‘Als we de wal nou iets dichter bij het water maken, dan hoeven we veel minder af te graven.’ Hans Douma en Theo Hogendoorn staan tussen de uitgestrekte weilanden en een golfbaan in de buurt van Swifterbant, Flevoland. Ze kijken waar de muur voor de het beste kan komen. Die vogel heeft een aanvliegroute nodig, over het water. Het land ligt hier zo’n anderhalve meter hoger dan het water en glooit langzaam naar beneden. Geen steile oever dus, zoals de oeverzwaluw ‘m graag heeft.

Om de meterslange betonnen wand met gaten te plaatsen en de oever af te graven, moet zwaar materieel ingezet worden. De betonnen wand is nodig om erosie tegen te gaan. In de betonnen wand zitten gaten, waardoor de oeverzwaluwen hun holen kunnen graven in de aarde erachter. De kosten voor het plaatsten van de wand, zo’n tienduizend euro, willen Douma en Hogendoorn via crowdfunding binnenhalen. ‘We kunnen heel veel bereiken met vrijwilligers,’ zegt Douma, ‘en we doen zelf ook veel aan klein natuurbeheer. Maar voor grotere projecten heb je toch extra geld nodig.’

Jonge boeren maken meer natuur

in de financiering van zegt Theo Hogendoorn, medewerker bij een agrarisch adviesbureau en voorzitter van Flevolands Agrarisch Jongeren Kontakt. van financiering gaat op de schop, provincies gaan natuurdoelen stellen en subsidieaanvragen zullen vooral door collectieven moeten worden gedaan. ‘We denken dat veel opties die boeren nu hebben om agrarisch natuurbeheer te financieren in het nieuwe stelsel verdwijnen.’

Daarom hebben jonge boeren uit het hele land hun krachten gebundeld en (met hulp van communicatieprofessionals) een crowdfundingplatform opgezet, Eind april ging het online, niet lang nadat voor natuurbeheer live ging.

Hogendoorn hoopt met Natuurinvest.nl mensen te prikkelen meer verantwoordelijkheid te nemen voor hun eigen omgeving. ‘Je ziet dat bedrijven graag CO2-neutraal zijn, en dan stukjes Amazone kopen. Waarom zouden ze niet natuur in hun eigen omgeving ondersteunen?’

Eén project staat er nu op het platform. Boer Sjoerd Miedema gaat weiland beheren voor weidevogels in Friesland. Van de benodigde 1.000 euro is nu 5 procent binnen. Hard gaat het dus niet.

Hogendoorn vindt het belangrijk dat investeerders erop kunnen vertrouwen dat het geld dat ze via crowdfunding in de natuur stoppen, ook echt wat oplevert. Meer grutto’s of meer biodiversiteit langs de sloot bijvoorbeeld. Van elk project wordt een rapport gemaakt, waar nauwkeurig instaat welke ingrepen er tegen welke kosten nodig zijn om het beoogde rendement (meer of betere natuur) te behalen.

Het onderzoek naar kosten en baten van de oeverzwaluwwand op het terrein van Douma moet nog gedaan worden. Het waterschap heeft wel al aangeboden het afgraven van de oever op zich te nemen, dat scheelt behoorlijk in de kosten.

Zwaluwnesten financieren

Boer is mede-initiator Hans Douma overigens niet meer. Een flink deel van het land, ooit van zijn vader, verkocht hij aan naburige agrariërs. Op de resterende 16 hectare is hij een begonnen. De oever langs het terrein is een natuurlijke oever geworden, dankzij een samenwerking tussen Douma en het waterschap. Op de oever heeft een bever een burcht gebouwd. Even verderop liggen omgeknaagde bomen. ‘Op de golfbaan heeft de bever ook al een boom te pakken gehad. Ik denk dat we straks andere jonge bomen moeten gaan beschermen.’

Ook de oeverzwaluw naar de randen van de golfbaan lokken zal niet heel moeilijk zijn, denkt Douma. Ze zitten al vier kilometer verderop. Als ze een nieuwe goede plek vinden om te nestelen, een wand waarin ze holen kunnen graven, dan komen ze wel. Hogendoorn: ‘Dat zou toch prachtig zijn voor een bedrijf, dat je dat mogelijk hebt gemaakt. Neem je klanten mee golfen, maak je een extra wandelingetje en laat je zien: ‘Kijk, dit hebben wij gefinancierd’.’

Lees ook over: kunst tegen de leegstand We zien het overal om ons heen: leegstaande huizen en kantoren, bouwprojecten die door de crisis stil zijn komen te staan. Wat te doen als je project vooral uit glimmende folders bestaat? Dit project in Flevoland heeft van leegstand kunst gemaakt. Lees: ‘Leegstand tegengaan? Maak er natuur en/of kunst van!’

Ook in Flevoland: het passiefhuis Na een maand inspirerende voedselinitiatieven in Gelderland gaat de reis door naar Flevoland. In deze provincie zal de komende maand het thema ruimte onder de loep genomen worden. Vandaag: volledig onafhankelijk wonen in het passiefhuis van Sixta Finsy-Besseling. Lees: ‘De bewoners van dit huis zijn al onafhankelijk van Russisch gas’

En: Hoe je van dodelijk slib een florererend natuurgebied maakt In het Markermeer komt een nieuw, uniek natuurgebied, gemaakt van slib uit het meer zelf. Dat slib bemoeilijkt normaal gesproken juist het ontstaan van leven, maar daar lijkt nu een oplossing voor gevonden. Lees hier de reportage