We leven in onzekere tijden. Maar of het heden nu echt onzekerder is dan eerdere tijdperken is moeilijk te zeggen. Afgaande op het nieuws, sociale media, ‘het geluid op straat’ en de tendens op Netflix zou je zelfs van een dystopisch tijdperk kunnen spreken.
Mensen zijn geneigd die onzekerheid te bestrijden via een zoektocht naar zekerheden, ofwel absolute waarheden. Maar al te simpele antwoorden gooien de deur vol in het gezicht van de complexe realiteit.
Wat is de oplossing voor dit probleem, dat ervoor zorgt dat we collectief steeds minder op zoek gaan naar dieperliggende kennis? Alan Levinovitz, hoogleraar theologie aan de Amerikaanse James Madison University, geeft aan dat hij tijdens zijn lessen actief een staat van bewilderment (verbijstering) probeert op te wekken bij zijn studenten. Daardoor ontstaat de ruimte voor onzekerheid en ambiguïteit die nodig is om open, flexibel en bescheiden over moeilijke onderwerpen te praten en echt iets te leren.
Volgens Levinovitz speelde de hofnar vroeger een belangrijke rol in het opwekken van verbijstering, en daarmee in het aanjagen van waardevolle discussies. Zijn favoriete hofnarren van tien jaar geleden, Jon Stewart en Stephen Colbert, zijn in Levinovitz’ ogen helaas gestopt met het opwekken van verbijstering. Ze zijn nu eerder predikanten.