In beeld: waarom de vrijmibo goed voor je is (hint: niet door de drank)

Als je aan mensen vraagt wat in positieve zin van invloed is op je gezondheid, zetten ze ‘nooit beginnen met roken’ bovenaan hun lijstje. Daarna: veel bewegen, geen overgewicht hebben en weinig drinken. En verder: sporten en, als je dan toch bent gaan roken, er zo snel mogelijk mee stoppen.

Maar dat wat het méést van invloed is op onze gezondheid, wordt het minst genoemd: sociaal contact. 

We hebben dus een vertekend beeld van wat ons gezond of juist ziek maakt. We overschatten individuele keuzes in leefstijl (wel of niet roken, wel of niet bewegen) en onderschatten sociale factoren: het hebben van familie, vrienden, buren en andere contacten.

In beeld ziet die misvatting er zo uit:

Stapels onderzoek laten zien dat eenzaamheid en gebrek aan sociaal contact tot de belangrijkste ziekteverwekkers behoren. Mensen die zich eenzaam voelen hebben meer kans om vroegtijdig te overlijden, meer kans op dementie,^* op hart- en vaatziekten,^* en op depressie^* en angststoornissen. 

Eenzaamheid is bijna net zo ziekmakend als vijftien sigaretten(!) per dag. 

Nu wordt vaak gedacht dat dit komt doordat mensen die zich eenzaam voelen ook ongezonder leven. Ze zouden meer roken, bijvoorbeeld, of meer alcohol drinken. Maar onderzoek laat zien: dat klopt niet.^* 

Eenzame mensen zijn vooral relatief ongezond omdat ze lijden aan chronische stress. Ze missen een gevoel van veiligheid en geborgenheid, wat enorme gevolgen heeft voor hun gezondheid: hun lichaam verkeert voortdurend in staat van paniek.

Die stress zet je immuunsysteem op een laag pitje, waardoor je minder goed beschermd bent tegen virussen en andere ziekteverwekkers. Hij zorgt ook voor een verhoogde bloeddruk, wat de kans op hartklachten vergroot. En wie chronisch gestrest is, slaapt minder goed, wat weer kan leiden tot een verhoogd risico op dementie.^* 

Waarom onderschatten we sociale factoren dan toch? Een verklaring kan zijn dat de geneeskunde vooralsnog volledig gericht is op het individu. Niet voor niets bestaan er talloze campagnes die gezondheid voorspiegelen als een leefstijlkeuze: stop met roken in Stoptober, drink geen alcohol in Dry January. Maar een campagne die je aanmoedigt om naar de vrijdagmiddagborrel te gaan – niet om te drinken, maar om te socializen – is er niet.

Tijd voor Friendtember, wellicht?

Meer lezen?