bouwen, maar de vijf grootste oliemaatschappijen – waaronder Shell – ook aan te klagen The Guardian: ‘New York City plans to divest $5bn from fossil fuels and sue oil companies.’ voor hun bijdrage aan de klimaatverandering en aan decennialange misleiding over de ernst daarvan. Over de twijfelcampagne van de fossiele industrie.

Het is de zoveelste klimaatzaak Over andere milieu- en klimaatzaken. in korte tijd, en voor mij aanleiding om er verder in te duiken. Wat willen jullie weten over de rechtszaken tegen big oil? Laat het me weten in de bijdragen of per mail.

Tot de volgende,

Jelmer

Wil je dit onderwerp volgen? Als correspondent Klimaat & Energie onderzoek ik de oorzaken van de klimaatcrisis en onze toekomst op een steeds warmere aarde. Blijf op de hoogte via mijn wekelijkse mail