De zeespiegel stijgt. Voor velen is dat geen nieuws. Maar wat ik niet wist, is dat de Deltawerken berekend zijn op een zeespiegelstijging van 40 centimeter. En dat terwijl het, als we zo doorgaan, de komende eeuwen eerder om meters dan centimeters zal gaan. Dat las ik in Het water komt, het nieuwe boekje van Rutger Bregman.

Wat Rutger Bregman ook laat zien, is dat we het tij nog kunnen keren. Maar dan moeten we wel in actie komen en de CO2-uitstoot razendsnel naar nul brengen. Met Het water komt wil hij het land wakker schudden en klaarmaken voor de enorme duurzame verbouwing van Nederland die hard nodig is. De ondertitel luidt: Een brief aan alle Nederlanders. 

Aan ons bij de uitgeverij de uitdaging om deze ‘brief’ dan ook daadwerkelijk bij iedere Nederlander te bezorgen. Dat bracht ons allereerst (weer) bij het dilemma: moet dat dan wel met een papieren boek – gemaakt van dode bomen? Zijn e-books bijvoorbeeld niet veel duurzamer?

Is het wel verantwoord om papieren boeken uit te geven?

Eerder ik al naar een antwoord op deze voor een uitgever ongemakkelijke vraag, en ik kwam onderweg best wat confronterende statistieken tegen. De papierindustrie heeft een enorme CO2-uitstoot, die zo’n van de totale jaarlijkse mondiale uitstoot bedraagt. Dit percentage ligt bijna drie keer zo hoog als dat van de luchtvaart  

Zoomen we in op boeken, dan valt de milieu-impact weer mee: Nederlanders stootten in 2016 per inwoner 11,4 ton CO2 uit. Eén papieren boek van 224 pagina’s is dan goed voor 0,0097 procent van je koolstofvoetafdruk.

Bij een e-book zit het venijn ’m vooral in de reader waarop je hem leest. Hoe meer milieufactoren je in je overweging meeneemt, zoals de giftigheid van gebruikte materialen voor het milieu en de uitputting van grondstoffen, hoe beter het papieren boek scoort.

De milieu-impact van een boek hangt erg af van het leesgedrag

Voor jou als lezer ligt het kantelpunt dan bij dertig papieren boeken: die zijn samen voor het milieu net zo belastend als het lezen van één e-book van één e-reader. Lees je meer dan dertig boeken, dan is een e-reader een duurzamere keuze. De milieu-impact van een boek hangt dus erg af van het leesgedrag.

Maar wat we ook weten: in Nederland leest het van de lezers het liefst van papier. Als we met deze boodschap zo veel mogelijk Nederlanders willen bereiken, dan kunnen we niet om een papieren editie heen. Daarom geven we Het water komt in alle vormen uit: als e-book, luisterboek en dus ook op papier. 

En alle edities wilden we zo toegankelijk mogelijk maken. Gratis het liefst. Een tweede uitdaging.

Gratis boeken voor iedereen

Daarom gingen we op zoek naar een samenwerkingspartner die ons kon helpen. Die vonden we in de Nationale Postcode Loterij. Na het lezen van het boek dachten zij, net als wij, dat het veel mensen zal inspireren om na te denken over klimaatverandering en wat dat voor alle Nederlanders kan betekenen. En zo besloten we de handen ineen te slaan om dit boek voor iedereen gratis beschikbaar te maken. 

Het boekje is dus een onafhankelijke journalistieke productie van De Correspondent. De Postcode Loterij maakt het drukken en de verzending van de papieren editie financieel mogelijk, in lijn met hun missie voor een betere wereld.

Hoe het boekje zo duurzaam mogelijk is uitgegeven

We wilden het boek zo duurzaam mogelijk drukken. Daarom is de Postcode Loterij, die het boek drukt en distribueert, op zoek gegaan naar de

Voor het binnenwerk van dit boek is gekozen voor ongebleekt gerecycled papier. Het papier van het omslag is van bomen uit verantwoord beheerd bos (FSC). Eerder vonden we bij De Correspondent al het compacte lettertype Calicanto, een dunne letter waarmee we inkt besparen. Nieuw is het gebruik van waardoor het papier schoner gerecycled kan worden. 

En niet onbelangrijk: we kiezen ervoor het alleen op aanvraag te sturen, zodat het niet ongelezen in de prullenbak belandt. Dat maakte het best lastig een eerste oplage te bepalen. We hebben ervoor gekozen om er 50.000 te laten drukken, om te beginnen. Mochten er exemplaren overblijven, dan zullen we daar een goed doel voor vinden. We hopen natuurlijk dat we moeten bijdrukken. Want dat is ons doel: dit verhaal aan álle Nederlanders vertellen. 

We blijven voor onze boeken zoeken naar de duurzaamste alternatieven, en jullie tips en ideeën zijn daarbij van harte welkom. Wil je als lezer je voetafdruk verkleinen? Geef dit boek door als je het uit hebt!

Het water komt lezen?

Een brief aan alle Nederlanders: Klimaatverandering bedreigt het voortbestaan van ons land Afgelopen zomer interviewde Rutger Bregman zeven wetenschappers over de stijgende zeespiegel. En hij schrok zich rot. De dreiging van klimaatverandering is veel groter voor Nederland dan de meeste mensen zich realiseren. Lees mijn brief hier