Als een tweet van een basketbalbaas internationale ophef veroorzaakt

Bestuurders van grote sportploegen praten vaak saai en in clichés omdat ze weten dat elk ongewoon of verkeerd begrepen woord ellende kan opleveren. Voor je het weet, zit je in het defensief, en moet je je verweren tegen iets wat je niet vindt of bent.

Daryl Morey is niet zo’n manager. Voor wie hem niet kent: Morey is de innovatieve en succesvolle general manager van basketbalploeg Houston Rockets. Hij is niet zo goed met een bal, maar wel heel goed met Excel. Ook is hij liefhebber van musicals, slimme sollicitatieprocedures en effectief vergaderen – een combinatie waar ik vorig jaar over schreef.

En hij is vrij communicatief. Hij tweet veel, hij facebookt veel, hij schuift aan in veel podcasts. Afgelopen vrijdag bracht zijn enthousiaste Twitter-gebruik hem in de problemen. Morey tweette met een plaatje met de slogan ‘Fight For Freedom, Stand With Hong Kong’ zijn steun voor de protesten in Hong Kong – en toen werd half China pissig op hem, of zo leek het althans.

Moreys baas, Rockets-eigenaar Tilman Fertitta, distantieerde zich direct van Morey. Twee dagen later deed ook de basketbalcompetitie NBA dat – al was het een beetje een vaag statement. De sterspeler van de Rockets, James Harden, zei sorry en benadrukte hoe gek hij was op China. Ongeveer tegelijkertijd nam Morey zijn woorden terug.

Waarop een bekend scenario volgde. De NBA betreurde de ophef, Morey betreurde de ophef, James Harden betuigde China zijn liefde. Waarop politici en opiniemakers in columns, hot takes en think pieces de NBA hekelden. Gemene deler: de NBA stelt geld boven principes. Schande.

En toen gebeurde er iets vreemds: de NBA koos voor de principes.

Als de NBA niet zwicht voor Chinese druk: wat dan?

Althans: de baas van de NBA, Adam Silver, kwam dinsdag met een toelichting op zijn standpunt.

Daarin zei hij dat de NBA de Chinezen liefhad, dat hij de band die de NBA en China hadden opgebouwd liefhad, maar dat Morey en alle andere werknemers in de NBA recht hadden op hun mening. Een niet onderhandelbaar principe, maakte Silver duidelijk tijdens een persconferentie.

In reactie hierop besloot de Chinese staatstelevisie geen oefenwedstrijden van de NBA-teams in China uit te zenden. Het argument: Moreys tweet was een aanval op de Chinese soevereiniteit, en viel volgens Beijings interpretatie van de vrijheid van meningsuiting niet onder de vrijheid van meningsuiting.

De Chinese regering heeft hiermee een immens populaire vijand uitgekozen. Ruziemaken met vervangbare westerse bedrijven – zoals vrij vaak gebeurt, zie vliegmaatschappijen, hotelketens, en modemerken – is vrij risicoloos. Ruziemaken met de NBA is wat anders – er is maar één NBA, één James Harden, één LeBron James en één Steph Curry. En er zijn een boel Chinese basketbalfans gek van die spelers.

Nu is de mening van de bevolking zeg maar niet altijd een beleidsprioriteit van de Chinese regering. Toch vraag je je af hoe dit valt. Een Chinese techblogger liet weten dat vrijwel niemand op WeChat en Weibo, de belangrijkste Chinese sociale netwerken, met Morey sympathiseert. Daar wil men dat de NBA Morey straft.

Wat dat zegt? Niks, afgaande op het stuk dat schrijver en journalist John Lanchester schreef over de controle die de Chinese overheid heeft op het internetgebruik van haar burgers. Een Chinees die pro-Morey zou zijn, riskeert van alles en nog wat. (Instant update: een Chinese Rockets-fan is gearresteerd nadat hij in een video deed alsof hij de Chinese vlag ging verbranden.)

Deze week bezoekt NBA-voorman Silver Shanghai. Hij wil daar praten met de relevante ambtenaren. Dat wordt interessant. Want het lijkt me dat China de NBA uiteindelijk weer zal willen uitzenden. De vraag is hoe het dat zonder gezichtsverlies gaat doen. Als het dat al niet heeft geleden. China, schrijft Evan Osnos van The New Yorker, komt nu over als een overgevoelige pestkop.

Of zie ik het fout? Buigt de NBA wel voor de Chinese druk? Ik hoor het graag.

P.S. 1 Deze blogpost van Ben Thompson, kenner van het Chinese internet en basketballiefhebber, is nuttig.

P.S. 2 Comedyserie South Park werd deze week geweerd van de Chinese platforms, nadat ze een aflevering hadden gemaakt waarin Hollywoods geslijm richting China op de hak werd genomen. Waarop de makers van South Park – verwijzend naar de NBA – dat weer op de hak namen.