Iedereen verdient een juf Diana

Beste juf Diana,

Gisteren moest ik weer denken aan mijn tijd in groep 6. Veel ervan ben ik vergeten, maar uw complimenten zo af en toe, met uw luide rokersstem – die niet.

Net als die hand op m’n schouder. Die knuffel, soms. Het snoepgoed dat u bewaarde in het laatje van het bureau waar ik zo graag aan stond. Een lolly of chocola, voor als iemand uit de klas het kon gebruiken, vaak omdat er de nacht daarvoor thuis wat was gebeurd. U wist precies wanneer dat nodig was.

En de klassenfoto waar we met gekke bekken op staan, die u me toestopte nadat hij het hele jaar in het lokaal aan de kast had gehangen.

Zo was u.

Voor een jongen die om verschillende redenen niet graag thuis was, wel vriendjes had maar altijd buiten de boot viel – totdat het alleen buiten de boot veilig voelde – was uw lokaal een warm nest. Haast een toevluchtsoord.

Al die dingen gaven me een goed gevoel. Nu zou ik zeggen: u was een boost voor mijn zelfvertrouwen.

Onlangs las ik het pas gepubliceerde onderzoek Eigentijdse ongelijkheid, van het Sociaal en Cultureel Planbureau. Ongelijkheid, zo is daarin te lezen, gaat allang niet meer alleen om kapitaal in economische zin. Het gaat ook om cultureel, sociaal en persoonskapitaal. Dat laatste vatten de onderzoekers samen als ‘wie je bent’:^* je gezondheid, je uiterlijk, je BMI, en je zelfvertrouwen en zelfbeeld.

Dus, zo concluderen de onderzoekers, kun je ongelijkheid niet bestrijden door slechts over geld na te denken.

Bij mij viel een kwartje. Ik probeer al lange tijd te begrijpen waar mijn eigen onzekerheid vandaan komt – om er iets aan te kunnen doen.

In de envelop waarin ik die klassenfoto vond, zat ook mijn rapport van groep 4. De juf van toen schrijft dat ik vraag om moeilijke werkjes, maar vervolgens meteen roep dat ik het niet kan. ‘Hij is soms onzeker over zichzelf’, staat er. 

Een stem in mijn hoofd – de mijne – schreeuwt al mijn hele leven dat ik niet goed genoeg ben en niet thuishoor waar ik ben. Niet voor en op het vwo, de universiteit, of in een bijbaan als leidinggevende, als essayist, voor en op het podium, met spaargeld, in een net pak. Af en toe schrik ik erdoor wakker.

Hoe leg ik die stem het zwijgen op?

Toen dacht ik weer aan u.

In het onderzoek staat dat je je persoonskapitaal zelf kunt vergroten door, bijvoorbeeld, gezonder te eten en je beter te kleden.^* Maar, voegen de onderzoekers meteen toe, ongelijkheid kun je niet in je eentje oplossen.

Je hebt de ander nodig: een overheid die meewerkt, steun van je familie, vrienden of buren, mensen met wie je persoonlijke zaken kunt bespreken en een professioneel netwerk.

U hoort in dit rijtje thuis.

Met uw woorden – echt niet alleen complimenten, gelukkig niet – en misschien nog wel meer met het schouderklopje, de omhelzing en het snoepje liet u me weten dat ik het goed deed én ertoe doe. En dat werkte door: als u iets aardigs zei over hoe ik schreef, ging ik ook beter spellen en met meer plezier rekenen.

Het is voor mij nieuw om schuld niet bij mijzelf te zoeken. Nu weet ik: de oorzaak van een gebrek aan zelfvertrouwen ligt ook buiten jezelf. Net als een groot deel van de oplossing voor dat gebrek.

Hopelijk zijn er nog veel meer Diana’s, want er zijn genoeg ukkies (en ouderen) die daar gebaat bij zijn.

Vriendelijke groet,

Hizir

Meer lezen?