Kun je drie wetten noemen die de Tweede Kamer dit jaar heeft

Twee wetten dan?

Eentje?

Nee?

Ik ook niet.

Misschien herken je deze retorische constructie wel. Ze komt uit een verkiezingsdebat uit 2006, toen toenmalig PvdA-leider Wouter Bos toenmalig premier Jan Peter Balkenende wilde In diezelfde campagne zette Balkenende Bos weg als onbetrouwbaar:

Retorica uit verkiezingsdebatten, gênante met een overvallen minister, geknipte filmpjes van het – ze blijven hangen in je geheugen. Maar wat als je diezelfde politici uit die virale mediamomenten neemt en jezelf een andere vraag stelt: van welke wetten ken ik hen? Of: welke cruciale of fatale amendementen hebben ze ingediend? Kortom: hoe hebben ze Nederland veranderd met hun politieke handwerk?

Wetten verdienen een plek in de schijnwerpers

Bos en Balkenende hadden relatief lange carrières als politici, en toch ken ik ze met name van incidenten zoals deze. Balkenende zat twaalf jaar in de Tweede Kamer en was acht jaar lang premier – en toch is me van zijn politieke erfenis weinig bijgebleven. Wat ik nog wel weet – of me in elk geval snel voor de geest kan halen – is ronduit triviaal: iets over Een val van Een normen-en-waardendiscussie.

Veel minder: wetten. Terwijl wetgeving de kern van het parlementaire ambacht is. De tastbare manifestatie van datgene waar het politici om te doen is: de wereld verbeteren. Er zijn vast cynische en ambitieloze plucheplakkers in politiek Den Haag, maar ik vermoed dat 99,9 procent van de politici en ambtenaren ten minste begon met hoge idealen. En voor het product van die idealen is 80 procent van alle wetsvoorstellen geen letter of seconde in een krant of journaal.

Vergeet de spannende debatjes, korte videofragmenten of uitglijders: we willen spannend maken wat belangrijk is

Nu is dat ook niet altijd goed te doen. Allereerst omdat er vrij veel wetgeving is: worden zo’n twee- à driehonderd wetsvoorstellen gedaan, zo’n duizend amendementen aangebracht, en vele duizenden moties Veel van die teksten zijn nogal technisch en dus voor parlementair journalisten. En of een nieuwe wet goed werkt – sterker: of een wet – weten we soms pas na maanden

En toch leek het me een waanzinnig journalistiek gat dat politieke verslaggeving maar in zeer beperkte mate gaat over het primaire product van de politiek. Dus wat te doen? Nou, niet zeiken dat wetten geen aandacht krijgen, maar wetten aandacht geven.

Wat alvast kan – en daar willen we mee beginnen in deze serie stukken over wetten – is terugkijken. Wat is een goede wet? Wat is een doeltreffend amendement? En hoe weet je dat? Hoe is de wereld een stukje beter geworden dankzij wet X, amendement Y, motie Z? In een serie verhalen willen we de kern van het politieke werk – het maken van wetten – centraal zetten.

Vergeet de spannende debatjes, korte videofragmenten of uitglijders: we willen – – spannend maken wat belangrijk is. En dat willen we doen met politici, fractiemedewerkers en ambtenaren die het wetgevingsproces van binnenuit kennen.

Wat wetten ons zeggen over politiek vakmanschap

Wetten maken is voor een deel net als brood bakken: het is vakmanschap. Bakkers kunnen vrij lang over hun favoriete brood – het vereist diepe kennis van de ingrediënten en het productieproces, en de juiste Op dezelfde manier kunnen politici vertellen over hun favoriete wet. Achter elke onbeschreven wet of amendement gaan bloed, zweet en tranen schuil – en over elke wet zijn tal van vragen te stellen.

Hoe ontstond het idee? Welk onvoorzien probleem deed zich onderweg voor? Hoe complex bleek het probleem dat de wet moest oplossen? Welke afruilen bleken onvermijdelijk om een meerderheid voor de wet – de oplossing – te krijgen? En – toen de juiste oplossing was gevonden – wat was de tegenwerking? Welke onvermoede allianties zijn gesloten om resultaat te boeken? Wat had alsnog beter gekund? Wat leerde de wetmaker van het bakken van de wet?

Laten we een poging ondernemen om tot een voller begrip van het vak politiek te komen

Dus vergeet even de ontbrekende of gefotoshopte autogordel (kwam er niet), de nieuwste eenmansfractie op rechts (wordt niks), of de zoveelste lente op links (gaat niet gebeuren), en laten we eens kijken wat een Kamerlid, Europarlementariër of fractiemedewerker moet doen en nodig heeft om iets voor elkaar te krijgen.

Laten we – lezers, media, politici – niet alleen een probleem benoemen, beschrijven, bekrijsen, retweets scoren en weglopen, maar verder kijken hoe de machine van de staat kan helpen het probleem op te lossen. Kijken naar wat nodig is voor een politicus om echt resultaat te boeken, in plaats van te bedrijven – wat (geworden?) door de verslaving van media aan

Kortom: laten we een poging doen een voller begrip van het vak politiek te krijgen – te beginnen met de successen.

Lees de eerste aflevering van deze serie:

Deze Europarlementariër wilde beter migratiebeleid (en sprong succesvol door iedere Brusselse hoepel) Wetten maken de samenleving. Daarom vragen we politici: wat is je lievelingswet? Vandaag: Tineke Strik over de eerste stap naar betere migratiewetgeving. Als Europarlementariër voor GroenLinks werkt zij in de langzaamste, maar krachtigste wettenmachine die we kennen. Zomaar iets agenderen kan niet. Maar lukt dat, dan heb je ook wat. Lees het interview hier