Deze socioloog-journalist ziet dingen sneller dan jij en ik (en bijna wie dan ook)

Zeynep Tüfekçi is een heleboel dingen: programmeur, socioloog, journalist en ‘misschien de enige goede amateur-epidemioloog ter wereld’, zoals een profiel in The New York Times haar in 2020 noemde.^* En: ze is snel.

Ze was snel met het relativeren van Twitter als democratiserende kracht in dictaturen; ze was snel met het inzien van het gevaar van berichtgeving over schietpartijen op scholen (dat kopieergedrag zou uitlokken); ze was snel met het constateren van het belang van mondkapjes in de coronapandemie.

Snel is trouwens niet alles – haar stukken zijn vooral inzichtelijk. Je kunt haar volgen via haar nieuwsbrief Insight. Een recente greep: ChatGPT, de economie van fake news en, in de laatste editie, het gevaar van H5N1, ofwel de vogelgriep.

Vogelgriep verspreidde zich decennialang alleen onder gevogelte, maar recent sprong het over op zoogdieren. Erger: dat gebeurde onder nertsen. Wat is er zo erg aan nertsen? De luchtwegen van nertsen lijken flink op die van mensen. En dus wijzen deze infecties op een toegenomen gevaar van een nieuwe pandemie onder mensen.

Tüfekçi combineert drie prettige eigenschappen. ‘Erg goed zijn’, ‘leren van kritiek’ en ‘obscure dingen boeiend maken’. Of trouwens, vier eigenschappen: ze biedt diepere lagen aan alomtegenwoordige onderwerpen.^* Heel frequent verschijnt haar nieuwsbrief niet, maar de kwaliteit is altijd hoog.