Een boek over de coming of age van een Afro-Surinamer in de Bijlmer

In het eerste hoofdstuk van Smibologie. Each one teach one beschrijft Prof. Soortkill de Bijlmer als een ‘dependance van de hel’, een klimaat waarin hij zich in zijn jeugd vaak niet op zijn gemak voelde en waar hij zo min mogelijk wilde zijn. De grote gevolgen van de scheiding van zijn ouders, zijn tijd op het ‘vmbo-k(aolo)’ waarin zijn eigenwaarde kelderde, de afgunst die mensen met dezelfde afkomst als hij richting elkaar voelden – zijn eerlijkheid kan niet kunstiger neergepend worden.

Maar Smibologie is veel meer dan een jeugdverhaal over de Bijlmer. Het is ergens ook een zelfhulpboek, encyclopedie en spiritueel manifest. De kennis die Soortkill heeft opgedaan als 29-jarige wijsgeer, giet hij in eigen modellen waarmee hij zwart bewustzijn wil vergroten.

De manier waarop de auteur bijvoorbeeld zag dat Afro-Surinamers in zijn buurt met elkaar omgaan, weet hij vlijmscherp te linken aan de koloniale erfenis van Nederland. Hij heeft er een eigen terminologie voor: ‘het syndroom van Herman’. Het is vernoemd naar onderwijsinspecteur Herman Benjamins, die rond de wisseling van de negentiende en twintigste eeuw zijn uiterste best deed om in Suriname de inheemse taal Sranantongo uit te roeien en inwoners te indoctrineren met het Nederlands.

De effecten hiervan zijn volgens Soortkill nu nog steeds te vinden in de wijk Amsterdam-Zuidoost. Hij ziet dat veel Afro-Surinamers te maken hebben met een negatief zelfbeeld en een gebrek aan historisch besef.

Soortkill deelt zijn literaire en culturele reis langs (onder andere) de geschiedenis van Suriname en zwarte emancipatie, om uiteindelijk te arriveren bij de oprichting van Smib. Dit Amsterdamse collectief van muzikanten, modeontwerpers, videomakers en meer creatieve disciplines is al jaren een van de grootste smaakmakers onder jonge generaties, waarin subculturen als hiphop en punk naadloos samenkomen.

Smibologie zit vol authentieke, fantasierijke en bovenal leerzame verhalen en geschiedenis, die je een groter vocabulaire en inzicht schenken. Mocht de taal in het boek je ontgaan, wees dan niet bang om het Smibanese woordenboek^* erbij te pakken.