Scheidsrechters zijn bewonderenswaardige sadomasochisten
De kennis van wat je moet doen bij een nieuw pandemisch virus is er wel; de bereidheid om wat met die kennis te doen niet. Dat is zo’n beetje de kern van het nieuwe boek van journalist Michael Lewis, The Premonition.
Lewis volgt in het boek drie personen met verstand van virussen die probeerden het overheidsbeleid te beïnvloeden – maar zonder succes. Deze pandemie voorkomen – daarvoor waren we niet goed genoeg voorbereid. Maar een volgende pandemie? Daar moeten we toch aanzienlijk beter mee om kunnen gaan.
Vorig jaar, eind mei, sprak ik Lewis. Ik verbaasde me erover dat hij toen al bezig was met een boek, maar nu snap ik het: hij had zijn materiaal al. Het boek draait om de respons aan het begin van de pandemie: januari-februari 2020. Dan moet je handelen. Doe je dat niet, dan ben je te laat, en ben je te laat, dan is het game over, zoals een personage het zegt. Alles wat daarna volgt zijn variaties op falen, met alle bijwerkingen van dien.
Ik raad je het boek van harte aan. Zoals al Lewis’ boeken is The Premonition een combinatie van drama, inzichten en humor. Vorige week schreef ik er een stukje over. Wat context bij het boek vind je in interviews over het boek: bij 60 Minutes, bij Ezra Klein, bij Eric Topol en bij Talk Easy.
Harde overgang naar een verdrietig bericht: vorige week kwam Lewis’ dochter Dixie (19) om het leven bij een auto-ongeluk. Over Dixie – een topsoftbalster – schreef hij in zijn recente audioboek Playing to Win, en in Home Game, een uiterst grappig boek over het vaderschap. (Motto bij het schrijven: ‘If you don’t want to see it in print, don’t do it.’) Lees hier over Dixies geboorte. Alle sterkte aan hem en hen.
Een scheidsrechter en een voetbaltrainer
Daarnaast had ik een klein stukje met scheidsrechter Sander van der Eijk over een van de meest besproken beslissingen van dit voetbalseizoen: de strafschop in de laatste minuut van RKC-FC Utrecht. Wat me opviel, naast de details die bij zo’n beslissing komen kijken: de spijkerharde, transparante zelfkritiek en -verbetering van het scheidsrechterskorps. Lang verhaal kort: scheidsrechters zijn de vuilnismannen die wat meer horen te verdienen.
De ‘analyses’ over Chelsea’s trainer Thomas Tuchel – na Chelsea’s winst van de Champions League – werden gedomineerd door de ‘analyse’ dat hij een lul zou zijn en lelijk voetbal zou laten spelen. (Dat is betaalde content, mensen.) Tuchel laat zijn ploegen allerlei soorten voetbal spelen, afhankelijk van de tegenstander, dat maakt hem juist interessant. Dat Tuchel een lul zou zijn: wie weet. Ik sprak hem mei 2017 met voetbalscout Nikos Overheul en voetbaltrainer Martin Rafelt, en een lul was hij niet. Wel een goede luisteraar en uitlegger. Christian Heidel noemde hem in 2015 ‘geen makkelijk mens’, al was dat ook als compliment bedoeld: hij was veeleisend en rechtlijnig. Wat Tuchel nu ‘echt’ is? Geen idee. Maar wat doet het ertoe?
Lelijk bruggetje naar een ander onderwerp: Tuchel vertelde in ons gesprek dat hij als coach van Borussia Dortmund data-analyse inkocht bij Matthew Benham, de professionele voetbalgokker en eigenaar van Brentford FC en FC Midtjylland – waarover ik zes jaar geleden dit verhaal schreef. Vorige week promoveerde Brentford naar de Premier League. Behalve eer levert dat tientallen miljoenen aan televisiegeld op. Wat kan een kleine maar intelligente club bereiken als het ook nog eens geld heeft? We gaan het zien.
Lees-, kijk-, luistertips
- Simon Kuper spreekt Kylian Mbappe.
- Als je Pieter Zwart leest, dan denk je soms: o, is het zó simpel? (Soms denk je ook: o, is het zo complex? Beide zijn goed.) Zijn analyse van Schotland-Nederland was een goed voorbeeld. Deze keer was ik blij dat mij ook iets was opgevallen dat Zwart direct na de wedstrijd in context plaatste: dat de vijf verdedigers bij balverlies continu op een steriele lijn stonden. Met een logische consequentie: '[Als] vijf verdedigers bezig zijn met twee aanvallers komt Oranje elders op het veld drie man tekort.' Reminder 1: er is niets verkeerd aan een systeem (5-3-2 of 4-3-3) op zich. Het gaat om de uitvoering. Reminder 2: volg Zwart tijdens dit EK. Dat deed je misschien al, maar toch.
- Naomi Osaka, de beste tennisster ter wereld, wil geen persconferenties meer geven omdat ze haar geestelijke stress opleveren. Haar weinige woorden maakten verrassend veel los. Zoals bij Jonathan Liew, die veel herkenbare dingen schrijft over persconferenties. In het begin van mijn werkende leven heb ik ook wat tennis- en voetbalpersconferenties bijgewoond. Drie dingen heb ik onthouden: 1. Er wordt vrijwel nooit iets interessants gevraagd en nog zeldener iets interessants geantwoord. 2. Dat interessante antwoord is niet alleen voor jou, maar voor iedereen te horen. 3. Als 1 en 2 kloppen: wat doe ik hier?
- NRC-columnist Frits Abrahams ziet het probleem ook.
- Jesse Frederik zegt in deze podcast een boel interessante dingen. Een van mijn takeaways: interessant hoe veel verklaringen van de ellende op de woningmarkt ideologisch zijn ingegeven en de grote verklarende variabele (een tekort een woningen) verkleinen of opzijschuiven.
- Aankomende woensdag krijg ik (1979) mijn eerste prik. Moderna of Pfizer/BioNTech. Een goede reden om dankbaar te zijn voor het werk van Katalin Kariko, de biochemicus die bleef geloven in de kracht van mRNA-technologie, toen anderen opgaven. Nobelprijs, eredoctoraat, een cv'tje met een stichting erboven waarin ze wat miljoenen wegsluist, van mij verdient ze het allemaal.
- Aan het begin van de crisis mailde ik met een gedragseconoom, die voorspelde dat we sneller dan je zou denken terug zouden gaan naar het nieuwe normaal, als het virus weg was of weg leek. Afgaande op de 'vergeten' mondkapjes in mijn omgeving, denk ik dat ze gelijk gaat krijgen. Ook het her en der gevierde thuiswerken: ik denk dat het voor een flink deel gaat stoppen.
- De Super League-initiatiefnemers gaan de UEFA aanklagen voor machtsmisbruik. Dat wordt een interessante zaak. De Super League mag niet sympathiek zijn, de UEFA lijkt inderdaad een monopoliemisbruiker, zoals juristen en economen me uitlegden.
- Vorig jaar sprak ik hoogleraar Bert Zwart over de nadelen van efficiëntie in tijden van crisis. The New York Times schreef er wat zakelijker over. De slotzin – 'Consumers won’t pay for resilience when they are not in crisis' – raakt aan iets dat ik me afvroeg in gesprek met Zwart: hoe krijgen we het voor elkaar inefficiëntie acceptabel te maken?
- Voormalige buurman Ferry zijn platenlabel – Excelsior – bestaat 25 jaar. Uit zijn passie is zoveel mooie muziek gerold. Hier een podcast met hem.