Het is belangrijker dan ooit dat woningen aardgasvrij worden. Ook dáár heb je invloed op bij de gemeenteraadsverkiezingen

Het is een van de grote opgaven van de komende jaren: het aardgasvrij maken van huizen. Zeker nu Europa vanwege de oorlog in Oekraïne zo snel mogelijk onafhankelijk wil worden van gas uit Rusland, moet Nederland wel in hoog tempo zonnepanelen op daken leggen en warmtepompen installeren.

Maar in de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen zag ik iets opvallends. Veel lokale partijen willen helemaal niet zo’n haast maken met het verduurzamen van huizen. ‘Het is niet realistisch om van iedereen tegelijk te vragen om op korte termijn afscheid te nemen van zijn gasaansluiting’, schrijft bijvoorbeeld de Rotterdamse VVD in haar verkiezingsprogramma.^* Het CDA in Den Haag heeft het uitsluitend over isoleren, andere maatregelen voor het verduurzamen van huizen komen niet aan bod.^*

Het klopt natuurlijk dat eerst isoleren zinvol is. Hoe minder energie je verbruikt, hoe minder je op een duurzame manier hoeft op te wekken. Toch is er volgens mij ook iets anders aan de hand: wethouders en gemeenteraadsleden hebben zich laten afschrikken door de complexiteit van de verduurzaming.

Gemeenten lopen achter op de afspraken uit het Klimaatakkoord

Er zijn protesten tegen windmolens in de buurt van woonwijken – ook in mijn brievenbus lag een protestflyer. Warmtenetten zijn een andere mogelijkheid, maar ook daar zitten veel bewoners niet op te wachten, omdat ze vaak zijn aangesloten op een helemaal-niet-zo-duurzame biomassacentrale^* of op zware industrie. En er zijn zorgen over de kosten van de transitie, die vooral armere huishoudens hard kunnen raken. Zonnepanelen zijn nog de minst controversiële technologie, maar die leveren naar verhouding weinig op.

Gemeenten lopen nu al achter op de afspraken uit het Klimaatakkoord. De plannen om de eerste 1,5 miljoen woningen van het aardgas te halen hadden eind vorig jaar af moeten zijn, maar de ambities van lokale bestuurders reiken nu toe niet verder dan ongeveer 500.000 woningen.^*

Ik denk dat gemeenten alles op alles moeten zetten om woningen van het gas te halen, ondanks de complexiteit. De klimaatverandering wacht niet.

Stem op een partij die duurzame energie lokaal wil opwekken

Waar moet je dan op stemmen als je wilt dat woningen zo snel mogelijk aardgasvrij worden? Ik zou zeggen: een partij die zo veel mogelijk duurzame energie binnen de eigen gemeentegrenzen wil opwekken. Dat betekent dat plannen voor windmolens zo veel mogelijk doorgaan. Dat er op alle lege daken zonnepanelen komen te liggen. En dat er warmtenetten komen die wél duurzaam zijn, omdat ze bijvoorbeeld zijn aangesloten op een datacentrum.

Natuurlijk, er zijn ook landelijke oplossingen nodig. Zoals windparken op zee, een stikstoffabriek ter vervanging van aardgas of volgens sommige partijen kernenergie (er is veel te zeggen over de voor- en nadelen van deze technologieën, maar het voert te ver om daar hier op in te gaan). Maar we hebben niet de tijd om daarop te wachten.

Tot slot: laten we ook de voordelen van een volledig duurzame stad niet uit het oog verliezen. Die kan namelijk heel mooi zijn.