Het laatste en het volgende referendum

Beste,

Het zou het laatste raadgevend referendum zijn, over de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten.

Na de afwijzing (met 49,5 tegen 46,5 procent) van deze Wiv op 21 maart, besloot het kabinet deze week de wet op onderdelen aan te passen. Rutte: Kabinet scherpt Wiv 2017 aan.

Premier Rutte noemde het referendum als zodanig ‘een gruwel’, maar nu het er is geweest ‘moet je een beetje sportief blijven’ en er zo goed mogelijk mee rekening houden.

Voor de uitwisseling van tapgegevens met buitenlandse diensten worden versneld criteria opgesteld. De maximale bewaartermijn blijft drie jaar, maar met een jaarlijkse weging.

Voor de critici Bits of Freedom: ‘nee’-stem niet serieus genomen. was het niet genoeg. De brede bevoegdheid ongericht grote hoeveelheden data van niet-verdachte burgers en bedrijven binnen te slepen blijft bestaan.

Referendum-race

De coalitie worstelde Coalitiepartijen proberen nu zonder gezichtsverlies weg te komen met de vraag hoe D66, dat vorig jaar nog tegen de ‘sleepwet’ was, tegemoet te komen én VVD- en CDA-kiezers te honoreren die vóór de Wiv stemden.

Tegelijk wil het kabinet graag dat de Eerste Kamer snel voor de afschaffing van het raadgevend referendum stemt, maar de Senaat neemt zijn tijd.

Dat geeft Geen Stijl kans op de valreep ‘23 duizend handtekeningen binnen, race tegen de klok begonnen’ nóg een allerlaatste referendum uit te lokken. Thema: de Donorwet, die is aangenomen door beide Kamers en zomer 2020 in werking treedt.

De grote vraag is of de Eerste Kamer zo rap het referendum helpt afschaffen dat Geen Stijl niet tijdig de benodigde 300.000 handtekeningen goedgekeurd krijgt door de Kiesraad.

Ergens in juni wordt duidelijk wie deze race wint.

Een curieuze rol is weggelegd voor de Staatkundig Gereformeerde Partij. ‘SGP is tegen het referendum, maar bij de donorwet even niet’ Die is tegenstander van het referendum-instrument, maar hoopt de door haar verafschuwde Donorwet via een laatste referendum alsnog te torpederen.

Binnenlandse Zaken

De minister-president hield deze week de coalitiegelederen keurig gesloten. Maar de samenloop van referendum-, spionage- en donorwet-zaken maken het kritieke weken voor D66 en in het bijzonder de minister van voorheen D66-kroonjuwelen, die van BzK (Binnenlandse Zaken).

Benieuwd of minister Kajsa Ollongren de voorgestelde aanscherping van de tapwet op een voor de coalitiepartners aanvaardbare wijze als een D66-succesje weet te presenteren.

De bewindsvrouw staat voor de taak het regeerakkoord uit te voeren op voor haar partij pijnlijke punten. Daarbij moet zij ook de reputatie verbeteren van een departement dat door staatsrechtkenner D.J. Elzinga is betiteld als ‘het zwakste ministerie Het departement van BZK is al langer verzeild geraakt in een proces van erosie. van allemaal’.

Banken normeren

Minister van Financiën Wopke Hoekstra is volop in het politieke handwerk terecht gekomen rond de vraag of de overheid iets kan doen aan het gedrag van banken.

In de Tweede Kamer bestaat een snel oplaaiende verontwaardiging - ‘ze hebben niks geleerd van de crisis’. Laatste geval: het ING-plan de topman een salarisverhoging van 50 procent te geven.

Hoekstra zegde toe te onderzoeken hoe hij ongewenste honorering van bankbestuurders kan voorkomen. Hij weet het antwoord inmiddels: dat kan hij niet. ‘Kabinet ziet geen mogelijkheid loonsverhoging bankiers aan te pakken’

De minister bekijkt ook of hij bij ABN Amro een gouden aandeel Hoekstra onderzoekt de ‘wenselijkheid en mogelijkheid’ van een gouden aandeel in ABN Amro. kan houden, ook als de bank helemaal terug is op de markt. Volgens door het FD geraadpleegde juristen ‘een kansloze ABN Amro nu nog 57 procent van de staat. excercitie’.

Adviezen...

... zijn meestal welkom als zij bewindslieden tijdwinst opleveren. Maar als zij zeggen wat de politiek niet wil horen, dan was het maar een advies.

Voorbeeld 1. De Raad voor de leefomgeving en de infrastructuur zegt dat het kabinet de veestapel ‘Kabinet moet meer doen om veestapel te laten krimpen’ moet inkrimpen. Anders wordt het klimaatakkoord van Parijs nooit gehaald. Het boervrezende kabinet ‘Kabinet schuift ‘vee-advies’ terzijde’ moet er niks van hebben.

Voorbeeld 2. Het gevraagde advies ‘Legale wiet komt eraan, mét ontmoedigingscampagne’ over de in het regeerakkoord afgesproken experimenten met legale wiet is er. Gezien de reserves ‘De hete hangijzers van de hennepproef’ bij delen van VVD, CDA en Christenunie én in de Eerste Kamer moet nog blijken hoe ver dit plan komt.

Pillen

Na jaren oplopende zorg en ergernis over de steeds duurdere geneesmiddelen nam het AMC deze week een stap die historisch kan blijken te zijn.

Het Amsterdamse academisch ziekenhuis gaat zelf pillen maken tegen de zeldzame erfelijke aandoening CTX. De ziekenhuisapotheek gaat het niet-innovatieve maar wel twee ton kostende middel ‘Het ziekenhuis durft nu de strijd aan met de farmaceut’ voor een tiende van de prijs zelf maken.

Het ministerie van VWS, dat bij dure geneesmiddelen tracht prijsafspraken met farmaceuten te maken, kijkt vast met spanning toe.

Minister Hugo de Jonge (Zorg) was actief op een ander hoofdpijndossier, het persoonsgebonden budget. Daar werd opnieuw fraude ‘Minister De Jonge wil toegang tot pgb beperken’ gevonden. Het systeem is zo taai bureaucratisch dat bijna van uitlokking kan worden gesproken, maar dat zei hij er niet bij.

En ten slotte

Over de niet-voorspelde zege van de tegenstemmers bij het Wiv-referendum een onderzoek Over de niet-voorspelde zege van de tegenstemmers. van nietstemmer.nl. De opiniepeilers hadden vooraf niet meegewogen dat de tegenstanders meer gemotiveerd waren om hun stem uit te brengen dan de voorstanders.