We doden 1,5 miljoen kippen, 45.000 varkens en 5.000 koeien per DAG. Dat is níét normaal

Wat doe je als je iemand op straat zijn hond een trap ziet geven? Je herkent een vrolijke viervoeter uit de buurt, maar deze krijst het ineens uit na een misselijkmakende schop van zijn sadistische baasje. Loop je door, blijf je staan, ga je erop af? Spreek je het baasje aan, bel je de dierenpolitie of verkoop je de man een dreun zodat hij met zijn huisdier mee kan huilen? 

Mensen leggen zichzelf verschillende plichten op wanneer ze wreedheid tegenkomen, maar ergens vér onderaan het morele lijstje staat dat je van het leed zou profiteren.

Toch doen dagelijks ruim drie miljoen Nederlanders precies dat – profijt trekken uit onnodige, onloochenbare meedogenloosheid naar dieren. Ruim de helft doet het minstens drie dagen per week. Het gaat daar alleen niet om honden die een tik krijgen, maar om biggen die onverdoofd moeten verduren hoe hun krulstaart wordt afgefikt,^* kalfjes die direct na hun geboorte bij hun moeder worden weggehaald,^* onthoornde lammetjes die nog voor hun eerste verjaardag onverdoofd geslacht worden,^* donzige kuikens die in zes weken vetgemest worden tot plofkip.^*  

Het verschil met de getrapte hond: dit gebeurt buiten ons blikveld. Als je er niet naar zoekt, word je zelden met de ongemakkelijke feiten geconfronteerd. Denk je dat het allemaal wel meevalt? Laten we een quiz doen. 

Elke dag gaan er meer dan 1,7 miljoen levende wezens aan

Hoeveel landbouwdieren zitten jaarlijks in de nor van de Nederlandse vee-industrie? Antwoord: meer dan 400 miljoen, ruim twintig keer het aantal inwoners van ons land.

Hoeveel worden er dagelijks geslacht? Meer dan 1,7 miljoen levende wezens. Zet op de stadionstoelen van alle achttien Eredivisieclubs een dier, en dan ben je nog niet eens op een kwart. 

Hoeveel megastallen telt ons land? Maar liefst 999 – ruim twee keer zoveel als in 2010.^*  

Maar een deel van de ‘veestapel’ is biologisch, toch? Juist ja, een schamele 3,4 procent.^* Nederland is daarmee een van de hekkensluiters^* van de Europese Unie.

Bonusvraag: op hoeveel leefruimte hebben jonge varkens recht in Nederland? Tussen de 0,2 en 1 vierkante meter. Zelfs op een studentenkamer in Amsterdam (lees: een bezemkast van 6 vierkante meter) kun je dus zes tot dertig varkens kwijt.

Het gros van de miljoenen dieren – waarvan sommige intelligenter zijn dan die sympathieke buurthond^* – heeft een leven dat op zijn best belabberd en op zijn slechtst gruwelijk is.

De Franse filosoof Descartes kon in de zeventiende eeuw nog wegkomen met de gedachte dat dieren gevoelloze machines zonder denkvermogen waren. Maar anno 2022 behandelt de bio-industrie hen nog steeds zo, ook al heeft de wetenschap die machinegedachte allang verpulverd. Varkens zijn sociaal, nieuwsgierig en razend intelligent. Ze tonen emoties en kunnen zelfs stress van andere varkens aanvoelen. Koeien maken niet alleen nauwkeurig onderscheid tussen andere koeien, maar ook tussen mensen. Zelfs kippen hebben een wezenlijk inlevingsvermogen.^*

Voor stoppen met vlees hoef je niet zoveel meer op te geven

Maar stel dat je daadwerkelijk zero fucks geeft om de belevingswereld van dieren, stel dat jij die persoon bent die zijn schouders ophaalt als hij iemand zijn hond ziet trappen, stop dan op z’n minst met vlees eten voor de mens – voor jezelf en je kinderen. Vlees is goed voor 40 (!) procent van alle broeikasgasuitstoot die vrijkomt bij de productie van het voedsel van de gemiddelde Nederlander. Vlees overslaan is een van de grootste stappen die je als individu kunt zetten om je CO2-voetafdruk te verkleinen.^* Je hoeft niet ver te zoeken om daar de noodzaak van in te zien – deze zomer staat een deel van Europa in brand, vorige zomer stond Valkenburg onder water.

Het is binnen mijn generatie (ik ben van 1997) populair om je activistisch op te stellen. Een Instagram-story is zo geplaatst. Helaas: principes worden niet gedefinieerd door wat je roept, maar door wat je bereid bent op te geven. Het goede nieuws: om te stoppen met vlees hoef je steeds minder op te geven. Alternatieven zat – zelfs op de menukaart van steakstalling Loetje vind je een ge-3D-printe biefstuk.

De tijd van smoesjes is voorbij. Vlees eten uit intensieve veehouderij is niet meer moreel verdedigbaar, als het dat ooit al was. 

Hoe kan het dat we zoiets verwerpelijks ooit normaal vonden?

Kijk je naar de geschiedenis, dan heeft elke generatie gewoontes waarop men vijftig jaar later terugblikt met walging: hoe kan het toch dat we zoiets verwerpelijks ooit normaal vonden? Ik ben er tot op het bot van overtuigd dat de bio-industrie voor onze generatie een van die gebruiken is. 

Filosoof en econoom Amartya Sen schrijft in The Idea of Justice dat je geen perfect idee van rechtvaardigheid hoeft te hebben om onverholen onrechtvaardigheid te herkennen, net zoals je geen perfect idee van kunst hoeft te hebben om te zien dat ik voor geen meter kan schilderen. Hij heeft groot gelijk. Schrijf de simpele feiten op, bekijk de beelden, lees het onderzoek – de omgang met dieren in de bio-industrie kún je niet normaal vinden.

Je moet niets van mij. Maar vraag jezelf af: als technologie over vijftig jaar de intensieve veehouderij overbodig heeft gemaakt, en je kleinkind vraagt jou hoe lang jij nog aan zoiets akeligs hebt bijgedragen, wat wil je dan zeggen? Dat je in 2022 besloot dat het niet langer kon.

Toch?

Meer lezen?