De komende tijd krijgen jullie van mij kortere nieuwsbrieven. Daarin laat ik beknopt weten waar ik op dat moment mee bezig ben, en kijk ik terug op eerdere artikelen. De onderwerpen die ik nu vaak in mijn nieuwsbrief noem, werk ik dan uit tot losse verhalen.

Zo houd ik meer tijd over om de diepte in te gaan. En dat is hard nodig. Er gebeuren namelijk een heleboel dingen die erom vragen om grondig te worden uitgezocht. Op dit moment ben ik bijvoorbeeld bezig met een verhaal over de Nederlandse bijdrage aan de strijd tegen IS.

Huh, die strijd is toch al lang voorbij?

Dat zou je inderdaad Maar Nederlandse militairen trainen Iraakse en Koerdische militairen in Irak, zijn aanwezig op de verschillende hoofdkwartieren van de anti-ISIS-coalitie, en dragen met een Target Support Cell (TSC) en Processing, Exploitation, and Dissemination (PED)-capaciteit bij aan het vinden en uitschakelen van doelwitten voor de coalitie.

Vooral dat laatste is interessant. Deze teams verrichten hun werkzaamheden namelijk niet in Irak, maar vanachter beeldschermen in Leeuwarden en Volkel. De PED-cel analyseert data die ze krijgt van drones, straaljagers en satellieten boven het slagveld en vertaalt die naar bruikbare informatie voor bondgenoten. De Target Support Cell gebruikt dat soort informatie om te berekenen hoe je een doelwit het beste uitschakelt.

Dat roept een hoop vragen op. Zoals: wie is er eigenlijk verantwoordelijk als zo’n aanval misgaat? De piloot die de trekker overhaalt? Of de mensen die de aanval voorbereiden? En waarom weten we eigenlijk zo weinig over hun werk?

Een deel van het antwoord op die laatste vraag heb ik denk ik al gevonden: Defensie reageert niet erg enthousiast op mijn vragen. Ik wacht al twee maanden op antwoord op mijn vragen over de Target Support Cell. De commandant van de PED-capaciteit is gelukkig behulpzamer. Hij is op dit moment bezig mijn (schriftelijke) vragen te beantwoorden. 

Binnenkort hopelijk meer!

Best raar, oorlog

Vochten soldaten voorheen vooral aan de frontlinie, nu wordt oorlog steeds vaker gevoerd vanachter beeldschermen ver weg van het front. En het zijn lang niet meer alleen de VS of Israël die zich op die manier laten gelden.

Naast Nederland is ook Turkije interessant. Ik heb de afgelopen maanden al geregeld geschreven hoe hun zelf geproduceerde drones toesloegen in De afgelopen maanden richtten ze zich vooral op PKK-strijders in Noord-Irak. Daarbij zouden 320 strijders zijn ‘geneutraliseerd’, wat betekent dat ze zijn gedood, gewond geraakt of gevangen zijn genomen door de Turken. Daarnaast vielen er verschillende burgerslachtoffers, schrijft

Ik wil daar snel heen reizen om te achterhalen hoe drones oorlogsvoering verandert, en wat dit betekent voor mensen die er het slachtoffer van worden. Door corona heb ik nog niet kunnen gaan, maar zoals het er nu uitziet kan ik binnenkort eindelijk op pad. 

Ik kreeg een mailtje over een telefoon in een boom…

Tot slot wil ik nog even terugkomen op de discussie die ontstond onder over het militaire nut van kunstmatige intelligentie (AI). Daarin betwijfel ik of de hype die rondom de technologie hangt ooit wordt waargemaakt. Je kunt al die ingewikkelde algoritmes namelijk best makkelijk voor de gek houden.

Maar zeker weten doe je het nooit. En dat creëert een dilemma. Negeer je de ontwikkeling en investeer je niet, dan loop je het risico dat je de boot mist en tegenstanders ineens een heel gevaarlijk wapen in handen hebben. Investeer je wel, dan is de kans groot dat het weggegooid geld is.

Investeer je niet, dan loop je het risico dat je de boot mist en tegenstanders ineens een heel gevaarlijk wapen in handen hebben

Uit de reacties onder het stuk bleek vooral hoe verschillend hierover wordt gedacht. Soms leidde dit tot felle discussie over de zin en onzin van wapens, maar er werd ook informatie gedeeld door lezers met heel specifieke kennis. Zo meende een lezer met jarenlange ervaring met AI in relatie tot objectherkenning dat de technologie zich zo snel ontwikkelt dat ze binnenkort wel degelijk bruikbaar zal zijn voor militaire

Een andere lezer mailde me over Amazon-chauffeurs die het algoritme dat hun opdrachten toebedeelt om de tuin leiden door hun telefoon in een boom dicht bij het distributiecentrum te hangen, waardoor zij alle opdrachten krijgen. Dat laat maar weer eens zien hoe mensen in staat blijken de technologie te slim af te zijn.

Eigenlijk best vreemd om mailtjes te krijgen over vernuftige Amazon-medewerkers vanwege een artikel over wapentechnologie, maar dat is nou eenmaal hoe oorlogsvoering verandert. Het doet me goed dat de discussie daarover zich verlegt naar plekken die je misschien niet zo snel verwacht. Want op een vreemde manier is dit allemaal steeds meer met elkaar verbonden.

Tot de volgende keer (dan houd ik het echt kort)!

Groet,

Lennart

PS NPO2 vertoont de komende weken de vierdelige documentaireserie Via persoonlijke verhalen wordt daarin verteld hoe het land verviel van een hippieparadijs tot een door oorlog en terreur verscheurd land.