Hoe zullen de historici van de toekomst straks op ons terugkijken?

Er was een tijd, niet eens zo heel lang geleden, dat de meeste mensen min of meer gevangenen waren. Rond het jaar 1800 was naar schatting driekwart van de wereldbevolking tot slaaf gemaakt of horige. Miljoenen Afrikanen werden in slavenschepen naar kolonies ontvoerd, slavernij bestond ook in Afrika zelf, onder de Arabieren in het Ottomaanse Rijk, in India en onder de oorspronkelijke bewoners van Amerika, die krijgsgevangenen regelmatig verkochten als slaven.

Eeuwenlang moesten miljoenen en miljoenen mensen werken, 12 tot 14 uur per dag, terwijl ze niet werden betaald voor hun arbeid. Velen werden mishandeld en stierven jong. Al die mensen werkten in een economie die grotendeels draaide op gedwongen arbeid; als je naar een winkel ging was het moeilijk om een product te vinden dat er niet op de een of andere manier mee te maken had. Niet slavernij, maar vrijheid was de uitzondering.

Inmiddels kijken we met afschuw terug

Had je indertijd betoogd dat slavernij een grote morele schandvlek was, en dat het zo snel mogelijk moest worden afgeschaft, dan was je door de meeste mensen weggehoond. Een enkeling was het misschien met je eens geweest, maar had waarschijnlijk gezegd dat het praktisch onmogelijk zou zijn om ermee te stoppen.

Inmiddels kijken we met afschuw terug op die tijd. We kunnen het ons moeilijk voorstellen dat het ooit volkomen normaal en legaal was om andere mensen te verhandelen en te dwingen om voor jou te werken. Het is verleidelijk om te denken dat mensen toen fundamenteel anders waren dan wij nu, maar dat is niet zo. De menselijke natuur is in de afgelopen twee eeuwen hetzelfde gebleven.

Het is verleidelijk om te denken dat we aan de top van de morele ladder zijn gekomen

Het is óók verleidelijk om te denken dat we nu geen grote misdaden meer begaan en dat we aan de top van de morele ladder zijn aangekomen. Dat we totaal anders zijn dan de Azteken met hun mensenoffers, de Romeinen met hun gladiatorengevechten en de Middeleeuwers met hun heksenverbrandingen. Maar hoe waarschijnlijk is dat? Is de kans niet groter dat er op dit moment nog dingen normaal en legaal zijn die we straks als grote misdaden zullen zien?

Dat is het vertrekpunt van deze podcast. Als altijd zijn we benieuwd naar jullie op- en aanmerkingen! Wij zijn te bereiken op rudienfreddieshow@decorrespondent.nl.