Maak kennis met Carlijn Kingma, de kunstenaar die je meeneemt op een duizelingwekkende reis door de geschiedenis van de mens

Het weefsel der mensheid door Carlijn Kingma.

Op de kaarten van Carlijn Kingma zie je geen landen en wegen, maar metaforen. Terwijl ik (Rutger) de laatste hand legde aan mijn boek De meeste mensen deugen, werkte zij aan een kaart over hoe de mens alleen door samenwerking kan overleven. Haar prachtige werk Het weefsel der mensheid is nu te zien én te beluisteren.

In nazomer van 2018 vond ik, Rutger, een bijzonder bericht in mijn postvak. De afzender was ene Carlijn Kingma. Haar beroep: cartograaf van de samenleving. 

Carlijn was net afgestudeerd aan de TU Delft als architect, en begonnen met het maken van kaarten. En dan heb ik het niet over gewone kaarten. Op Carlijns werk zie je geen landen en wegen, bergen en rivieren. Je ziet metaforen. Carlijn illustreert ideeën die, als je ze naast elkaar ziet, nieuwe inzichten kunnen opleveren. Daarvoor werkt ze samen met andere kunstenaars of schrijvers, omdat ze gelooft dat er iets extra’s kan ontstaan in die interactie. 

‘Ik wil de wereld begrijpen’, schreef ze mij, ‘maar voor veel verhalen is tekst niet toereikend.’ Een boek lees je door op de eerste pagina te beginnen en op de laatste pagina te eindigen. Een kaart lees je heel anders. Je kunt zoeken en dwalen, vinden en ontdekken. Je kunt dwarsverbanden zien die in een boek niet zouden opvallen, of zelfs afwezig zijn. 

Op een kaart kun je zoeken, dwalen, vinden en ontdekken

Toen ik voor het eerst een blik wierp op Carlijns werk, wist ik meteen dat ik met haar wilde samenwerken. Carlijn werkt met een ouderwetse kroontjespen en Oost-Indische inkt, of met een Rotringpen, het tekeninstrument van de architect. En dat met een ongelofelijke mate van detail. Haar eerste kaart ging over de geschiedenis van het utopische denken, een thema waar ik ook door gefascineerd ben. En nu stelde ze voor om, in samenwerking met mij, een nieuwe kaart te maken. Dat trof, want ik schreef net de laatste hoofdstukken van mijn boek De meeste mensen deugen. 

Na talloze gesprekken, en na duizenden uren van schetsen en illustreren, legde Carlijn in de zomer van 2020 de laatste hand aan haar kunstwerk Het weefsel der mensheid. Er valt veel over te zeggen, maar je moet het vooral zien. Vandaag presenteren we haar kaart dan ook op De Correspondent.

Je kunt kiezen voor een audiotour van ongeveer twintig minuten, of zelf op online ontdekkingstocht gaan. Het is ook mogelijk om de kaart als of te bekijken in het Rijksmuseum Twenthe, waar Carlijns werk vanaf 29 september