Hoe drie hobbyisten de moeilijkste puzzel van de Zodiac Killer oplosten

Eind jaren zestig vermoordde hij minstens vijf en mogelijk tientallen mensen in en rondom San Francisco. Hij stuurde cryptische brieven met complexe puzzels naar de lokale krant met de opdracht deze af te drukken. Vermaard regisseur David Fincher maakte in 2007 een bloedstollend spannende film over hem. Maar de Zodiac Killer werd nooit gepakt.

Door een van zijn versleutelde puzzels op te lossen – de ‘Z340’– hoopte de FBI de onderliggende boodschap van de Zodiac Killer te ontcijferen en zo de identiteit van de seriemoordenaar te achterhalen. Dat was in 1969. Liefst een halve eeuw lang kreeg geen enkele cryptograaf, zelfs geheime dienst NSA niet, vat op de mysterieuze code. Tot het najaar van 2020, toen een onwaarschijnlijk drietal – een Amerikaanse programmeur, een Belgische magazijnmedewerker en een Australische academicus – na veel volharding de puzzel kraakte.

Tijdschrift Popular Mechanics zet het imposante verhaal uiteen. De ingrediënten: een veertien jaar durende fascinatie voor een onbekende misdadiger, een brute force-computerapplicatie die honderdduizenden alfabetvariaties afgaat, een universitaire supercomputer en versleutelmethodes met nerdy namen als period-19 transposition en de ‘paardenrondgang’.