/dc-useruploads-images/a64e7d7b05b34185afe055b51fc874ef.png)
Beste,
Er kwam even heel veel samen in één pitch: luchtkwaliteit, sensoren, CO₂, Deens design en… een vogeltje!
Canairi de frisseluchtmonitor wint wat mij betreft de prijs voor wervingsfilmpje van het jaar. Het concept is simpel. Wordt de lucht in huis slecht, dan valt een plastic kanarie van z’n stokje.
Canairi’s drijfveer: het gaat altijd over de kwaliteit van de buitenlucht, alle serieuze luchtnormen zijn voor buiten, maar 90 procent van de tijd zit je binnen!
En bedompte lucht binnen zorgt voor hoofdpijn, concentratieverlies, slecht slapen et cetera. Om de luchtkwaliteit te bepalen heeft Canairi een CO₂-sensor, al is de CO₂ zelf – in huis althans – niet per se een probleem.
Het CO₂-gehalte is een indicator voor de stofjes waar een mens écht last van heeft. Zoals allerlei ‘bio-effluenten’ – gassen die ons vege lijf uitscheidt. Of vluchtige organische stoffen (VOS) uit verf, meubels en ander inrichtingsmateriaal – denk aan de geur bij de Xenos.
Maar vooral ook: aerosolen, vaste of vloeibare minideeltjes in de lucht. Dit kan van alles zijn, huisstof, vezels en microplastics uit tapijt en andere bekleding, verbrandingsresten van koken en roken, schimmelsporen, bacteriën, virussen.
De lucht die we inademen, raakt bij gebrek aan ventilatie volledig vervuild door de eigen gas- en aerosolenrans. Rans waar bar weinig over bekend is, zoals: wat is het dan precies en hoezo hebben we daar last van?
Hier duik ik de komende tijd in, dus eenieder die er verstand van heeft, mail me! :)
Het klimaat en de koele kikkers
Mijn interesse ging aanvankelijk uit naar aerosolen buiten, omdat ‘aerosolen in de atmosfeer’ één van de negen clusterfucks zijn – de negen grootste uitdagingen voor een mensvriendelijke planeet – en hun relatie met het klimaat me behoorlijk verbaast. Dat werd een stuk.
We weten bijvoorbeeld niet precies hoezeer CO₂ de aarde opwarmt, omdat we niet weten hoezeer aerosolen de boel afkoelen. 🤯
Aerosolenman Otto Hasekamp van SRON praatte mee onder het artikel en lichtte dit als volgt toe:
‘Als de aerosolkoeling sterk is (1 graad), betekent dit dat CO₂ voor heel veel opwarming gezorgd heeft [...] maar dat dit voor een groot deel gemaskeerd is door aerosolen. Als we dan doorgaan met uitstoot van CO₂ zal dit dus een groter effect hebben op de toekomstige temperatuur dan als de aerosolkoeling klein is [...]. Het verschil in 2050 kan wel 3 graden zijn of meer.’
99 procent van het klimaatnieuws gaat over 0,04 procent van de atmosfeer: CO₂. Maar er hangt meer urgents in de lucht
Klimaatverhalen gaan vooral over opwarming door CO₂-uitstoot, maar de verbrandingseconomie spuugt veel meer deeltjes de lucht in. Die zijn net zo goed van invloed op het klimaat, maar ook op het weer én de volksgezondheid. Maak kennis met: aerosolen.
Mea culpa trouwens
Die onbekende afkoeling door aerosolen komt door de 10 procent ‘mensgemaakte’ aerosolen, schreef ik, dat zijn vooral roet en andere deeltjes uit verbranding door industrie en verkeer. De overige 90 procent aerosolen in de atmosfeer is dan van ‘natuurlijke’ origine, denk aan woestijnstof en zeezout.
Maar deze 90/10-verdeling is slechts een ballpark estimate. Ik nam hem over van NASA, of eigenlijk van wetenschapsblogger Adam Voiland. Voiland wist niet meer waar hij het vandaan had, dus berichtte hij NASA’s aerosolenspecialist Ralph Kahn.
Kahn zat ook in grote onzekerheid, en niet alleen over het percentage mensgemaakte aerosolen, maar überhaupt over de zin van het hele concept. Hij mailde Voiland en mij:
‘Op wereldschaal blijkt het aandeel mensgemaakte aerosolen de afgelopen decennia afgenomen te zijn, als gevolg van luchtkwaliteitsvoorschriften. Dit is het geval voor Europa, Noord-Amerika en Oost-China. Tegelijkertijd namen de vervuilingsaerosolen boven India en Zuidoost-Azië juist toe. Ik weet niet wat het netto mondiale resultaat is.’
‘Maar fundamenteler nog, wat we verstaan onder “mensgemaakt” is niet duidelijk. Hier een passage uit een artikel dat ik nu schrijf.’
‘Moet de rook van bosbranden die door bliksem worden veroorzaakt, maar die steeds vaker voorkomen door klimaatverandering, uitdroging en bosbeheerpraktijken, als natuurlijke of menselijke aerosolen worden beschouwd?’
‘Kortom, ik ben er niet meer zeker van dat we een manier hebben om mensgemaakte en natuurlijke aerosolen van elkaar te onderscheiden.’
Dus mea culpa, lieve lezers, ik hield het even op die 90/10. Maar wie weet hoe de verhoudingen echt liggen.
Dump het fuckframe
Het viel me trouwens op dat het aerosolenstuk niet goed gedeeld is. Misschien moet je dingen positiever framen, zei uitgever Milou.
Clusterkansen?
Kansen biedt een clusterfuck zeker. Denk aan de planetaire uitdaging ‘nieuwe entiteiten in het milieu’ die januari dit jaar in het nieuws was.
Maanden nadat wetenschappers zeiden: de wildgroei van chemische meuk heeft elke veilige grens voor de mensheid overschreden, kondigt de EU net het grootste verbod op giftige chemicaliën ooit aan, met een document genaamd: ‘Restrictions Roadmap under the Chemicals Strategy for Sustainability’. Clickbait!
Toch grappig, zo’n EU – tikte laatst ook collega Jesse vanuit z’n toeslagenhol.
Groetjes!
Op de hoogte blijven van m’n avonturen in niet-mensland?
Ik schrijf over die andere 99 procent van de wereld: van pluizige pauwspin tot mens-varken-hybride. In deze mail houd ik je geregeld op de hoogte van vragen die ik heb, stukken die ik schreef of mooie wetenschapsverhalen van anderen.
Dit verhaal heb je gratis gelezen, maar het maken van dit verhaal kost tijd en geld. Steun ons en maak meer verhalen mogelijk voorbij de waan van de dag.
Al vanaf het begin worden we gefinancierd door onze leden en zijn we volledig advertentievrij en onafhankelijk. We maken diepgravende, verbindende en optimistische verhalen die inzicht geven in hoe de wereld werkt. Zodat je niet alleen begrijpt wat er gebeurt, maar ook waarom het gebeurt.
Juist nu in tijden van toenemende onzekerheid en wantrouwen is er grote behoefte aan verhalen die voorbij de waan van de dag gaan. Verhalen die verdieping en verbinding brengen. Verhalen niet gericht op het sensationele, maar op het fundamentele. Dankzij onze leden kunnen wij verhalen blijven maken voor zoveel mogelijk mensen. Word ook lid!
