Een rauwe, bloedstollende documentaire vanuit het belegerde Marioepol

‘Oorlog is als een röntgenfoto’, sprak een Oekraïense dokter bijna twee jaar geleden. ‘Goede mensen worden beter, slechte mensen worden slechter.’

Eind februari 2022 zijn Mstyslav Chernov en Evgeniy Maloletka de enige twee overgebleven journalisten in de Oekraïense havenstad Marioepol, die genadeloos wordt gebombardeerd en beschoten door het Russische leger. Ze besluiten drie weken te blijven, om de horror van de Russische invasie aan de wereld te kunnen tonen.

Vanuit noodziekenhuis No. 2 in een buitenwijk van Marioepol documenteert het duo de verschrikkingen van de oorlog. Ze zien een jongen die beide benen verliest door rondvliegende granaatscherven tijdens het voetballen. Een vrouw op een brancard, gedrapeerd met een versleten deken in watermeloen- of aardbeipatroon, met een verbrijzeld bekken en een dode baby in haar buik. Een man die een driftig sprintende cavia probeert te vangen op straat – wie weet wanneer zelfs het laatste voedsel in blik opraakt.

Overal ligt bloed – verse karmozijnrode druppels op de vloer, vegen op muren, aangekoekt als mat glazuur op stretchers. Chernov brengt het conflict in al zijn gruwelijkheid in beeld – fysiek en psychologisch. Als kijker voel je de emotie die ook bij deze journalist door merg en been gaat als hij zijn camera richt op een huilende winkelier terwijl de plunderaars zwijgend komen en gaan, of wanneer een pasgeboren baby als een rauwe kipfilet door elkaar wordt geschud en op de billen wordt getikt tot deze begint te krijsen.

‘We kunnen ons niet voorstellen hoe vreselijk, hoe angstaanjagend oorlog is; en hoe normaal het wordt’, schreef essayist Susan Sontag in Regarding the Pain of Others. Laten we desondanks hopen dat oorlog nooit normaal wordt – niet voor de Oekraïners, niet voor de Russen die sneuvelen in hun afschuwelijke moordcampagne, en niet voor ons, de passieve toeschouwers in West-Europa, waar de steun aan Oekraïne langzaam bekoelt.