Ach kijk, nóg een argument voor geven om natuur

Beste,

‘Ic-bedden toegetreden tot de niet-mensen 🥳’ appte een vriend al. Jawel, ook ik ben overgenomen door de coronacrisis en zit afwisselend laconiek en totaal verbijsterd – als daar weer energie voor is – aan laptop en smartphone vastgeplakt. 

Vandaar mijn interview met ‘ic-bedexpert’ of intensivist Michael Kuiper, Volg intensivist Kuiper op Twitter. een man met als motto ‘een dag op de ic is een dag niet geleefd’, die ik in 2017 ontmoette in schaatsstadion Thialf op een congres over orgaandonatie, alwaar we te spreken kwamen over definities van de dood. En er zijn nogal wat definities van de dood. Een stuk dat ik altijd nog moet schrijven luidt: ‘Wat ís de dood?’ (Spoiler: een spectrum.) Misschien is dit het moment, maar eerst die bedden:

Een ic-bed is veel meer dan alleen een bed. Deze arts legt het uit Hoeveel ic-bedden heeft Nederland nodig? Wat voor beddendans is gaande in de ziekenhuizen? Hoe beleven medici de aanloop naar de coronapiek? Een intensivist uit Leeuwarden geeft antwoord op deze en andere vragen. Lees het interview met intensivist Michael Kuiper

In Thialf vroeg ik Kuiper of intensivisten wel eens ten onrechte mensen dood verklaren. Of waar je anders spijt van krijgen kunt in deze branche. Zijn antwoord maakte indruk. 

Kuiper: ‘Doodverklaren​ ​gaat ​altijd​ ​over​ ​het ​zeker zijn​ ​dat​ ​er​ ​geen​ ​bewustzijn,​ ​ademhaling​ ​of​ ​bloedsomloop​ meer ​is​. En​ ​dat​ ​is​ ​heel​ ​goed​ ​waar te​ ​nemen. Maar artsen ​kunnen​ ​spijt​ krijgen​ ​dat​ ​ze​ ​een​ ​prognose​ ​hebben​ ​uitgesproken,​ ​of dat ze​ ​de​ ​behandeling​ ​wilden​ ​staken. Zelf heb ik de​ ​meeste ​spijt​ ​gehad van ​behandelingen​ ​waar​ ​ik​ ​ben​ ​doorgegaan,​ ​waarmee​ ​ik​ ​een​ ​enorm​, onnodig ​lijden​ ​heb​ ​aangericht,​ omdat​ ​mensen​ ​uiteindelijk​ ​toch​ ​dood​ gingen – maar​ ​dan​ ​twee​ ​of​ ​drie​ ​maanden later, na veel pijn.’

‘Zo ben ik in​ ​de​ ​loop​ ​der​ ​jaren​ ​bij​ ​heel​ ​veel​ ​patiënten​ ​terughoudender​ ​geworden, wat behandelen betreft.’

Waren er dan nooit uitzonderingen op die regel?

Kuipers: ‘​Jawel,​ ​die​ ​zijn​ ​er​.​ ​Dat​ ​maakt​ ​dat​ ​het​ ​een heel moeilijk vak​ ​​blijft.​ Er​ ​zijn​ ​mensen van wie​ ​ik​ ​dacht​ ​dat​ ​ze​ ​geen​ ​kans​ ​hadden​ ​om​ ​verder​ ​te​ ​leven​. Vervolgens ​werden ze door collega’s​ ​van​ ​mij​ ​behandeld​ ​en​ bleken ze toch een​ ​stuk​ ​beter​ ​te kunnen worden.​’

Alles blijft dus mensenwerk. 

Zo ook de coronatoestand zelf.

Iemand at een schubdier en wat er toen gebeurde... 

De laatste tijd lees ik veel stukken over hoe covid-19 een direct gevolg is van onze ‘schijt aan biodiversiteit’. We vernietigen leefgebied, eten vleermuizen en pangolins. Nature: ‘Did pangolins spread the China coronavirus to people?’. En virussen die voorheen rustig in allerhande dieren verbleven vinden in de mens dan een geweldig nieuw thuis. The Guardian: ‘"Tip of the iceberg": is our destruction of nature responsible for Covid-19?’. Mensen zijn zo connected, voor je het weet zit je in Amerika, als virus – welke andere gastheer regelt dat voor je?

Met name China wordt daarom al jaren gewaarschuwd voor het eten van gekke beesten. Zo las ik dit in een wetenschappelijke paper uit 2007 (!): Clinical Microbiology Reviews: ‘Severe acute respiratory syndrome coronavirus as an agent of emerging and reemerging infection’.  

‘Van coronavirussen is bekend dat ze genetische recombinatie ondergaan, wat kan leiden tot nieuwe genotypen en uitbraken. De aanwezigheid van een groot reservoir van SARS-CoV-achtige virussen in hoefijzervleermuizen, samen met de cultuur van het eten van exotische zoogdieren in het zuiden van China, is een tijdbom.’

Profetisch. Hieronder legt Vox mooi uit hoe Chinese wildmarkten inderdaad pandemieën ontketenen. 

YouTube

Inmiddels wil de VN die markten verbieden. The Guardian: ‘Ban wildlife markets to avert pandemics, says UN biodiversity chief’. Weer anderen roepen op om álle handel in wilde dieren te stoppen, alsook de rücksichtlose vernietiging van natuur ten faveure van meer landbouwgrond. Aljazeera: ‘How to prevent outbreaks of zoonotic diseases like COVID-19’. Wat hand in hand gaat met discussies elders: wat moet of mag een mens nog eten? Hoe iedereen te voeden? The Guardian: ‘Covid-19 is nature’s wake-up call to complacent civilisation’.

Allemaal meta-ontwikkelingen die een beter mens echt interessant had gevonden, maar ik denk vooral: fraai nieuw argument voor natuurbehoud, pandemieën voorkomen. Wat is het voor soort argument, alleen? Stoelt het op de gebruikswaarde van natuur? Natuur als handige container van nare dingen. Of op een negatieve waarde? Laat de natuur met rust, want anders... (Welke negen soorten natuurwaardering zijn er ook alweer?) ‘De natuur. Wat boeit het?’

Iemand nog tijd voor schoonheid?

Want ik had me nét voorgenomen natuurliefde te promoten op een andere manier: door structureel te wijzen op haar esthetische waarde. Dat wil zeggen, maandelijks een schitterend beeldverhaal maken voor de collectie ‘Natuur in kunst’. Bekijk de collectie ‘Natuur in kunst’. In januari was dat een interview met illustrator Peter van den Ende over zijn debuut Zwerveling: een papieren bootje dat z’n weg zoekt door de wijde waterwereld. 

Dit beeldverhaal neemt je mee op een epische reis langs het leven onder water Illustrator Peter Van den Ende woonde even in het paradijs, maar vertrok om gehoor te geven aan zijn tekendrift. Hij droomde een onderwereld van wonderlijke zeebeesten, nu te bekijken in het prentenboek Zwerveling. Lees het interview met illustrator Peter Van den Ende

En begin maart sloeg de klok dinoflagellaat. Zoals dat gaat, ik vond fenomenale dinoprenten uit de jaren twintig, die interesse escaleerde in een interview met tien verschillende dinoflagellaatwetenschappers en uiteindelijk bleek de dinoflagellaat weer het allerbelangrijkste ever (naast prachtig). 

Als je ergens op klikt in de linkdump die deze mail is, laat het dan dit verhaal zijn.

Lichtgevende golven, zuurstof in de lucht of diarree: deze dino’s regelen het Soms maken ze de zee rood, dan weer lichtgevend, soms verzorgen ze massale vissterfte of maken de mens hondsberoerd – maar wat zijn ze mooi. Lees het interview met alle dinowetenschappers

Wie ik heel graag spreek voor mei (april is geregeld 🍄) is de Finse ontwerper en kunstenaar Klaus Haapaniemi – bekend van zijn Iittalaservies. Het is nog niet gelukt met hem in contact te komen, dus mocht iemand z’n directe mailadres hebben...

Tot slot een eervolle vermelding voor muzikant James Blake. Voor zijn nieuwste muziekvideo peuterde hij bij de BBC niet eerder vertoonde opnames van Planet Earth 2 los. Het resultaat: een curieuze romance tussen pinguïn en albatros, BBC, ‘James Blake uses unseen Planet Earth footage in new video’. begeleid door Blakes zang over iemand volgen naar het einde van de wereld.

Niet veel clips zijn grappig en ontroerend. 

Oh, you’re going to the brink?

I’m going there

Why don’t I come with you?

YouTube

Hoe is het met jou verder? Wat voor verhalen wil je lezen komende maanden? Ik ga week vier van thuiswerken in en dat ging afgelopen tijd prima, maar ik vrees dat het nog eens eenzaam wordt. 🙃

Dus nu plantjes, bomen en tweedehands aardewerk aan het inslaan voor m’n balkon (op het westen: veel zon, veel wind). Kan alleen geen goede boeken of sites vinden over ‘balkontuinieren’ – tips?

Lieve groeten,

Tamar

Op de hoogte blijven van m’n avonturen in niet-mensland? Ik schrijf over die andere 99 procent van de wereld: van pluizige pauwspin tot mens-varken-hybride. In deze mail houd ik je geregeld op de hoogte van vragen die ik heb, stukken die ik schreef of mooie wetenschapsverhalen van anderen. Schrijf je hier in voor mijn wekelijkse mail