Manafort leidde de presidentscampagne van Donald Trump van circa maart 2016 tot en met augustus van dat jaar. Zijn vertrek was omgeven met potentiële schandalen. Hij bleek lucratief advieswerk voor de pro-Russische Oekraïense president Viktor Janoekovitsj niet te hebben gemeld.
Later werd bekend dat hij nauw samenwerkte met de Russische oligarch Oleg Deripaska. En er bleken allerlei lijntjes te lopen van Manafort naar het Kremlin. Reden voor de FBI-onderzoeker Robert Mueller om Manafort deze zomer te ondervragen en een huiszoeking bij hem te doen.
Gisteren moest hij zich met zijn zakenpartner Rick Gates bij de FBI melden. Daar kreeg hij te horen dat hij aangeklaagd wordt voor onder andere belastingontwijking en het witwassen van geld dat hij onder meer in Rusland heeft verdiend. Manafort ontkent de aantijgingen.
Het feit dat Manafort door de FBI wordt aangeklaagd, is groot nieuws. De aantijgingen hebben niet direct te maken met het onderzoek naar de connectie tussen de Trumpcampagne en het Kremlin, maar verschillende commentatoren sluiten niet uit dat de aanklacht nog uitgebreid gaat worden.
Is het oliemannetje gepakt?
Gisteren kwam nog meer nieuws naar buiten dat wél een verrassing was: de veroordeling van campagnemedewerker George Papadopoulos. Niemand had dit zien aankomen, sterker nog, haast niemand kent hem.
Papadopoulos zat in Trumps adviesraad voor buitenlands beleid. Hij had in maart 2016 contact gekregen met Russen die claimden over e-mails van de Clintoncampagne te beschikken. Vaststaat dat Papadopoulos deze kennis met de adviesraad heeft gedeeld.
Papadopoulos beschikt over veel informatie en is daarmee een groot gevaar voor de president
Punt is: op dat moment was de diefstal van de mails nog niet bekend. Papadopoulos zou zomaar het oliemannetje kunnen zijn geweest tussen Rusland en de Trumpcampagne. In ieder geval beschikt hij over veel informatie en is hij daarmee een groot gevaar voor de president.
De medewerker werd in juli al aangehouden, maar dat is stil gebleven. Hij heeft uiteindelijk schuld bekend voor het liegen tegen de FBI over zijn contacten met de Russen. Die uitspraak is gisteren vrijgegeven.
Wat dit betekent, is nog lastig te zeggen. Desalniettemin wordt de lijst van medewerkers van Trump die in de problemen komen langer. En de lijst van belastende feiten over de relatie met Rusland ook. Om je geheugen op te frissen, zetten we hier nog even de belangrijkste ontwikkelingen op een rij.
Wat zijn de belangrijkste feiten?
1. Op 6 januari 2016 gaf het Office of the Director of National Intelligence een rapport vrij met daarin de conclusie dat de Democratische Partij is gehackt door Russische hackers met als doel de verkiezingen te beïnvloeden. Die conclusie werd gestaafd door inlichtingen van de NSA, CIA en FBI. Hieruit zou blijken dat Vladimir Poetin persoonlijk opdracht heeft gegeven om Trump te helpen.
2. De FBI doet sinds juli 2016 onderzoek naar coördinatie tussen de campagne van Trump en Rusland in het verspreiden van de gestolen documenten. Dat onderzoek is inmiddels zo omvangrijk dat in april een speciale FBI-eenheid is opgericht in Washington.
3. Er zijn overduidelijke warme banden tussen een aantal kernleden van team-Trump en het Russische establishment.
4. Zeer pikant is de rol van Paul Manafort, Trumps campagneleider van april tot augustus 2016. Hij heeft voor de Russische miljardair Oleg Deripaska, een bondgenoot van Poetin, gewerkt en kreeg in ieder geval 10 miljoen dollar om de belangen van Poetin te bevorderen, aldus AP op 22 maart 2017. In september kwam naar buiten dat Manafort voor zestig miljoen euro in het krijt stond bij Deripaska: dat gaf de oligarch een belangrijk drukmiddel. De Washington Post onthulde dat Manafort als campagneleider Deripaska ‘private briefings’ aanbod over de presidentsrace.
5. Dat was niet alles: Manafort trad in september 2016 plotseling af als campagneleider, toen bleek dat hij tussen 2007 en 2012 meer dan 12 miljoen dollar had gekregen van Viktor Janoekovytsj, de pro-Russische oud-president van Oekraïne. Hij kreeg dit geld voor lobbywerk. Sterker, The New York Times meldde dat Manafort en andere medewerkers van Trumps campagne in februari 2016 contact met de Russische inlichtingendiensten hebben gehad. Dit is nog niet bevestigd door de FBI.
6. Minstens zo pikant is het verhaal van Michael Flynn. Deze National Security Advisor van de regering-Trump moest afgelopen februari aftreden, nadat bleek dat hij gelogen had over ontmoetingen met Sergej Kisljak, de Russische ambassadeur in Washington. Ook zou hij vijf telefoongesprekken hebben gehad met de ambassadeur over de sancties tegen Rusland. Later bleek dat hij ook geld had ontvangen van Russische bedrijven voor speeches. Tevens was hij betaald commentator voor de Russische tv-zender RT.
7. Op 9 mei kwam er nog meer schadelijke informatie naar buiten over Flynn. Sally Yates, de onlangs ontslagen plaatsvervangende minister van Justitie, vertelde in een hoorzitting in het Congres dat ze medewerkers van Trump al op 25 januari had gewaarschuwd over de leugens van Flynn. Ook kwam naar buiten dat Barack Obama in november al Trump had gewaarschuwd voor de beoogde National Security Advisor.
Inmiddels doet de FBI ook vooronderzoek naar een aantal medewerkers van Flynn en hebben agenten allerlei financiële gegevens opgevraagd over hen.
8. Jared Kushner, de schoonzoon van Trump en een van zijn naaste adviseurs, vergezelde Flynn bij zijn gesprekken met Kisljak. Ook had hij een ontmoeting met de directeur van Vnesheconombank, een bank die op de Amerikaanse sanctielijst staat. Kushner is een van de belangrijkste adviseurs van zijn schoonvader.
9. Op 8 juli publiceert de New York Times een knaller van een verhaal. Manafort, Kushner en Donald Trump Jr., de zoon van, zouden tijdens de campagne met een Russische advocate hebben afgesproken in de hoop belastend materiaal over Clinton te krijgen. Vooral Donald Jr. ligt onder vuur, ook omdat hij met tegenstrijdige verklaringen komt. Zowel Kushner en Donald Jr. moeten voor de senaatscommissie getuigen.
10. Ook in juli wordt bekend dat Kushners zakelijke belangen onder het vergrootglas van de FBI liggen. Dan is ook al duidelijk dat Kushner een doelwit is van onderzoek naar de mogelijke samenwerking tussen de campagne en het Kremlin.
11. Minister van Justitie Jeff Sessions loog over zijn contacten met de Russen. Dat deed hij tijdens een hoorzitting van de Senaat. Sessions sprak ambassadeur Kisljak in juli en september 2016. Hij was toen senator en een belangrijke adviseur voor de Trump-campagne. Waarover die gesprekken gingen, is onbekend.
12. Roger Stone, een ‘political operative’ en vriend van Trump heeft contact gehad met Guccifer 2.0, de mysterieuze hacker die de diefstal van Clintons e-mails opeiste. Dat ging over de gestolen documenten, nog voor ze werden gelekt. De Amerikaanse inlichtingendiensten denken dat achter Guccifer 2.0 Russische inlichtingendiensten zitten.
13. Donald Trump heeft financiële belangen in Rusland. In ieder geval in het verleden. Hoewel hij sinds de verkiezingen hard roept dat dat niet het geval is, heeft hij daar vroeger uitvoerig over opgeschept.
14. Na het ontslag van FBI-directeur James Comey in mei, is speciaal onderzoeker Robert Mueller aangesteld om het onderzoek te leiden. Hij maakte al snel bekend dat er een onderzoek loopt naar de president vanwege belemmering van de rechtsgang. Over deze zaak is nog niets bekend.
15. En dan is er nog het saillante rapport van oud-Brits spion Christopher Steele. Die kreeg de opdracht van Republikeinen die tegen Trump waren om vuile was van Trump te vinden. Later werd hij door Democraten betaald. Steele was naar eigen zeggen echter zo geschokt door wat hij ontdekte, dat hij het dossier aan de FBI heeft gegeven.
16. Zijn anonieme bronnen vertelden hem dat Rusland al zeker vijf jaar Trump probeerde te beïnvloeden. Ze boden hem lucratieve deals aan (die Trump niet zou hebben aangenomen).
Explosief was de beschuldiging dat er van Trump een sekstape zou zijn gemaakt. Hij zou prostituees hebben aangezet om op het hotelbed waarin de Obama’s ooit eens overnachtten te plassen. Op dit moment is het rapport van Steele de enige bron voor deze aantijgingen.
17. James Comey, die in mei het veld moest ruimen, is ook niet onomstreden. De Democratische leider in de Senaat, Harry Reid, heeft er nog voor de verkiezingen bij Comey op aangedrongen het onderzoek naar de campagne van Trump te openbaren. De voormalige FBI-baas weigerde. Wél liet hij daags voor de verkiezingen weten dat het onderzoek naar de gestolen e-mails van Hillary Clinton was heropend, iets wat niet helemaal leek te kloppen. Comey werd er daarom van verdacht er een politieke agenda op na te houden. Overigens schreef Newsweek onlangs dat Comey wel degelijk naar buiten wilde treden, maar dat het Witte Huis dat niet toestond.
18. De derde verantwoordelijke is Devin Nunes, de parlementariër die voorzitter was van het inlichtingencomité van het Huis van Afgevaardigden. Hij leidde het parlementaire onderzoek naar de relatie tussen de Trump-campagne en Rusland. Nunes heeft zich in april enorm in de nesten gewerkt, toen bleek dat hij informatie heeft uitgewisseld met de staf van president Trump. Een bizarre gang van zaken, waarvoor hij uiteindelijk zijn functie heeft neergelegd. Het onderzoek van het Huis van Afgevaardigden ligt daarom grotendeels stil.
19. Rond die tijd maakten senatoren van zowel de Republikeinen als de Democraten bekend, dat de Senaat zou volharden in het onderzoek naar de banden tussen Trump en de Russen. Maar dit onderzoek heeft vrij weinig middelen toegewezen gekregen (geld en mankracht).
20. Alle ogen zijn nu gericht op de speciaal onderzoeker Robert Mueller. Inmiddels worden ook oud-stafleden van het Witte Huis ondervraagd. Oud-communicatiedirecteur Sean Spicer is recent ondervraagd en voormalig stafchef Reince Priebus ook. Het Witte Huis heeft alle campagnedocumenten moeten overleggen. Jared Kushner is onderwerp van Muellers onderzoek. En de FBI-speurneus heeft al laten weten dat ook het zakelijke imperium van Trump wat hem betreft meer onderzoek verdient.
Wat zeker is, is dat nog meer bizarre wendingen zullen volgen. Zal Trump Mueller ontslaan als die te dichtbij komt? Is er nog een uitweg voor Trump? Zal de president vallen, en zo ja, door mogelijke banden met het Kremlin, of eerder door corruptie of andere strafbare feiten die Trump mogelijk als zakenman heeft gepleegd?
Kortom, wordt vervolgd.
Meer lezen?
Waarom Trumps banden met Rusland in potentie nog erger zijn dan Watergate Nooit eerder werd er een onderzoek gedaan naar de president van de Verenigde Staten vanwege samenzwering met een buitenlandse machthebber. Intussen gedraagt ook de voorzitter van de onderzoekscommissie zich meer als een schoothondje dan als een waakhond. En dat is nog maar het begin. Wij mailen over de Duitse en Franse verkiezingen. Die bepalen de toekomst van Europa De verkiezingen in Frankrijk en Duitsland bepalen de toekomst van Europa. Daarom mailen wij elkaar het komend jaar vanuit Parijs en Berlijn. Deze keer: hoe het nationalisme in beide landen de verkiezingen vormgeeft. Waarom ik De Correspondent ga helpen de wereld te veroveren Wat als nieuwsorganisaties elk onderdeel van hun werk in dienst zouden stellen van vertrouwen? Hoe zou dat eruitzien? Mijn antwoord: zoals dit platform. Daarom ga ik De Correspondent helpen met het lanceren van The Correspondent, haar Engelstalige uitbreiding.
Dit verhaal heb je gratis gelezen, maar het maken van dit verhaal kost tijd en geld. Steun ons en maak meer verhalen mogelijk voorbij de waan van de dag.
Al vanaf het begin worden we gefinancierd door onze leden en zijn we volledig advertentievrij en onafhankelijk. We maken diepgravende, verbindende en optimistische verhalen die inzicht geven in hoe de wereld werkt. Zodat je niet alleen begrijpt wat er gebeurt, maar ook waarom het gebeurt.
Juist nu in tijden van toenemende onzekerheid en wantrouwen is er grote behoefte aan verhalen die voorbij de waan van de dag gaan. Verhalen die verdieping en verbinding brengen. Verhalen niet gericht op het sensationele, maar op het fundamentele. Dankzij onze leden kunnen wij verhalen blijven maken voor zoveel mogelijk mensen. Word ook lid!