Wijsheid komt met de jaren? Niet als het om klimaatbeleid gaat
In discussies over diversiteit gaat het vrijwel altijd over geslacht en kleur. En natuurlijk: op beide vlakken valt nog heel veel te winnen. Tegelijkertijd krijgt een andere vorm van diversiteit zelden de aandacht die hij verdient: leeftijd.
Gaat het over jongeren in de bestuurskamer, dan ontpopt menig idealist zich ineens als een stramme conservatief. Jongeren zijn onervaren, slordig en ongeïnteresseerd, hoor je dan. Ze kunnen niet voor zichzelf denken – er moet vóór hen gedacht worden. Een bestuurskamer vol grijze wijzen kan net zo goed (zo niet beter!) opkomen voor de belangen van toekomstige generaties.
Niet dus.
Neem deze nieuwe studie uit Brazilië.* Onderzoekers vroegen zich af: beschermen jonge burgemeesters het milieu beter dan oudere? Brazilië was een geschikte locatie: het land telt duizenden gemeenten en bijna de helft van het oppervlak (dat ruim twintig keer zo groot is als Duitsland) bestaat uit het Amazonewoud. Het team kon daardoor voor elke gemeente twee toetsstenen gebruiken: het uitstoten van CO2 én het kappen van bomen.
Wat blijkt: jonge burgemeesters beschermen het regenwoud én het klimaat beter, zelfs als je corrigeert voor factoren als politieke partij, opleiding, geslacht en burgerlijke staat.
En niet zo’n beetje ook. In gemeenten met burgemeesters van 35 jaar of jonger, worden 66 procent (!) minder bomen gekapt.* Oftewel: voor elke drie bomen die een willekeurige burgemeester neerhaalt, kapt een jonge burgemeester er slechts eentje. Intussen schroeven ze de uitstoot van broeikasgassen (gecontroleerd voor economische activiteit) ook flink terug. En de aandacht voor toekomstige generaties beperkt zich niet tot het klimaat: jonge burgemeesters investeren ook 3 procentpunt meer in onderwijs.*
Geef mensen een plek aan tafel en hun belangen worden beter behartigd
Wie had dat gedacht: geef minderheden een plek aan tafel, en hun belangen worden (gemiddeld genomen) beter behartigd. Hetzelfde is al vaak onderzocht voor mensen van kleur,* lhbti+’ers,* en vrouwen.* Nu weten we dus ook: mensen die meer toekomst voor zich hebben, zorgen beter vóór die toekomst.
Het omgekeerde is ook waar. Geef je mensen geen plek aan tafel, dan worden ze amper gehoord.
Waar macht is, vind je geen twintigers
Jammer dus dat je in Nederland vrijwel geen jongeren aantreft in bestuurskamers van grote bedrijven, de top van de rechterlijke macht of het kabinet. Waar macht is, vind je geen twintigers. Van de honderdvijftig Tweede Kamerleden zijn er vier jonger dan 30. In de Eerste Kamer is de gemiddelde leeftijd 61 jaar.* De enige twintiger die iets toevoegt aan de ministerraad is de pizzabezorger.
Dat is een gemiste kans, zo bleek andermaal toen klimaatactivist Hannah Prins onlangs aanschoof bij Buitenhof. Ze was in de boeien geslagen bij de blokkade van de A12, en stak in het zondagprogramma (bij uitstek een podium voor politieke mastodonten en universitaire dinosauriërs) een vurig pleidooi af over klimaatverandering en burgerlijke ongehoorzaamheid. Burgemeester Jan van Zanen (Den Haag) stelde voor de volgende dag een kop koffie te drinken. Eindelijk sprak de macht eens mét, in plaats van óver, jongeren.
Eén uitspraak van wegblokkeerder Prins bleef hangen. ‘Dank u wel dat we op het Malieveld mogen staan, heel aardig’, zei ze tegen Van Zanen, ‘Maar daar worden we niet gehoord. [...] Deze crisis is zo groot dat die vraagt om burgerlijke ongehoorzaamheid.’ Zolang jongeren buitengesloten worden van de macht, zal die vraag alleen maar sterker worden.
Vroeg of laat eisen jongeren hun plek op
Het huidige politieke landschap, met twintig fracties in de Tweede Kamer, lijkt soms op een boksring. Vergeet je toekomstige generaties in die belangenstrijd, dan klimmen jongeren vroeg of laat over de touwen. Meer goedgebekte twintigers zoals Hannah Prins komen dan hun plek opeisen. Geef ze eens ongelijk – de gevolgen van kortetermijnpolitiek stapelen zich op, met ontoereikend klimaatbeleid als het ultieme bewijs voor politieke bijziendheid.
Bestuurskamers zijn nog steeds een nachtclub waar de uitsmijter alleen vijftigplussers binnenlaat, en jongeren buiten op de stoep laat wachten. Laat ze naar binnen – ze zouden zomaar eens de wereld kunnen redden.
Meer lezen?
Dit verhaal heb je gratis gelezen, maar het maken van dit verhaal kost tijd en geld. Steun ons en maak meer verhalen mogelijk voorbij de waan van de dag.
Al vanaf het begin worden we gefinancierd door onze leden en zijn we volledig advertentievrij en onafhankelijk. We maken diepgravende, verbindende en optimistische verhalen die inzicht geven in hoe de wereld werkt. Zodat je niet alleen begrijpt wat er gebeurt, maar ook waarom het gebeurt.
Juist nu in tijden van toenemende onzekerheid en wantrouwen is er grote behoefte aan verhalen die voorbij de waan van de dag gaan. Verhalen die verdieping en verbinding brengen. Verhalen niet gericht op het sensationele, maar op het fundamentele. Dankzij onze leden kunnen wij verhalen blijven maken voor zoveel mogelijk mensen. Word ook lid!