De huizenprijzen zijn voor veel mensen een graadmeter voor economische voorspoed. Toen de prijzen vorig jaar daalden, zagen huiseigenaren hun kapitaal slinken. Woningzoekenden durfden juist voorzichtig te hopen dat een koophuis binnenkort  

Geruststellend voor wie een huis heeft, en slecht nieuws voor starters. Maar wat bepaalt de stijging of daling van de huizenprijzen eigenlijk? 

Dat is de nieuwbouw, Als het aanbod van huizen groter wordt ten opzichte van de vraag, dalen de prijzen, zou je denken. En dat is ook zo. Maar het effect is klein, becijferde De Nederlandsche Bank, de toezichthouder op de banken, Als het woningtekort met 1 procentpunt daalt (dus bijvoorbeeld van 4 naar 3 procent), zouden de huizenprijzen gemiddeld met 1 tot 2 procent omlaaggaan – niet echt het soort daling waar je als aspirant-koper heel blij van wordt. 

De stijging is al decennia gaande

Wat zijn dan de belangrijkste oorzaken van die schommelingen in de huizenprijzen? Het is onmogelijk daar een volledig antwoord op te geven, omdat er simpelweg te veel factoren zijn die de huizenprijzen beïnvloeden: rente, lonen, werkgelegenheid, overheidsbeleid, een financiële crisis of een oorlog… Die factoren zijn niet allemaal even meetbaar, of over een lange periode beschikbaar. 

Toch hebben we geprobeerd een selectie te maken van belangrijke factoren, die je in de grafieken hieronder ziet. We hebben ervoor gekozen de ontwikkeling van de huizenprijzen over een lange periode te laten zien. Op die manier wordt duidelijk dat de stijging van de prijzen al decennialang gaande is, en vooral sinds de jaren 90 in een versnelling is geraakt.

Wat ook duidelijk wordt: overheidsmaatregelen hebben een grote invloed op de prijs. Dat betekent dat er – naast moeilijk stuurbare macro-economische ontwikkelingen – ook prijsfactoren zijn waarop je wél invloed hebt. Namelijk via de politici in Den Haag.

Meer lezen?