Afgelopen juni besloot Bureau Kwaliteit Kinderopvang (BKK) 15 miljoen euro overheidsgeld uit te geven aan cursussen waarvan niet is aangetoond dat ze werken. Deze actie schoot drie hoogleraren die als adviseur verbonden waren aan het BKK in het verkeerde keelgat: ze stapten op.
Het opstappen van de hoogleraren was voor de Kamerleden Pieter Heerma (CDA) en Steven van Weyenberg (D66) aanleiding voor het stellen van Kamervragen. Kon de minister opheldering geven over de gang van zaken?
Op dinsdag 23 september laat minister Lodewijk Asscher (PvdA, Sociale Zaken) in een Kamerbrief het volgende aan het parlement weten:
‘Het bestuur van BKK heeft mij op 19 september gemeld dat de wetenschappers zich weer hebben aangesloten bij deze adviescommissie zodat de commissie terug is in haar oorspronkelijke samenstelling. Volgens planning brengt BKK een advies aan mij uit in de eerste helft van oktober.’
Slechter door de cursussen
‘Nee, het is nog niet koek en ei en ook de wetenschappers zijn nog niet terug bij de BKK’
Deze boodschap is opmerkelijk: enkele dagen eerder trok bijzonder hoogleraar Kinderopvang Ruben Fukkink in zijn inaugurele rede nog flink van leer tegen de blindheid van overheid en branche voor wetenschappelijke kennis.
Hoe zit dat precies? Botert het opeens toch weer tussen het BKK en de wetenschappers? ‘Nee, het is nog niet koek en ei en ook de wetenschappers zijn nog niet terug bij de BKK,’ schrijft Ruben Fukkink in een e-mail.
Wel blijken de hoogleraren Ron Oostdam en Louis Tavecchio - die beiden in de adviescommissie trainingen zaten - op hun schreden te zijn teruggekeerd. Staan zij nu toch wél achter de geselecteerde trainingen die eerder als ‘niet goed onderbouwd’ werden beschouwd? Oostdam laat weten dat hij en zijn collega Tavecchio de - inmiddels verder uitgewerkte - voorstellen van de vijf geselecteerde trainingen gaan bekijken en zullen beoordelen op de mate waarin zij te evalueren en te ‘monitoren’ zijn. Mocht een van de trainingen na deze tweede selectie op deze punten toch niet goed uit de verf komen, dan kan het zijn dat ze alsnog niet ingekocht gaan worden door het BKK. Wellicht dat andere trainingen - zoals de twee waarvan de wetenschappelijke effecten wél voor honderd procent zijn onderbouwd - dan een tweede kans krijgen.
Maar betekent dit dan dat er nu nog steeds vijf trainingen in de running zijn waarvan de effecten niet zijn aangetoond? Volgens Oostdam is dat niet helemaal het geval. De meeste trainingen die zijn geselecteerd zijn wel gebaseerd op wetenschappelijk onderbouwde methoden. Dat geeft volgens Oostdam genoeg vertrouwen om ermee door te gaan. Maar om helemaal zeker te weten dat ze echt effect zullen hebben, zal er een goede vóór- en nameting moeten worden gedaan en zal er op moeten worden toegezien dat de trainingen op de juiste manier worden gegeven. Of dat ook daadwerkelijk zal gebeuren weet Oostdam niet. En het BKK is onbereikbaar voor commentaar.
Ruben Fukkink, die in tegenstelling tot zijn collega’s níet is teruggekeerd naar het BKK, is een stuk minder optimistisch dan zijn collega Oostdam. Hij legt uit dat een deel van de trainingen die BBK heeft geselecteerd theoretisch inderdaad wel goed zijn onderbouwd zoals Oostdam stelt, maar dat dit in de praktijk niet zo veel zegt. Recent - nog niet gepubliceerd - promotieonderzoek van Franzisca Egert laat zien dat van alle theoretisch goed onderbouwde trainingen gemiddeld slechts één derde ook daadwerkelijk effect blijkt te hebben. Van de overige trainingen heeft één derde helemaal geen effect en heeft de overige drieëndertig procent een negatief effect. Met andere woorden: de kans is aanwezig dat de crècheleidsters niet beter maar slechter worden van de cursussen die hen zullen worden aangeboden door het BKK.
Bij het publiceren van dit artikel stond de naam van hoogleraar Fukkink nog altijd op de site van BKK .
Ook de vakbonden zijn ontstemd over BKK
De goednieuwsbrief van Asscher is des te opmerkelijker nu de vertegenwoordigers van de vakbonden enkele dagen geleden ook hebben laten weten dat zij uit het bestuur van de BKK zijn gestapt.
De vakbondbestuurders waren niet te spreken over de bestuurlijke chaos bij BKK en over de mate waarin zij als partij serieus werden genomen. Zij merkten keer op keer dat hun inbreng werd genegeerd en dat het ministerie van Sociale Zaken uiteindelijk gewoon zelf de inhoud bepaalde. Om de chaos te doorbreken riepen zij (tijdens een crisisoverleg vorige week op het ministerie) het bestuur van BKK op om plaats te maken voor andere gezichten. Deze suggestie werd resoluut afgewezen door Gjalt Jellesma van BOinK. Lex Staal, de directeur van de brancheorganisatie Kinderopvang, was wel bereid zijn plek af te staan. Vanwege de pertinente weigering van Jellesma kozen de vakbondbestuurders er voor dan maar zelf op te stappen. Daardoor bestaat het bestuur van BKK nu nog maar uit twee personen: Staal - die vervangen zal worden - en Jellesma.
Nu de rol van zijn eigen ministerie opnieuw ter discussie staat, kan minister Asscher moeilijk nog volhouden dat hij zich niet wil mengen in de discussies rond BKK.
Reacties uit de Kamer
Steven van Weijenberg (D66) zegt dat de recente gang van zaken rond BKK en de Kamerbrief van Asscher veel vragen oproept. Hij ziet graag dat de minister de Tweede Kamer snel informeert.
Ook Kamerlid Pieter Heerma (CDA) wil opheldering: ‘Al sinds vóór de zomer rommelt het binnen het BKK. Dit roept vragen en twijfel op over de positie van het BKK en over de brief die de minister hierover aan de kamer stuurde. De minister heeft het nodige uit te leggen tijdens het debat volgende week, ook over de onafhankelijkheid en de toekomst van het BKK en de sturende rol die het ministerie lijkt te hebben.’
Hoe het verder gaat horen we op woensdag 1 oktober in het tweede deel van het Algemeen Overleg Kinderopvang.
BKK was niet bereikbaar voor commentaar. De Brancheorganisatie Kinderopvang, BOinK en het ministerie voor Sociale Zaken geven desgevraagd geen toelichting op de breuk en verwijzen naar de vakbonden voor commentaar.
Neemt Den Haag vandaag de kinderopvang op de schop? Rond de zomer stonden de kranten vol van de perikelen rond het faillissement van kinderopvanggigant Estro en de doorstart als SmallSteps BV. Kort geleden was er een Algemeen Overleg in de Tweede Kamer. Of de publieke ophef tot enige politieke verandering zal leiden is zeer de vraag. De belangrijkste vragen op een rij. Waar moeten de kinderen van kinderopvanggigant Estro heen? Het nieuws op vrijdag 4 juli: de grootste kinderopvangaanbieder van Nederland – de Estrogroep - is failliet en maakt een doorstart. Het is nog maar de vraag of dit goed nieuws is voor ouders en medewerkers. Want aan de doorstart zit een luchtje. En wisselen van opvang is niet zo gemakkelijk als wisselen van telefoonaanbieder.
Dit verhaal heb je gratis gelezen, maar het maken van dit verhaal kost tijd en geld. Steun ons en maak meer verhalen mogelijk voorbij de waan van de dag.
Al vanaf het begin worden we gefinancierd door onze leden en zijn we volledig advertentievrij en onafhankelijk. We maken diepgravende, verbindende en optimistische verhalen die inzicht geven in hoe de wereld werkt. Zodat je niet alleen begrijpt wat er gebeurt, maar ook waarom het gebeurt.
Juist nu in tijden van toenemende onzekerheid en wantrouwen is er grote behoefte aan verhalen die voorbij de waan van de dag gaan. Verhalen die verdieping en verbinding brengen. Verhalen niet gericht op het sensationele, maar op het fundamentele. Dankzij onze leden kunnen wij verhalen blijven maken voor zoveel mogelijk mensen. Word ook lid!