Beste,
De eerste Nigerianen die ik me herinner, ontmoette ik in Kenia. Een Keniaan met wie ik in een café zat zuchtte en steunde over de groep aan de tafel naast ons. Ze waren luid, ze lachten veel. ‘Typisch Nigerianen’, zei de Keniaan.
Ik moest lachen, omdat het me deed denken aan hoe wij in Europa Amerikanen vaak omschrijven. Zo aanwezig, zo luidruchtig, zo extravert.
Wat ik toen nog niet wist, is dat de Nigerianen in veel meer opzichten voor Afrika zijn wat de Amerikanen zijn voor de westerse wereld.
Sterker nog, de voormalige Amerikaanse staatssecretaris voor Buitenlandse Zaken gebruikte laatst nog een term voor Nigeria die de Amerikanen doorgaans alleen voor zichzelf reserveren: ‘the most important country’.
Toch weten we nog niet half zoveel over Nigeria als over Amerika. De meest gehoorde reactie van mijn vrienden en familie, op mijn vertrek naar Nigeria is: Waarom?
Het eerste deel van het antwoord, daar schreef ik al over: de meeste Afrikaanse migranten in Europa komen uit Nigeria. De eerste maanden in Nigeria ga ik dan ook naar de gevolgen van ons migratiebeleid kijken.
Maar er zijn nog veel meer redenen waarom het interessant – en misschien wel noodzakelijk – is om Nigeria beter in de gaten te houden.
Daarom in deze nieuwsbrief vier alternatieve antwoorden op de vraag: Waarom Nigeria?
1. Nigeria als powerhouse
Nigeria heeft de grootste economie van Afrika én de meeste inwoners. Er wonen 200 miljoen mensen: ongeveer een zesde van de bevolking van het hele contintent.
De bevolkingsgroei kent voorlopig geen grenzen. De Verenigde Naties voorspellen dat Nigeria tegen 2030 al op 300 miljoen inwoners zit. In 2050 zal het de VS voorbijgaan als derde land ter wereld qua bevolkingsgrootte. Alleen India en China tellen dan meer inwoners.
Lagos, mijn woonplaats, is nu al een van de grootste steden ter wereld, met zo’n 21 miljoen inwoners.
Die economie en bevolkingsomvang geven macht. Toen ik tweeënhalf jaar terug bij de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties in New York was, bekeek ik vanaf de perstribune hoe diplomaten zich door de zaal verplaatsten. Zo zag ik vanzelf de machtsverhoudingen in de wereld, als op een Riskbord. De enige presidenten die konden blijven zitten (omdat anderen naar hen toekwamen) waren Obama, Merkel en... de Nigeriaanse president Muhammadu Buhari.
2. Nigeria als probleemfabriek
Ook de problemen in Nigeria zijn enorm. Dit jaar heeft Nigeria India voorbijgestreefd op een van de naarste ranglijsten ter wereld. Het is het land waar – in absolute aantallen – de meeste mensen in extreme armoede leven, zo’n 83,5 miljoen mensen, ruim 40 procent van de bevolking. Volgens de Nigeriaanse overheid heeft het land het grootste aantal kinderen dat niet naar school gaat ter wereld: 10,5 miljoen.
Dat is voor mij de reden om juist hier naar oplossingen voor ontwikkelingsproblemen te zoeken. Want als Nigeria die problemen de baas wordt, dan is de impact groter dan waar dan ook.
3. Nigeria als diverse eenheid
Toen de Europeanen in 1884 in Berlijn hun linialen over de kaart van Afrika trokken, bakenden de Britten voor ‘hun’ Nigeria een gebied af waar honderden etnische groepen woonden. ‘Europeanen praten over het weer: Nigerianen praten over stammen’, schrijft de Nigeriaanse columnist Peter Enahoro in zijn sarcastische handboekje How to be a Nigerian.
En ook de grens tussen christen- en moslim-meerderheid snijdt dwars door het land. De Europese kolonisten hebben van Nigeria een gigantisch multicultureel experiment gemaakt.
Dat experiment heeft al miljoenen levens geëist. Maar het laat ook zien dat samenleven met al die diversiteit soms wél mogelijk is. Het land is zowel een geweldige mengelmoes van etnische groepen als een kruitvat. En daarom volgens mij dé plek om op onderzoek te gaan naar de antwoorden op radicalisering en terreur.
4. Nigeria als culturele hotspot
De Nigeriaanse cultuur is de invloedrijkste van Afrika. Op het gebied van muziek, kunst, film, literatuur en mode loopt het land voorop, zet het de trends.
Ik las talloze fantastische Afrikaanse schrijvers – maar verreweg de meeste komen uit Nigeria. Nigeria’s Fela Kuti wordt gezien als de grondlegger van de afrobeat, en nog altijd domineren Nigeriaanse sterren de afrobeat-hitlijsten. En de Nigeriaanse filmindustrie Nollywood – de enige van betekenis op het Afrikaanse continent – is goed voor zo’n 3,3 miljard dollar en meer dan een miljoen banen.
De dominantie van de Nigeriaanse cultuur doet me wederom denken aan Amerika. Wat er in Nigeria gebeurt, stroomt als een vloedgolf over de rest van Afrika.
Tot slot...
... hebben jullie vorige maand vast de videoclip van de Amerikanse rapper Childish Gambino voorbij zien komen. This is America is al bijna 250 miljoen keer bekeken op YouTube.
Inmiddels is ook de Nigeriaanse variant viral gegaan: This is Nigeria.
Net als de Amerikaanse versie is de Nigeriaanse clip een aanklacht tegen alles wat er mis is in het land: van geweld tot corruptie tot criminaliteit. Ik moest vrij hard lachen om de tekst ‘Police station closes by 6 – security reason.’
Inmiddels is er hier een flinke rel over de video losgebarsten: een islamitische groepering heeft gedreigd de rapper voor de rechter te slepen vanwege de negatieve verbeelding van de islam in de video: er dansen meiden in hijabs.
Het mooiste commentaar dat ik hierover op sociale media voorbij zag komen, kwam van YouTuber JJ Omojuwa.
Tot de volgende!
Dit verhaal heb je gratis gelezen, maar het maken van dit verhaal kost tijd en geld. Steun ons en maak meer verhalen mogelijk voorbij de waan van de dag.
Al vanaf het begin worden we gefinancierd door onze leden en zijn we volledig advertentievrij en onafhankelijk. We maken diepgravende, verbindende en optimistische verhalen die inzicht geven in hoe de wereld werkt. Zodat je niet alleen begrijpt wat er gebeurt, maar ook waarom het gebeurt.
Juist nu in tijden van toenemende onzekerheid en wantrouwen is er grote behoefte aan verhalen die voorbij de waan van de dag gaan. Verhalen die verdieping en verbinding brengen. Verhalen niet gericht op het sensationele, maar op het fundamentele. Dankzij onze leden kunnen wij verhalen blijven maken voor zoveel mogelijk mensen. Word ook lid!