Deze Belgische pijnstiller veroorzaakt de dood van tienduizenden Amerikanen per jaar

De voornaamste doodsoorzaak van Amerikanen tussen de 18 en 49 jaar is een Vlaamse uitvinding. En nee, die vondst komt niet uit het arsenaal van wapenfabrikant FN Herstal, noch is het dat torenhoge vetpercentage in Belgische mayonaise.

Op een kwartiertje rijden van de Nederlandse grens flikte arts Paul Janssen het in 1959 om fentanyl te fabriceren. Deze pijnstiller is vijftig keer krachtiger dan heroïne en honderd keer sterker dan morfine; inname van 2 milligram kan al dodelijk zijn. Popsterren als Prince en Mac Miller kunnen hun consumptie van het spul niet meer navertellen,^* en sinds hun overlijden is de crisis sterk verergerd: in 2022 stierven al 70.000 Amerikanen aan een overdosis synthetische opioïden, waarvan fentanyl de gevaarlijkste is.

In een Pulitzerwaardige productie legt de Spaanse krant El País het logistieke systeem achter dit medicijn c.q. deze drug bloot. De bron waaruit deze epidemie ontspringt is de chemische industrie rondom de Chinese stad Wuhan – u weet wel, het epicentrum van het coronavirus. Daar worden de chemische stoffen geproduceerd waarmee Mexicaanse ‘koks’ fentanyl maken. Drugskartels die de pijnstillers vervolgens in poedervorm naar de VS smokkelen, verdienen met deze Chinese chemicaliën 200 tot 800 keer hun investering terug.

De tragiek, constateert El País met weemoed, is dat China inmiddels enkele benodigde ingrediënten heeft aangepakt, maar lang niet alle productievarianten verboden heeft. Zo kon het gebeuren dat zich binnen tien jaar een farmaceutische ramp heeft ontvouwd, met name in de Amerikaanse steden San Francisco en Philadelphia. Zelfs het enige lichtpuntje is in de kern dieptriest: mensen die zijn gestorven aan een overdosis fentanyl, zijn vaak tenminste nog geschikt als orgaandonor.