Luisteren: Maarten van Rossem over de stand van het land

Op 23 april jongstleden publiceerde de Nederlandse topambtenaar Bernard ter Haar een opmerkelijk artikel op zijn persoonlijke blog. De titel: ‘De Nederlandse overheid heeft deze eeuw nog niets substantieels tot stand gebracht’. Wat volgt is een pijnlijke analyse. Nederland zag zichzelf ooit als gidsland dat vooruitliep op andere landen, met een openbaar bestuur dat tot de beste van de wereld behoorde. Maar die tijden zijn voorbij.

In de woorden van Ter Haar:

‘Voor veel Nederlanders moet het een pijnlijke inbreuk op hun nationale trots zijn geweest toen wij wekenlang onderaan bungelden in de lijstjes over het aantal vaccinaties tegen corona. Maar het is veel meer dan dat. Nederland bungelt ook onderaan de Europese lijstjes als het gaat om de opwekking van duurzame energie. Nederland heeft de hoogste ammoniakuitstoot van de EU. Nederland heeft een woningencrisis. Het Nederlandse onderwijs duikelt omlaag op de internationale vergelijkingen van de OESO. De sociale ongelijkheid neemt toe. Nederland heeft groot achterstallig onderhoud aan bruggen en wegen. Nederland is topproducent van synthetische drugs. Nederland zit in de NAVO qua bijdrage in de onderste helft. Het aantal gehandicapten op de werkvloer is in EU perspectief heel laag. Ja, zelfs qua pestgedrag op de werkvloer scoort Nederland als een van de laagste in de EU. En dat raakt allemaal facetten van het openbaar bestuur. En dat behoort dus helemaal niet tot de beste van de wereld, misschien niet eens bij de beste helft van de EU.’

Wat is er gebeurd met het land dat ooit zo vooruitstrevend, zo modern en zo progressief was? Dat is de vraag die we in deze podcast wilden stelden aan de bekendste historicus van Nederland, een van onze grootste national treasures: Maarten van Rossem. Nu moeten we eerlijk bekennen dat er van dat aanvankelijke plan weinig is overgebleven. Gelukkig maakte dat ons gesprek er niet minder leuk op.

Lees ook: