Praten over het klimaat is niet meer genoeg

Beste,

Het kabinet-Rutte III staat voor uiterst lastige keuzes. De een van eigen makelij (soepeler kinderpardon), de ander onontkoombaar geworden door de opwarming van de aarde. En te lang niks doen.

Het kabinet hoorde vrijdag van het Planbureau PBL: Nederland komt niet verder dan 21 procent CO2-reductie in 2020. voor de Leefomgeving dat Nederland de klimaatdoelstellingen niet zal halen in 2020.

Rutte III kreeg eerder van de rechter in hoger beroep te horen dat de schadelijke uitstoot dan met 25 procent moet zijn verminderd ten opzichte van 1990. Dat wordt hoogstens 21 procent.

Premier Mark Rutte zei na afloop van de ministerraad dat het kabinet die vonnissen wil naleven. ‘Het doel is het doel te halen.’

Volgende woensdag spreekt de Tweede Kamer met de regering over beide hete hangijzers. Splijtstof genoeg. Een test voor de coalitie ‘Rutte III mag kraken; van nieuwe verkiezingen hoeft het politieke midden geen verlossing te verwachten.’ .

Uitzetten of niet uitzetten

Vorig weekeinde kondigde het CDA een versoepeling van zijn standpunt over geweigerde asielkinderen die in Nederland zijn ingeburgerd. Van streng in één nacht naar soepel.

Had het ermee te maken dat VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff een weekend eerder afstand had genomen van de klimaatafspraken in het regeerakkoord?

Dat schot voor de boeg van het kabinet werd later verbaal (tijdelijk) onschadelijk gemaakt. Met de nieuwe meerderheidsopvatting binnen het kabinet (CDA, Volkskrant: ‘CDA ziet in EU-vonnis Gnandi een kantelpunt voor het kinderpardon. Hoe terecht is dat?’ D66 en Christenunie) voor een humaner kinderpardon Tom-Jan Meeus zag de hand van oude bekenden die de draai van het CDA hielpen inzetten. is het kabinet nog niet jarig.

De VVD vreest aanzuigende werking én oprukken van Wilders en Baudet. Rutte erkende vrijdag dat de zaak na een week nog steeds ‘lastig’ is. Alles wat hij er verder over zou zeggen bemoeilijkte het vinden van een oplossing.

De grote klimaatpuzzel

Nu de klimaatdoelen niet worden gehaald met de voorstellen van de klimaattafels én het kabinet toch het Urgenda-vonnis wil uitvoeren, moet het kabinet de komende weken op zoek naar de kwadratuur van de cirkel.

Volgens premier Rutte hoeft het regeerakkoord daarvoor niet per se te worden opengebroken. Het zou gaan over een hele serie maatregelen die het kabinet naar of dicht bij het doel moeten brengen. ‘Draconische maatregelen’ wil hij niet nemen, noch mensen onaanvaardbare lasten opleggen.

Van de meeste heeft de VVD al gezegd daar weinig voor te voelen. Coalitiepartners D66 en Christenunie eisen daarentegen onmiddellijk actie.

De pijnlijkste maatregel, het heffen van een CO2-belasting om het bedrijfsleven te dwingen snel schoner te produceren, is absoluut nodig volgens een brief ondertekend door minstens zeventig economen. In NRC: ‘Door de industrie buiten schot te laten, maakt Nederland zich economisch kwetsbaar’.

Het voorlopig klimaatakkoord stelt geen CO2-taks voor, het bedrijfsleven is mordicus tegen. De economen weerspreken de meest gebruikte argumenten tegen, zoals concurrentienadeel.

Het kabinet belooft Lees hier de brief van minister Wiebes in april (na de Statenverkiezingen) een pakket maatregelen te zullen presenteren.

Brexit en het verraad

Mijn vertrouwde Brexit-correspondent Chris Grey heeft weer een fascinerend commentaar ‘The poisonous politics of betrayal’ geschreven op het massale, bijna hysterische gebruik van het begip verraad (betrayal) in de huidige Brexit-discussie in het Verenigd Koninkrijk.

Vrijwel alle partijen, splinters en vooraanstaande politici zien in alle andere oplossingen dan de hunne een vorm van verraad, kiezersbedrog, lafheid. De polarisatie neemt steeds verder toe. De kansen op een enigszins verstandige oplossing nemen af.

Luuk van Middelaar NRC: ‘Hoe de ruimte voor een compromis slinkt’ ziet langs andere lijnen eenzelfde doodlopende weg zich aftekenen. Sir Ivan Rogers, de afgetreden EU-ambassadeur van de regering in Londen, is zijn getuige.

In Nederland woedt een schaduwgevecht NRC: ‘Tweede Kamer perkt macht kabinet na Brexit verder in’ over de uitzonderlijke bevoegdheden die het kabinet voor zichzelf claimt in het geval van een harde Brexit zonder akkoord op 29 maart.

Politiek en democratie

Terwijl de Tweede Kamer aldus opkomt voor de parlementaire democratie, schreef oud-vicepresident van de Raad van State Herman Tjeenk Willink een pamflet ‘Groter denken kleiner doen’ om zijn zorgen te uiten.

In het Haagse Theater aan het Spui ging hij met Lex Bohlmeijer voor publiek in gesprek Luister hier naar de podcast in de serie Goede Gesprekken over de verzakelijking van de overheid en het verloren gaan van de democratische rechtsstaat.

Minister Ollongren (binnenlandse zaken) wil de wetgeving Aanleiding: het toegenomen risico op buitenlandse beïnvloeding van onze democratie. zodanig aanpassen dat giften van buiten de EU aan politieke partijen worden verboden. Uitzondering: giften van Nederlanders die buiten de EU wonen. Alle giften uit de EU moeten worden gemeld en Nederlandse giften boven de 4500 euro.

In een toespraak Lees hier de WRR Lecture van Ute Frevert en de reactie van Kasja Ollongren bij de WRR deed Ollongren een oproep aan politici, naast begrip tonen voor vormen van boosheid, ook idealen te schetsen. Juist het politieke midden moet zich daar actiever in tonen.

Een ander opbeurend woord over de parlementaire democratie in Nederland. Bert van den Braak, bijzonder hoogleraar parlementaire geschiedenis en parlementair stelsel in Maastricht, schrijft in een column Lees hier Bert Van den Braaks bemoediging voor niet-extreme partijen op parlement.com dat de smalle marges voor politieke partijen om iets te bereiken langs democratische weg er zeker toe doen.

Veel beleid staat vast, wordt door de EU vastgesteld, moet volgens verdragen, maar er zijn talloze voorbeelden van ‘kleinere’ besluiten die de Nederlandse politiek wel neemt: ‘Wie gaat er straks betalen voor de ‘klimaatrekening’, hoe kunnen we armoede beter aanpakken, hoe zorgen we voor een sociale arbeidsmarkt, hoe blijven we openstaan voor vluchtelingen zonder immigratieland te worden?’

Joop de Uyl, die in 1970 schreef over de smalle marges van democratische politiek, had gelijk.

Bedrijven en belasting betalen

Collega Rutger Bregman zat in Davos in het hol van de leeuw en aarzelde niet. Op de jaarlijkse heidagen van politieke en zakenleiders uit de hele wereld veegde hij alle eerbetoon aan sociale - en klimaatmaatregelen opzij.

Laat alle bedrijven eindelijk eens hun eerlijke deel belasting Rutger is te horen op 15.20, 30.00 en 47.50 seconden in het gesprek betalen. Dan zijn heel wat problemen oplosbaar, was zijn stelling. The cost of inequality heette het gesprek in kwestie.

Ten slotte ...

... bleek de VVD ook in 2018 de partij met de meeste en de ernstigste integriteitsaffaires. Wangedrag in de vrije tijd, zoals dronkenschap, fraude en foute tweets, blijft het grootste struikelblok in de Nederlandse politiek.

... en staakten fotojournalisten Persfotografen staken voor hogere tarieven een dag. Zij worden al jaren onderbetaald en kunnen fluiten naar een vast dienstverband. Zij bepalen vaak het gezicht van de hedendaagse geschiedenis maar kunnen er amper van leven.

Wil je op de hoogte blijven van mijn artikelen? Elke zaterdag mail ik een Politieke Weekbrief waarin ik samenvat wat me de afgelopen politieke week opviel en wat er staat te gebeuren, in Nederland, Europa en de VS. Wil je die ontvangen en mijn Politieke Dagboeken en andere verhalen in je inbox krijgen? Meld je dan aan! Schrijf je hier in!