Een van de leukste dingen van mijn werk als journalist vind ik de bijzondere ontmoetingen die ik heb. Zo was ik pas geleden op bezoek bij Saskia (39), die de hele zomer op een camping in Noord-Holland verblijft (om privacyredenen noem ik zowel Saskia’s achternaam als de precieze plek niet, maar ik ken die natuurlijk wel).

Het terrein had de uitstraling van een soort tiny-house-idylle – compleet met terras van bij elkaar geraapte stoelen en banken, een Mongolische yurt en twee varkens die rondscharrelden. Campinggasten – van wie de meesten het hele seizoen blijven – hielpen met het onderhoud van het terrein.

Saskia ontving mij en fotograaf Khalid Amakran in haar caravan met uitzicht op een veldje met fruitbomen, waar we koffie dronken en de hele middag praatten. Ze is singer-songwriter, en speelde zelfs een lied voor ons.

Saskia in de deur van haar caravan.
Saskia in de deur van haar caravan. De foto’s in deze nieuwsbrief zijn van mij. Die van Khalid verschijnen bij het artikel van donderdag.

De middag leerde mij dat mensen meestal iets moois weten te maken van hun situatie, ook als die op zichzelf niet rooskleurig is. Saskia en de andere gasten verblijven niet voor niets op de camping. Ze hebben simpelweg geen andere woning. Daar hebben ze allemaal een andere reden voor: een scheiding, een trauma, een chronische ziekte.

Saskia zelf heeft sinds twaalf jaar myalgische encefalomyelitis (ME). ME kent een hele reeks verschijnselen zoals allesoverheersende vermoeidheid, hoofdpijn, concentratieproblemen en een niet goed werkend immuunsysteem.

Rolstoeltoegankelijke woningen zijn nauwelijks te vinden

Het is heel moeilijk om Saskia heeft een rolstoeltoegankelijke woning nodig, want de ziekte is erg onvoorspelbaar en ze heeft een hele tijd niet kunnen lopen.

Saskia met haar gitaar in het veld.

Maar aangepaste woningen zijn nauwelijks te vinden. Er zijn er veel te weinig, en verhuurders stellen de toegankelijke woningen die er zijn, vaak expliciet ter beschikking aan 55-plussers. Daar maken ze met de betreffende gemeente afspraken over, en er zijn speciale subsidies voor vanuit het Rijk.

Het laat zien dat de overheid bij het maken van woonbeleid wel denkt aan ouderen die steeds langer thuis wonen, maar nog te weinig beseft dat er ook jongeren met beperkingen zijn.

Ook een probleem: Saskia kan geen urgentie voor een toegankelijke woning krijgen. Daar kom je alleen voor in aanmerking als je een zelfstandige sociale huurwoning achterlaat. Die heeft ze niet, omdat ze sinds het begin van haar ziekte bij haar moeder woont. Ze heeft veel op huizen van anderen gepast en zit sinds vorig jaar dus in de zomer op de camping, maar een officiële woning is dat niet.

Nieuwe huizen moeten geschikt zijn voor alle woningzoekenden

Ik denk dat er meer aandacht moet komen voor de woonbehoeften van mensen met een beperking of chronische ziekte. Natuurlijk is het goed als gemeenten plannen maken voor nieuwe woningen. Maar je hebt weinig aan nieuwe huizen als die vervolgens niet geschikt zijn voor (een deel van) de mensen die een woning zoeken.

En het gaat over behoorlijke aantallen: in 2019 maakten onderzoekers de schatting dat behoefte hadden aan een aangepaste woning of hulp aan huis, terwijl ze dat op dat moment nog niet hadden.

Ik maak me bijvoorbeeld zorgen over gemeenten die zo snel mogelijk flexwoningen neer willen zetten, zonder er goed over na te denken hoe die huizen eruit moeten zien. Als je in een rolstoel zit, heb je niets aan een flexwoning die alleen via een trap te bereiken is, of een hoge drempel heeft (en behalve rolstoeltoegankelijkheid zijn er natuurlijk nog andere aanpassingen die mensen nodig kunnen hebben, zoals bescherming tegen geluidsoverlast).

Mijn interview met Saskia verschijnt komende donderdag. Onder het stuk kun je in gesprek met Saskia en met Anneke van der Vlist, die zich bij bezighoudt met het woonbeleid voor mensen met een beperking of chronische ziekte. Ik hoop dat we in de discussie onder het stuk tot een aantal oplossingen en concrete aanbevelingen voor beleid kunnen komen.

Wil je meepraten maar ben je (nog) geen lid? Klik dan op en vul als code het woord ‘wooncrisis’ in. Dan krijg je een gratis proefmaand.

Om te lezen, kijken en luisteren

  • De deelnemers aan de masterclass onderzoeksjournalistiek van Investico en De Groene Amsterdammer verdiepten zich de afgelopen maanden in de verdozing van Nederland. Hoewel gemeenten en provincies steeds minder enthousiast zijn over de komst van grote distributiecentra, kunnen ze er vaak weinig tegen doen,
  • Wonen is betaalbaarder geworden, maar niet voor iedereen, legt redacteur van economenvakblad ESB Yrla van de Ven uit in deze podcast van Vooral jongeren hebben niet kunnen profiteren van de hogere lonen en de dalende hypotheekrente.
  • Met veel interesse heb ik het onlangs verschenen Ik had het woord 'burgerberaad' al vaak gehoord, maar had eerlijk gezegd geen idee hoe precies de methode is uitgewerkt. En hoe goed het kan werken om complexe problemen zoals klimaatverandering op te lossen. Een burgerberaad kan ook goed werken om oplossingen te bedenken voor de woningnood

Tot de volgende!

Josta