Klimaatschade kost New York miljarden. Moeten oliebedrijven die betalen?

Beste,

In 1998 kwam een groep vertegenwoordigers van oliebedrijven, handelsverenigingen en conservatieve denktanks bijeen in het kantoor van het American Petroleum Institute in Washington.

De groep van twaalf The Guardian zocht de aanwezigen jaren later terug. had een simpel doel: klimaatactie tegenhouden door er zo veel mogelijk twijfel over te zaaien. Hoe ze dat gingen doen, schreven ze op in het Global Climate Science Communications-plan.

Het is een verbijsterend document. Hier kun je het ‘plan’ lezen. Een van de strategieën waarover ze het eens worden, is het rekruteren van klimaatsceptische wetenschappers. Die zouden mediatraining moeten krijgen, zodat ze hun ‘twijfel’ effectief konden overbrengen op journalisten, politici en het publiek.

Het ‘plan’ zou geslaagd zijn als gewone burgers ‘doorhebben’ (erkennen) dat veel onzeker is in de klimaatwetenschap [en] wanneer het bestaan van die onzekerheden ‘alledaagse wijsheid’ wordt.’ Het aantal nieuwsartikelen dat vraagtekens zet bij de klimaatwetenschap zou als maatstaf voor ‘succes’ dienen.

Moeten grote oliebedrijven de kosten van klimaatverandering ophoesten?

Ik schreef al eens over dit plan, Eerder schreef ik in dit stuk over het ‘actieplan’ en de leugens van fossiele-energiebedrijven. deze week kwam ik het weer tegen in de aanklacht De aanklacht van de stad New York tegen ‘Big Oil.’ van de stad New York tegen de vijf grote oliebedrijven Shell, BP, ExxonMobil, Chevron en ConocoPhilips.

Zij schreven niet alle vijf mee aan het Global Climate Science Communications-plan, maar hebben wel elk een aandeel Hier lees je meer over de twijfelcampagnes van ExxonMobil en Shell. in het zaaien van twijfel over de dreiging van klimaatverandering.

Dat is een van de redenen dat ze nu worden aangeklaagd. De oliebedrijven hadden veel kennis over de risico’s van hun producten, maar vertelden het publiek jaren een ander verhaal.

Het is een fundamenteel principe, stelt de aanklacht, dat een bedrijf ‘dat producten produceert die zeer schadelijk zijn wanneer ze precies worden gebruikt als bedoeld, de kosten moet dragen om de schade te verminderen.’

Met andere woorden: New York wil dat de oliebedrijven betalen voor de maatregelen die de stad moet treffen om zich tegen klimaatverandering te weren. De stad heeft nu al last van de stijging van het aantal dagen met extreme hitte, erosie van de kustlijn, en een verhoogde kans op overstromingen.

Als je een uur of twee de tijd hebt, zou ik zeggen: lees de aanklacht. Hier nogmaals de link naar de aanklacht van de stad New York. Het is behalve een interessant juridisch document ook een heel goed stuk om het verhaal van klimaatverandering – inclusief alle risico’s – nog eens tot je te nemen.

Klimaatjournalist Naomi Klein, die vanwege haar actieve rol in de klimaatbeweging sprak tijdens de persconferentie Persconferentie: Burgemeester Bill de Blasio kondigt de rechtszaak tegen vijf oliebedrijven aan. over de zaak, schreef een artikel over de mogelijke gevolgen van de zaak in New York. Naomi Klein: ‘As New York City declares war on the oil industry, the politically impossible suddenly seems possible.’

Waarom wel een schadevergoeding maar geen koerswijziging?

Nou is het niet moeilijk om advocaat van de duivel te spelen. Wat invallen die ik had tijdens het lezen:

• Als de aanklager vindt dat oliebedrijven schade veroorzaken, waarom eist hij dan wel een schadevergoeding maar geen koerswijziging? Dat is alsof je vraagt om assistentie bij het blussen van een brand, maar toestaat dat de assistentie ondertussen olie op het vuur blijft gooien.
• Welke verantwoordelijkheid heeft de stad New York zelf genomen in het tegengaan van de consumptie van fossiele brandstoffen?
• Waarom heeft de stad zoveel autowegen aangelegd als ze vindt dat benzine een ‘gevaarlijk product’ is? (Dat is al decennia bekend.)

Ik legde deze en andere vragen voor aan Carroll Muffett, directeur van het Center for International Environmental Law (CIEL). Ik sprak ook met Richard Heede (een onderzoeker die de specifieke uitstoot van specifieke bedrijven Lees van Heede: ‘The rise in global atmospheric CO2, surface temperature, and sea level from emissions traced to major carbon producers.’ traceert) en met Peter Frumhoff (die voor de Union of Concerned Scientists onderzoek doet naar de verantwoordelijkheden van oliebedrijven. Lees van Frumhoff et al.: ‘The climate responsibilities of industrial carbon producers.’

Alles met het oog op een aantal verhalen over de klimaatzaken in New York en elders. Voor wie vast wil bijlezen:

• Het milieubureau van de Verenigde Naties maakte een overzicht Lees van UN Environment: ‘The Status of Climate Litigation. A Global Review.’ van de wereldwijde klimaatzaken en de juridische trends die daaruit spreken;
• CIEL heeft een goed overzicht gemaakt van de juridische grondslagen en de bewijslast Lees van CIEL: ‘The Legal and Evidentiary Basis for Holding Big Oil Accountable for the Climate Crisis’ (pdf). die maken dat oliebedrijven verantwoordelijk kunnen worden gehouden voor de klimaatcrisis.

Ik bijt me hier de komende weken in vast; tips zijn, zoals altijd, welkom.

De strijd over de olie onder de Noordpool

Verder deze week:

• The New York Times beschreef hoe 2017 toetrad tot de top drie warmste jaren The New York Times: ‘2017 Was One of the Hottest Years on Record. And That Was Without El Niño.’ ooit gemeten; en waarom we in de toekomst meer gebroken records kunnen verwachten;
• Lloyd’s of London, de oudste verzekeringsmarktplaats ter wereld, gaat afscheid nemen The Guardian: ‘Lloyd’s of London to divest from coal over climate change.’ van alle investeringen in steenkool (beter laat dan nooit);
• President Donald Trump voert importheffingen Bloomberg: ‘Trump’s Tariffs on Solar Mark Biggest Blow to Renewables Yet.’ voor zonnepanelen in;
• The Washington Post beschreef nieuw onderzoek waaruit blijkt dat het verstoken van biomassa en het ondergronds opslaan van de uitstoot die daarbij vrijkomt, geen slimme strategie Lees in WaPo: ‘It’s the big new idea for stopping climate change — but it has huge environmental problems of its own.’ is om ‘negatieve emissies’ te bereiken. (Nog nooit van gehoord? Hier meer.) Ondergrondse opslag van CO2: een goed idee of niet?
• Carbon Brief bracht een lange maar leerzame explainer over de vraag: hoe werken klimaatmodellen? Q&A: ‘How do climate models work?’
• En Rebecca Solnit schreef in Harper’s een mooi essay Solnit in Harper’s Magazine: Strandings. over geopolitiek en olie, over het smeltende ijs op de Noordpool, en over mannen, zoals Vladimir Poetin, die willen hebben wat daaronder zit.

Met name dat laatste verhaal is erg mooi. Solnit verweeft verschillende verhaallijnen en suggereert de onderlinge samenhang liever dan dat ze hem preciseert. In die kenmerkende stijl beschrijft ze hoe de boorplatforms van vandaag de weg kunnen gaan van de op de Noordpool gestrande schepen van vroeger. Als de oliebaronnen zijn uitgespeeld, zal de aarde onherkenbaar zijn veranderd.

Tot de volgende,

Jelmer

Wil je dit onderwerp volgen? Als correspondent Klimaat & Energie onderzoek ik de oorzaken van de klimaatcrisis en onze toekomst op een steeds warmere aarde. Blijf op de hoogte via mijn wekelijkse mail