15.04.22 Aanbeveling 5-80 min

Hoe Ierland zich ontwikkelde van ‘agrarische theocratie’ tot progressief voorbeeldland (en nog 4 verhalen voor het weekend)

Algemeen redacteur

Elke dag delen onze correspondenten en medewerkers journalistieke producties uit andere media die context en inzichten bieden. Hieronder de tips van afgelopen week: zo krijg je door welke kledingbedrijven aan ‘greenwashing’ doen, de financiële risico’s rondom NFT’s, en hoe een stopgezet onderzoek naar trekvogels ons zicht op klimaatverandering belemmert.

Zo prik je ‘groene’ claims over kleding door

In zowat elke willekeurige modewinkel of webshop vind je tegenwoordig kleding met een groen label – al dan niet vergezeld van het woord ‘duurzaam’. Zonder verdere uitleg zou je al snel geloven dat zo’n kledingstuk een verantwoorde keuze is. Maar is dat wel zo? In deze aflevering van de podcast Conscious Chatter wordt een aantal veelvoorkomende beweringen over ‘duurzame’ kleding getoetst. Wat blijkt? Veel ecolabels worden niet onderbouwd, of zijn gebaseerd op misvattingen over duurzaamheid. Naast greenwashing bestaat er bovendien nog zoiets als ‘social washing’. Daarbij wekken merken de indruk dat ze van alles doen om eerlijke arbeidsomstandigheden in de productieketen te verbeteren, maar in werkelijkheid gebeurt er weinig of niks. (Emy Demkes, correspondent Kleding)

Conscious Chatter: ‘Greenwashing in fashion and the need for mandatory measures & regulation’ (Luistertijd: 55 minuten)

De handel in digitale gebakken lucht drijft volledig op hype

In de podcast The Ezra Klein Show vertelt youtuber Dan Olson over zogenaamde non-fungible tokens (NFT’s): brokjes data die uniek en dus verhandelbaar zijn. Het probleem met cryptovaluta en NFT’s, aldus Olson, is dat maar weinig mensen weten hoe de technologie echt werkt, maar dat zelfs deze kenners eigenlijk niet kunnen uitleggen waar de digitalisering van geld en goederen nou precies goed voor is. Gebruikers dromen van een toekomst zonder overheden, banken en instituties. Maar hoe en óf de crypto-economie daaraan bijdraagt weet niemand. Desondanks jutten jonge, onervaren investeerders elkaar op, en houden zo een cultuur in stand van financiële fomo: als je nú niet investeert in dat digitale plaatje, dan mis je de boot en zul je voor altijd arm en triest blijven. (Valentijn De Hingh, correspondent Identiteit)

The Ezra Klein Show: ‘A Viral Case Against Crypto, Explored’ (Luistertijd: 1 uur en 20 minuten)

Hoe onze trekvogels opnieuw achter een gordijn verdwijnen

Een van de minder zichtbare gevolgen van de Oekraïneoorlog is dat talloze wetenschappelijke samenwerkingen tussen Rusland en het Westen van tafel zijn geveegd. Op allerlei vlakken betekent dat een grote stap terug in de tijd, maar misschien nog wel het meest op het gebied van de effecten van klimaatverandering op de natuur. Nergens ter wereld zijn de effecten van klimaatverandering zo sterk als in het Arctische gebied. Rusland beslaat maar liefst een derde ervan, en wel een cruciaal deel met veel land. Rusland en Europa zijn bovendien direct aan elkaar gelinkt via vele miljoenen trekvogels die elk jaar op en neer vliegen. Juist deze trekvogels zijn een belangrijke thermometer van de gevolgen van klimaatverandering, omdat die het seizoensritme van hun voedsel in de war stuurt. De vraag die dankzij een speciaal daarvoor ontworpen Russisch-Europese satelliet sinds kort veel beter onderzocht kan worden: hoe passen zij zich aan? Nu is de stekker eruit getrokken, en is dit waanzinnige perspectief in één klap de kop ingedrukt. (Thomas Oudman, correspondent Voedsel)

Trouw: ‘De oorlog raakt ook de wetenschap: “Honderden dieren dragen nu voor niks een zendertje op hun rug”’ (Leestijd: 5 minuten)

Hoe Ierland zich losmaakte uit de klauwen van de kerk en het nationalisme

Het naoorlogse Ierland was verre van een heilstaat. Twee derde van de huizen beschikte niet over elektriciteit; abortus, anticonceptie en scheidingen waren uit den boze; op de achtergrond broeide het religieus-nationalistische conflict tussen katholieken en protestanten. Niet gek dus, dat 60 procent van de Ierse jeugd die opgroeide in de jaren vijftig emigreerde, merkt journalist Fintan O’Toole op in zijn nieuwe boek We Don’t Know Ourselves. Maar in plaats van weg te zinken in een moeras van ellende, klauterde Ierland in de tweede helft van de twintigste eeuw langzaam uit de misère: het systematische seksueel misbruik in de katholieke kerk werd blootgelegd, corruptie binnen de overheid kwam aan het licht, de eerste vrouwelijke president kwam aan de macht, en het homohuwelijk en voortijdige zwangerschapsafbreking werden toegestaan. Ierland groeide uit tot een land om naartoe te verhuizen, in plaats van een plek om te verlaten. (Riffy Bol, algemeen redacteur)

The New Yorker: ‘How Ireland Took On the Church and Freed Its Soul’ (Leestijd: 20 minuten)

Films over mensenrechten op het Movies that Matter-festival

Eens in het kwartaal vertonen we op De Correspondent een documentaire in samenwerking met Movies that Matter, een organisatie die door middel van films de dialoog over mensenrechten op gang wil brengen. Dit keer hoef ik dat niet voor jullie te doen, maar kun je zelf kijken wat voor prachtige films Movies that Matter in zijn repertoire heeft. Jaarlijks organiseert het namelijk een festival in Den Haag met films over mensenrechten. Films die misstanden aankaarten, ons een spiegel voorhouden en de juiste vragen stellen. Zoals Navalny, over de vergiftigde Russische oppositieleider Aleksej Navalny. Of Ascension, over de moderne Chinese droom. Het festival duurt (fysiek) nog tot en met morgen. Gaat dat zien! (Maaike Goslinga, redactiechef)

Movies that Matter: ‘Programma’ (Kijktijd: variabel, achter betaalmuur)

Dit verhaal heb je gratis gelezen, maar het maken van dit verhaal kost tijd en geld. Steun ons en maak meer verhalen mogelijk voorbij de waan van de dag.

Al vanaf het begin worden we gefinancierd door onze leden en zijn we volledig advertentievrij en onafhankelijk. We maken diepgravende, verbindende en optimistische verhalen die inzicht geven in hoe de wereld werkt. Zodat je niet alleen begrijpt wat er gebeurt, maar ook waarom het gebeurt.

Juist nu in tijden van toenemende onzekerheid en wantrouwen is er grote behoefte aan verhalen die voorbij de waan van de dag gaan. Verhalen die verdieping en verbinding brengen. Verhalen niet gericht op het sensationele, maar op het fundamentele. Dankzij onze leden kunnen wij verhalen blijven maken voor zoveel mogelijk mensen. Word ook lid!

Word boekenlid van De Correspondent