Een interview met ‘music supervisor.’ Een achtergrondverhaal over Boliviaanse heavy metal. Een essay over waarom seksuele misdrijven zo lang onbesproken bleven. Een tranentrekkende opsomming van de mooiste reacties op YouTube (‘I was the only witness to a horrific car crash in ’62. Telstar was playing on one of the car radio’s when I walked up.’). De verhalen komen van journalistieke instituten als The Guardian en The New York Times. Van muziekblogs als Pitchfork, Resident Advisor en Thump.

Het nieuwe journalistieke merk Pause, opgezet door ondernemer Tim Heineke, selecteert de mooiste muziekverhalen en zet ze strak vormgegeven in een app onder elkaar. De eerste Pause kwam eind vorig jaar uit, en besloeg heel 2013. Elk nieuw kwartaal moet er een nieuwe Pause volgen. De app is voorlopig gratis, geld komt binnen via sponsors.

In de app scroll je van het ene verhaal over popmuziek naar het andere, kijk je de beste clips en draai je muziek. Als je verder wilt lezen dan de eerste alinea’s, word je doorgestuurd naar de site waar het stuk vandaan komt. Handig voor liefhebbers van muziek en populaire cultuur die geen tijd hebben om elke dag alle relevante sites af te struinen.

Al het mooie bovenaan

Het speuren naar en opdienen van mooie journalistieke stukken is de essentie van online curatie. ‘Zorgen dat de rotzooi beneden blijft hangen of helemaal uit beeld verdwijnt en al het mooie bovenaan komt,’ zegt Heineke. ‘Curatie is nu een van de grootste trends op internet. Internetbedrijven proberen het grote probleem van de eindeloze stroom informatie, muziek, foto’s en koopjes op te lossen met selectie door computers of mensen.’

Hij geeft het voorbeeld van Facebook. ‘De mensen achter Facebook vinden al een tijd dat mensen te veel informatie over zich heen krijgen, dus maakt Facebook een automatische selectie voor je van de posts van je vrienden. De computer bepaalt wat jij ziet.’

Menselijke selectie gebeurt ook. Zo laat muziekwebsite dj’s muzieklijsten bijhouden. In Nederland was het blog al populair, vorig jaar nam gigant eBay een ‘chief curator’ aan, Michael Phillips Moskowitz, die weer bekende mensen strikt om een selectie te maken (nu ja, vermoedelijk laat Pharrell Williams dat over aan eBay of een assistent) uit het enorme aanbod op de online

En bij zeeft een groepje toegewijden het goud uit de modder van YouTube.

Curatie ís journalistiek

In de journalistiek gebeurt curatie natuurlijk al lang. Elke krant, magazine of nieuwsbulletin maakt een selectie uit het nieuws. De wekelijkse rubriek waarin besproken wordt wat bijvoorbeeld de buitenlandse kranten of roddelbladen te zeggen hebben, bestaat ook al jaren. Bovendien hebben we allemaal andere manieren om verhalen die voor ons interessant zijn, binnen te krijgen.

We volgen mensen op Twitter en Facebook, hebben RSS-feeds aanstaan, of gebruiken de app die verhalen zoekt die jij interessant vindt en die vermengt met je sociale media. Facebook heeft in de Verenigde Staten een nieuwe app gelanceerd, waarmee je nieuwsverhalen op gebieden die jou interesseren automatisch kan laten toevoegen aan je timeline.

Maar nieuwe journalistieke merken die volledig gebouwd zijn rond curatie zijn er nauwelijks. ‘Je hoort er wel heel veel over, maar je ziet het nog weinig,’ zegt Alexander Pleijter, lector journalistiek en innovatie aan de Fontys Hogeschool Journalistiek en hoofdredacteur van

‘Ik zie er wel wat in. Want dagelijks de RSS-feed aflopen, dat kost veel te veel tijd,’ zegt Pleijter. ‘Als ik iemand zou hebben die dat voor mij doet, dan zou dat heerlijk zijn.’

Kies je niche

Voor curatie ziet hij vooral mogelijkheden voor merken die zich richten op een nichepubliek. ‘Michiel Bicker Caarten, de mediaman die BNR Nieuwsradio heeft opgezet, verstuurt dagelijks een nieuwsbrief met vijf goede artikelen over media van over de hele wereld. Dat wordt nu zo goed gevolgd dat ze aan het kijken zijn of ze mensen voor de nieuwsbrief kunnen laten betalen.’

In mei vroeg Bicker Caarten zijn lezers wat ze zijn dagelijkse nieuwsselectie, genaamd waard vinden. De voorgestelde bedragen lagen tussen nul en 120 euro. ‘Dit is gelijk de mogelijkheid mijn grote waardering en dank uit te spreken voor het ontvangen van De Bicker,’ scheef een lezer. Een ander: ‘U vraagt geld voor het verzamelen van links naar artikelen die andere websites brengen en die daar meestal géén geld voor vragen en wél uitbundig reclame voeren.’ Een beslissing heeft Bicker Caarten nog niet genomen.

Geld vragen voor links naar content waar anderen hard voor hebben gewerkt en kosten voor hebben gemaakt, is dat niet zuur voor de oorspronkelijke maker? Pause regelde voor de eerste editie de rechten van elk artikel met elk platform waar Pause stukken van wilde gebruiken. Een heel gedoe, aldus Heineke. ‘En omdat we ook video en geluid in de app hebben, en daarvoor verwachten dat mensen online zijn als ze de app gebruiken, dachten we: dan kunnen we net zo goed doorlinken naar de oorspronkelijke artikelen.’

In de nieuwe edities laat Pause alleen de eerste paar alinea’s van een artikel in de app zien, de rest van het stuk lees je op het oorspronkelijke platform. ‘Zo krijgen zij ook de clicks die belangrijk zijn voor adverteerders.’

Mensen willen ervoor betalen

begon in 2011 en belooft elke twee weken ‘het beste uit de internationale pers.’ Het magazine verschijnt in print en digitaal. De rechten daarvan zijn allemaal netjes afgekocht en alle artikelen vertaald naar het Nederlands.

‘Curatie, is dat een woord, kun je dat zo gebruiken?’ vraagt hoofdredacteur Katrien Gottlieb. Toen ze zes jaar geleden het idee kreeg voor 360, was het woord nog niet in zwang. ‘Maar de site bestond al en Courrier en Internazionale ook al jaren. Het concept is niet nieuw. Maar nu heeft het blijkbaar een naam. Het klinkt alleen zo medisch.’

‘Op al die blogs, al die sites, blijft het maar komen, steeds is er weer wat nieuws te lezen of te luisteren. Daar word je toch krankjorum van?’

360 werkt samen met een Frans tijdschrift dat werd opgericht in 1990. Het blad heeft scouts in elk land van de wereld en redacteuren in Parijs die eigen werelddelen in de gaten houden. De Amsterdamse redactie (bestaande uit twee personen) navigeert met haar eigen journalistieke kompas, met suggesties van derden en met de selectie van Courrier. ‘We maken een magazine, geen knipselmap. We zorgen dat de artikelen elkaar aanvullen of juist tegenspreken. We plaatsten artikelen in een context, schrijven er kaders bij als dat nodig is,’ aldus Gottlieb.

Zo wordt 360 een eigen merk, in plaats van alleen een verzameling van artikelen. ‘Bovendien maken wij artikelen toegankelijk. Ik hoor weleens: ik lees het wel online. Maar niet als je geen Japans, Arabisch of Chinees leest, bijvoorbeeld. Wij vertalen alle artikelen naar het Nederlands.’

‘Dat we op papier verschijnen is natuurlijk ouderwets,’ zegt Gottlieb half gekscherend aan het begin van het gesprek. Volgens Heineke is een ‘finite experience,’ een ervaring die eindig is, juist iets waar mensen weer naar hunkeren. ‘Op al die blogs, al die sites, blijft het maar komen, steeds is er weer wat nieuws te lezen of te luisteren. Daar word je toch krankjorum van?’ Met Pause wilde hij iets maken wat je uit kan lezen. Voor een voldaan gevoel.

Journalistieke curatie zoals 360 en Pause dat doen, kan een oplossing zijn voor de overvloed aan artikelen die verschijnen. Elk publiek krijgt een eigen curator, die al het moois dat wereldwijd verschijnt op een bepaald interessegebied verzamelt en in een context plaatst. Maar Pleijter vraagt zich af of Pause en 360 veel navolging zullen krijgen. ‘Goed cureren is heel tijdrovend. En tijd is geld. Dat moet je op een of andere manier terugverdienen en dat is lastig.’ Niettemin heeft Heineke er vertrouwen in: ‘Curatie neemt mensen werk uit handen. Daar zullen ze voor willen betalen.’

In IJmuiden is de regionale journalistiek nog niet verdwenen Deze maand strijkt het Nieuw Nederland-project neer in Noord-Holland om het veranderende medialandschap onder de loep te nemen. De redactie van de IJmuider Courant is hard op zoek naar een nieuwe krant. En lezers. Lees hier het vorige stuk van het Nieuw Nederland-project

Uitgeverij Fosfor geeft verramsjte boeken gewoon nog een keer uit Deze maand strijkt Correspondent Jelle Brandt Corstius voor Nieuw-Nederland neer in de provincie Noord-Holland, om te kijken naar het veranderende medialandschap. Met, om te beginnen, een bezoekje aan de pasgeboren online uitgeverij Fosfor, die nieuwe én oude boeken digitaal uitgeeft. Lees hier de reportage van Jelle Brandt Corstius