Luister- en leestip: Margaret Atwood over de kracht van verhalen

De redactie deelt de komende tijd iedere dag een journalistieke tip. Vandaag tip ik, eindredacteur Hans Pieter van Stein Callenfels, een boeiend gesprek met schrijver Margaret Atwood.

The New York Times-journalist Ezra Klein interviewde de Canadese schrijver Margaret Atwood (1939) half februari, net voordat de Russische president Poetin besloot met veel geweld buurland Oekraïne binnen te vallen. Maar de thema’s die Klein en Atwood bespreken – zoals de kracht van propaganda in een totalitair systeem, nationalistische mythes en hoe mensen zich laten verleiden tot geweld – blijken griezelig goed toepasbaar op de snel veranderde actualiteit.

Dat geldt voor veel van Atwoods werk, merkt Klein ook op: als de auteur van onder meer The Handmaid’s Tale zich in een van haar vele romans en essays ergens druk over maakt – gentech, ecologische rampen, onderdrukking van minderheden – kun je er donder op zeggen dat het een jaar of tien later bij de rest van de mensheid bovenaan de crisisagenda staat. Atwood beschikt over een vooruitziende doemblik, erkent ze half grappend, ‘maar een gave zou ik dat niet willen noemen’.

De podcastaflevering, waarvan ook een transcript beschikbaar is,^* gaat behalve over propaganda en de kracht van (Bijbel)verhalen ook over de klimaatcrisis (Atwood schat in dat er meer doden zullen vallen als gevolg van de sociale onrust die ontstaat door droogte en voedselschaarste dan als gevolg van de opwarming zélf), over ons ‘talent voor onverzadigbaarheid’ als gevolg van de overvloed die aardolie ons gebracht heeft, en waarom ze in haar werk altijd dystopieën beschrijft, en nooit utopieën.

Dat klinkt allemaal loodzwaar en dat ís het ook, maar toch blijft zelfs Atwood positief over de Homo sapiens: uiteindelijk willen de meesten van ons het liefst het goede doen.