Werken loont te weinig in Nederland, ons onderwijs biedt geen gelijke kansen en ons collectief is veel meer gericht op repareren dan investeren. Dat ondermijnt het geloof in sociale stijging en eigen verantwoordelijkheid. 

Er is sprake van grote tekorten op de arbeidsmarkt en onze samenleving valt uiteen doordat mensen steeds vaker in bubbels van gelijksoortige andere mensen opgroeien. Het collectief staat zwaar onder druk, met toenemende maatschappelijke instabiliteit, ongelijkheid en een giftig anti-overheidssentiment als gevolg. 

Om al die problemen aan te pakken, is er een coherent pakket aan maatregelen en initiatieven nodig dat Nederland eerlijker en breder welvarend maakt op een manier die zowel sociaaldemocraten, liberalen als conservatieven aanspreekt. 

De situatie is heus niet hopeloos: zoals we de afgelopen decennia een paar knoppen héél erg naar één kant hebben gedraaid, kunnen we de knoppen nu ‘gewoon’ weer terugdraaien. 

In mijn nieuwe boek doe ik een voorzet, met vijf ideeën in een pakket waar heel veel gewone Nederlanders achter kunnen staan. Het Instituut voor Publieke Economie heeft advies gegeven bij de cijfermatige onderbouwing van het boek.

Als het boek verschijnt in januari maak ik van de gelegenheid gebruik om met verschillende experts in gesprek te gaan. En ik ben ook benieuwd naar jullie ideeën.

We spreken in Amsterdam, Deventer, Rotterdam, Utrecht en Nijmegen met onder anderen Marjolein Moorman, Rasit Elibol, Barbara Baarsma, Vanessa Umboh, Firdevs Durgut en Tim ‘S Jongers. Lees hieronder meer over de programma’s per stad. Voor de avond in Nijmegen zijn nog laatste kaarten verkrijgbaar.

Praat mee!

In de nasleep van de VPRO-serie Sander en de kloof viel me iets op dat me ontzettend teleurstelde. Veel collega-journalisten wilden in hun beschouwingen eigenlijk alleen maar over mij praten. Waarom ik toch zo bezig was met die kloof, hoe belangrijk mijn eigen achtergrond voor me was (niet) en of ik niet hypocriet ben (natuurlijk wel). Oninteressante vragen, vond ik, die getuigen van weinig interesse in het onderwerp. 

Dat bleek gelukkig volkomen anders bij de kijkers. De essaywedstrijd van de VPRO leverde meer dan 900 inzendingen op en in de rest van het jaar, waarin ik regelmatig met allerlei mensen uit heel het land sprak over De kloof, merkte ik hoezeer het onderwerp leeft. Van bezorgde jongeren tot gearriveerde ondernemers; de kansenongelijkheid in ons land spreekt vrijwel iedereen aan, met een veelheid aan invalshoeken én oplossingen. 

Nu ik een boek heb geschreven, Sander en de brug, met daarin mogelijke oplossingen voor de kansenongelijkheid in Nederland, is het logisch om deze oplossingen te toetsen en te bespreken met experts en ervaringsdeskundigen. Ik kijk ernaar uit om kritisch bevraagd te worden – op de inhoud. 

In deze theatertour ga ik op verschillende locaties in Nederland in gesprek met bekenden en het publiek over de kloof en de brug. Elke avond begint met een korte introductie van Sander en de brug, waarna ik met een of meerdere gasten, en daarna met het publiek, dieper in ga op een of twee van de voorstellen uit het boek. Historicus en presentator Eveline van Rijswijk zal de avonden in goede banen leiden.

De Correspondent presenteert: Sander over de brug

Sander over de brug in Amsterdam - UITVERKOCHT

Met Marjolein Moorman en Rasit Elibol en Darine El Houfi

Datum: maandag 23 januari 2023

Locatie: DeLaMar Theater, Marnixstraat 402

Inloop: 19:00

Programma: 20:00 - 21:45

Tijdens deze theateravond in Amsterdam ga ik in gesprek met wethouder onderwijs, jeugd(zorg) en armoedebestrijding Marjolein Moorman. Zij werd bekend bij het grote publiek door de documentaireserie Klassen (VPRO), over de strijd voor gelijke kansen in het onderwijs. Kansengelijkheid is voor haar de belangrijkste drijfveer om politiek actief te zijn. 

Daarnaast spreken we ook met schrijver en journalist Rasit Elibol. Dit jaar verscheen van hem in De Groene Amsterdammer het artikel waarin hij reflecteert op arm-zijn in Nederland. Tijdens dat gesprek schuift ook Darine El Houfi aan, die jullie misschien nog kennen van Sander en de kloof: hij is student Bedrijfskunde en de bijlesleraar uit Zeist, die heeft opgericht. Omdat ik in mijn boek met concrete voorstellen kom, onder meer voor het onderwijs, ben ik benieuwd naar wat hij daarvan vindt.

Sander over de brug in Deventer - UITVERKOCHT

Met Özcan Akyol, Anouk Kootstra en Barbara Baarsma

Datum: woensdag 25 januari 2023

Locatie: Deventer Schouwburg, Leeuwenbrug 2

Inloop: 19:00

Programma: 20:00 - 21:45

In de Deventer Schouwburg ga ik in gesprek met econoom Barbara Baarsma, onderzoeksjournalist en politicoloog Anouk Kootstra, en schrijver en columnist Özcan Akyol. Eus neemt, juist vanwege zijn ervaring als ‘klassenmigrant’, geen blad voor de mond als hij spreekt over kansenongelijkheid in Nederland en het belang van onderwijs.

Ook Anouk Kootstra kent het klimmen op de maatschappelijke ladder van binnenuit. Met haar essay won ze in 2020 de Joost Zwagerman Essayprijs. In dat essay maakt ze invoelbaar hoe elk nieuw opleidingsniveau een nieuwe wereld voor haar opende. 

Barbara Baarsma combineert een functie als hoogleraar toegepaste economie aan de Universiteit van Amsterdam met haar werk als directeur bij de Rabobank. Ook voor haar gaat de tweedeling tussen arm en rijk over kansen. Maar hoe gaan we die kansen creëren? 

Sander over de brug in Rotterdam - UITVERKOCHT

Met Tim ‘S Jongers, Firdevs Durgut en Vanessa Umboh

Datum: donderdag 26 januari 2023

Locatie: Oude Luxor, Kruiskade 10

Inloop: 19:00

Programma: 20:00 - 21:45

Eveline en ik vervolgen het gesprek in Rotterdam, op donderdag 26 januari. Ik spreek dan met Correspondent Samenleven . Tim is politicoloog, bestuurskundige en publicist, en sinds september 2022 ook directeur van de Wiardi Beckman Stichting. Voor De Correspondent schrijft hij stukken over armoede in Nederland, zoals over de verantwoordelijkheid die niet-armen hebben in het tegengaan van ongelijkheid, of het stuk met de titel

Ook praten we met Firdevs Durgut en Vanessa Umboh. Firdevs Durgut begeleidt startende directeuren in Rotterdam, en was eerder schooldirecteur op scholen in Rotterdam-Zuid. Vanuit die praktijk ontwikkelde ze haar visie op het verbeteren van onderwijsbeleid, opdat leerlingen meer kansen krijgen. Vanessa Umboh, ook wel ‘de moeder van 40.000 kinderen’, geeft met haar stichting een stem aan de kinderen die in Rotterdam in armoede leven. Van onderop zet zij zich in voor bewustwording, armoedeverzachting en systeemverandering. 

Sander over de brug in Utrecht - UITVERKOCHT

Met Rutger Bregman, Denise Harleman en Charisma Hehakaya

Datum: maandag 30 januari 2023

Locatie: TivoliVredenburg, Vredenburgkade 11

Inloop: 19:00

Programma: 20:00 - 21:45

Op maandag 30 januari vervolg ik tour in Utrecht, samen met Eveline. Ik ga hier in gesprek met schrijver en historicus Rutger Bregman. Jullie kennen Rutger natuurlijk van zijn interessante stukken voor De Correspondent, zoals Van Rutger verscheen ook het boek De meeste mensen deugen, en ik kijk er zeer naar uit om het met hem te hebben over de meritocratische ideaal; dat hard werken loont. Daarnaast ben ik benieuwd naar zijn ideeën over het basisinkomen en hoe die zich verhouden tot mijn voorstel om een startkapitaal voor iedereen in te voeren.

In het tweede gesprek deze avond schuiven Denise Harleman en Charisma Hehakaya aan. Denise Harleman richtte op, een stichting die geld inzamelt bij mensen die het kunnen missen, en dat beschikbaar stelt aan mensen die het nodig hebben. Een experiment met het basisinkomen dus, maar ook een onderzoek naar wat solidariteit betekent in deze tijd. Charisma Hehakaya startte onlangs het Eerste Generatie Fonds, dat zich inzet voor mensen die als eerste uit een familie gaan studeren. Het fonds biedt financiële ondersteuning bij de aanschaf van studiemiddelen en biedt een mentorprogramma aan.

Sander over de brug in Nijmegen - UITVERKOCHT

Met Liesbeth Staats, Saptarshi Chowdhury Barua en Lina Boukhoubza

Datum: dinsdag 31 januari 2023

Locatie: De Vereeniging, Keizer Karelplein 2D

Inloop: 19:00

Programma: 20:00 - 21:45

De laatste stad die tijdens deze tour bezoek is Nijmegen. Op dinsdag 31 januari 2023 ga ik daar in gesprek met Liesbeth Staats. Zij is journalist en programmamaker, werkte onder meer bij het NOS Jeugdjournaal en EenVandaag, en is nu een van de presentatoren bij BNR Nieuwsradio en De Ochtend van 4 op NPO Radio4. Liesbeth maakte de documentaire Waarom werken vrouwen niet? (2020) en Waarom vrouwen minder werken dan mannen (en dat ook jouw probleem is) (2021).

In het tweede gesprek die avond praat ik verder met en Zij werken met de Nationale Jeugdraad al een aantal jaar in de praktijk met één van de voorstellen die ik doe in mijn boek. Ik ben benieuwd naar de lessen die zij in de praktijk hebben geleerd.

Kaartjes en opbrengsten

Je kunt kiezen voor een kaartje met of zonder boek. Leden van De Correspondent krijgen als altijd korting. Daarnaast introduceren we een ‘brugkaartje’. Hiermee kun je een kaartje kopen voor iemand met een kleinere portemonnee. Zo wordt de avond toegankelijk voor een zo groot mogelijk publiek. 

Dus wil je deze avond graag bijwonen, maar houdt de toegangsprijs je tegen? Meld je aan, dan stuurt De Correspondent je een kaartje (zolang de voorraad strekt). We hopen dat er per avond minstens 50 brugkaartjes worden gekocht. Als dit niet lukt, zal De Correspondent tot 50 kaarten gratis beschikbaar stellen.

Ik wil zelf overigens niets verdienen aan deze theatershow. Mijn deel van de inkomsten zal ik schenken aan een stichting die zich bezighoudt met het beschermen van onze democratie tegen technologische bedreigingen, bijvoorbeeld via sociale media.

Benieuwd naar het boek?

Sander en de brug In de tv-serie ‘Sander en de Kloof’ stelt Sander Schimmelpenninck de ongelijkheid in Nederland aan de kaak. In dit boekje beantwoordt hij de vraag die hij daarna uit alle hoeken kreeg: wat kunnen we eraan doen? Bestel ‘Sander en de brug’ alvast hier