De plannen voor een duurzaam Nederland zijn er al. Alleen gebeurt er veel te weinig mee
Een paar weken geleden ontving ik een geëngageerd mailtje van een politiek lijsttrekker wiens naam ik even in het midden laat. De titel van de mail was: ‘HET HUIDIGE SYSTEEM WERKT NIET MEER’.
Wat zou het betekenen? In de mail vond ik geen verdere uitleg. Alleen een rode knop met het gebod campagnevoerder te worden.
‘Stop met scrollen, start met doen! Nederland is klaar voor groen.’
Begrijp me niet verkeerd: ik wil graag dat Nederland verduurzaamt. En ik ben blij dat steeds meer mensen inzien dat consuminderen alleen niet genoeg is om de economie te verduurzamen. Toch vraag ik me af: als het punt kennelijk bereikt is dat systeemverandering geen toelichting meer behoeft, is dat dan omdat Nederland weet wat het te doen staat?
Het goede nieuws is: we komen in de buurt. Gedetailleerde plannen voor die duurzame, eerlijke wereld liggen namelijk al klaar.
Verstopt in de stapels rapporten die de afgelopen jaren zijn geschreven in commissies, instituten en ministeries, maar waarmee nauwelijks iets is gedaan, zitten:
- plannen voor de verduurzaming van onze steden en huizen;
- een plan dat landbouw en de natuur in Nederland weer in balans brengt;
- een plan voor een stabielere arbeidsmarkt en hogere lonen (zodat mensen de verduurzaming kunnen betalen);
- een plan voor een eerlijker belastingstelsel, zodat vermogenden meer kunnen bijdragen;
- een plan voor de vergroening van het aankoopbeleid van de Europese Centrale Bank.
Ik zal deze plannen de komende week gaan lezen en de belangrijkste bevindingen en adviezen met jullie delen.
En verder:
Degene die mij op deze plannen wees was hoogleraar Dirk Bezemer. Ik ben de afgelopen twee weken bezig geweest een complex en rijk gesprek te condenseren.
Bezemer geeft antwoord op een vraag die mij sinds het begin van mijn correspondentschap bezighoudt: Er is genoeg geld, maar hoe zorgen we er nou voor dat we het verstandig uitgeven?
In de periode 1995-2015 hebben Nederlandse bedrijven bijna 1.000 miljard euro verdiend in Nederland. De netto investeringen in Nederland bedroegen 299 miljard, de dividenduitkeringen ruim 700 miljard euro. Zeventig procent van de winst is gewoon weggegeven in plaats van geïnvesteerd.
Een indicatie dat we onze prioriteiten niet op een rijtje hebben. Want dat geld is hard nodig voor andere dingen: scholen, gemeenten, klimaatbeleid. Als duurzaamheid ons doel is, dan moeten we volgens Bezemer de financiële structuur hervormen. ‘Anders halen we die doelstelling niet.’
Het huidige systeem werkt niet meer, tot zover klopte de mail. Maar is er een politieke partij die de structurele hervormingen aandurft die Bezemer – en de planmakers – voorschrijven?
Laten we het hopen.
Tot de volgende!