Soms lees je een artikel van tientallen jaren geleden, en denk je: dit had net zo goed nu geschreven kunnen zijn. Dat overkwam me met planoloog, voormalig lid van de Eerste Kamer en oud-wethouder van Zandvoort.

Bierman betoogde al sinds de jaren 70 dat helemaal niet duidelijk was hoe groot het woningtekort was, omdat de bestaande woonruimte behoorlijk ongelijk was verdeeld. Nederland moest eerst de bestaande vierkante meters beter verdelen, voordat er grootschalige nieuwe woonwijken werden gepland.

Nieuwbouw was slecht voor het milieu. Bovendien hadden Nederlanders in de decennia daarvoor steeds meer vierkante meters woonruimte per persoon gekregen – een gevolg van het groeiende aantal eenpersoonshuishoudens. Het was dus niet gezegd dat meer mensen onderdak zouden krijgen als er nieuwe huizen bij kwamen.

Bierman vond niet veel gehoor. Bierman volhardde in zijn gelijk. ‘Omdat ik altijd in een partij zit die er getalsmatig niet toe doet, ben ik geen bedreiging en kunnen andere partijen mijn standpunt overnemen’, Maar steun bij de stembus leverde dat niet op.

Misschien was Bierman gewoon een paar decennia te vroeg, want de laatste tijd winnen ideeën over het beter verdelen van de bestaande woonruimte aan terrein. In het debat over de woningnood gaat veruit de meeste aandacht uit naar nieuwbouw, schrijven onderzoekers van Platform31, een kenniscentrum op het gebied van de woningmarkt, Maar nieuwbouw gaat langzaam, en biedt dus geen oplossing voor wie nú een woning zoekt. En de ruimte voor nieuwe woningen is schaars. Daarom moeten we ook kijken hoe we de woningen die er al zijn beter kunnen gebruiken.

Splitsen van huizen is moeilijker dan je denkt

Ook ik vroeg me de afgelopen tijd af hoe dat zou kunnen, de bestaande vierkante meters woonruimte beter verdelen. Aanvankelijk was ik – net als Bierman destijds – enthousiast over het splitsen van grote huizen (wat iets anders is dan verkameren: bij splitsen ontstaan nieuwe zelfstandige woningen).

Maar toen ik er dieper indook, Vooral grotere gemeenten zijn lang niet altijd blij met huiseigenaren die hun pand willen opdelen. Zij zijn afgeschrikt door beleggers die er kleine hokjes van maken, om die vervolgens voor de hoofdprijs te verhuren. En maken splitsen juist moeilijker. In landelijke gebieden is dat anders, daar kan het opsplitsen van grote huizen vergrijzing tegengaan. Maar dat zijn ook de plekken waar de vraag naar woningen kleiner is.

Illustratie huizen splitsen Anna Reerds voor De Correspondent
Anna Reerds maakte deze mooie illustratie voor De Correspondent.

De discussie onder de tekst stemde me weer wat hoopvoller. Er waren behoorlijk wat lezers die hun huis graag zouden splitsen. En ze kwamen met ideeën voor hoe dat aantrekkelijker zou kunnen worden. Geef gemeenten de mogelijkheid de huur van gesplitste woningen aan banden te leggen. Verander de voorwaarden van hypotheken, zodat banken het onderverhuren van een deel van het huis moeten toestaan. Maak het aanvragen van een vergunning bij de gemeente makkelijker.

Het splitsen van woningen is waarschijnlijk niet de belangrijkste oplossing voor de woningnood. Maar met het juiste beleid kan het wel een bijdrage leveren.

En er zijn nog andere manieren om woonruimte beter te verdelen. Een van de dingen die ik beter wil onderzoeken, is wat ervoor nodig is om samenwonen aantrekkelijker te maken. Nu wordt dat door de regelgeving vaak ontmoedigd, bijvoorbeeld doordat een stel dat samenwoont minder AOW krijgt dan twee alleenstaanden. Het gevolg: stellen die praktisch samenwonen maar waarvan de een nog een nauwelijks gebruikte woning aanhoudt.

Wil jij eigenlijk graag samenwonen (met je partner, familieleden, vrienden), maar doe je dat om financiële redenen niet? En wil je mij daar meer over vertellen? Stuur dan een mail naar josta@decorrespondent.nl. Natuurlijk kun je deze oproep ook doorsturen!

Om te lezen, kijken en luisteren

  • Collega Lex Bohlmeijer voerde met de jonge architect Arna Mačkić. Over hoe architectuur kan verbinden en het belang van bewoners voor een stad.
  • De Volkskrant presenteert een oplossing voor wonen in tijden van klimaatverandering: Compleet met parken, boerderijen, een voetbalstadion, zelfs een vliegveld. Het is nog verrassend realistisch ook.
  • Een aantal Waddeneilanden heeft een bijzondere manier om woningen betaalbaar te houden. Huizen onder een bepaalde prijs mogen alleen worden verkocht aan mensen die een 'economische binding' hebben met het eiland, zoals werk waarvoor ze op het eiland moeten wonen. Lees er meer over bij

Tot de volgende!

Josta

P.S. Je kon erop wachten: na vlieg- en vleesschaamte stelde een lezer in Het Parool voor het over ‘woonschaamte’ te hebben. waren