Dit zijn onze favoriete podcasts deze zomer

Evgeny Morozov – A Sense of Rebellion

A Sense of Rebellion is de nieuwe podcastserie van technologiedenker Evgeny Morozov. De serie gaat over een onbekend groepje Amerikanen die in de jaren zestig in een technologielab in Boston werkten. Deze paradijsvogels – onder anderen een vermaard psycholoog en een erfgenaam van de Rockefellers – droomden van ‘menselijke, responsieve’ technologie – lang voordat het hip werd in Silicon Valley.

Morozov werkte naar eigen zeggen tien jaar aan het ontrafelen van dit verhaal – omdat het volgens hem laat zien dat de manier waarop kunstmatige intelligentie nu werkt ook heel anders had kunnen uitpakken, en vooral: niet vanzelfsprekend is. Er is een alternatief mogelijk, en dat alternatief ontvouwt Morozov in deze zeer gedetailleerde, zo nu en dan wat langdradige, maar absoluut boeiende podcast. (Maurits Martijn, correspondent Beter Internet)

Radiotopia – Hang Up

Ik kan smullen van datingshows zoals Love Is Blind, alleen: er ligt wel heel veel druk op de mogelijke koppels. Als ze elkaar nog maar net kennen, moeten ze al beslissen of ze willen trouwen. (Nog daargelaten dat er meerdere rechtszaken lopen van deelnemers die klagen over slechte werkomstandigheden en grensoverschrijdend gedrag.)

Wat een verademing is de podcast Hang Up, een datingshow met ‘no rings attached’. Er is één ster van de show, die via de telefoon de bellers leert kennen. Elke aflevering krijgt één persoon de ‘hang up’; met diegene wordt de verbinding verbroken. Op het eind is er een twist: de winnaar kan ervoor kiezen om op vakantie te gaan met de ster óf huiswaarts te keren met duizend dollar.

Het zijn emotioneel volwassen gesprekken tussen mensen die oprecht willen kijken of ze bij elkaar passen. Ook fijn: in tegenstelling tot veel andere datingshows zijn de deelnemers van Hang Up overwegend niet-hetero. (Sanne Blauw, correspondent Ouderschap)

VPRO – Het probleem de wereld in

In Het probleem de wereld in spreekt programmamaker Christianne Alvarado met een aantal oprichters van het eerste blijf-van-mijn-lijfhuis in Nederland. Dat kwam er exact vijftig jaar geleden, in Amsterdam.

De podcast is een luchtige, bij vlagen grappige en zeer knap in elkaar gezette reconstructie van de oprichting van het opvanghuis voor vrouwen en kinderen die slachtoffer waren van huiselijk geweld.

‘De meeste organisaties die wij in Amsterdam geïnterviewd hadden’, vertelt een van de betrokken vrouwen in de podcast, ‘vonden dat het [huiselijk geweld] niet bestond, dat je niet zo moest letten op geweld, dat er altijd eigenlijk iets was, en het zat in de relatie, vrouwen waren ook geen liefjes. Maar dat er een structureel probleem was, werd gewoon volledig ontkend.’

Dan doen we het zelf wel, dachten de zes vrouwen. In geuren en kleuren vertellen ze hoe ze een pand kraakten; hoe Marga, hun eerste gast, de benen nam omdat ze door de vrouwen met iets te veel enthousiasme werd ontvangen; en hoe daarna opvanghuis na opvanghuis vol raakte.

De blijf-van-mijn-lijfhuizen bestaan nog steeds, weliswaar onder een andere naam (Oranje Huizen). Vorige maand kreeg de stichting de Koninklijke Erepenning uitgereikt. (Hizir Cengiz, gastcorrespondent Afkomst)

Joeri Bakker & Max Boogaard – Terwijl je weet

Eerder tipte ik al de documentaire Wat ik niet vergeet, over mijn oud-collega Joeri Bakker, een voormalig reclamemaker die op 61-jarige leeftijd de diagnose Lewy-body-dementie kreeg.

Nu heeft journalist Max Boogaard een mooie en verhelderende podcastserie gemaakt van de gesprekken die Bakker zelf heeft opgenomen met experts en lotgenoten. Boogaard gaat ook zelf op onderzoek uit en spreekt verschillende deskundigen, onder wie hoogleraar psychiatrie Jim van Os en professor in de neuropsychologie Erik Scherder.

Eén op de vijf mensen krijgt dementie; wij komen er dus bijna allemaal een keer mee in aanraking. Terwijl je weet is een zoektocht naar de mens die gebukt gaat onder dementie. (Sabine Bijleveld, algemeen directeur)

Just Enough – Leven na de groei

Degrowth, het idee dat we radicaal moeten stoppen met het najagen van ongebreidelde economische groei op onze kwetsbare en eindige planeet, heeft bepaald geen warme ontvangst gekregen op De Correspondent.

Maar voorbij de karikatuur dat krimp goed is staat de degrowth-beweging voor een fundamenteel andere opvatting van welvaart en de verdeling ervan. Ook in Nederland bestaan initiatieven op dit vlak, waaronder Just Enough. In navolging van een boek over het thema lanceerde dit collectief de podcast Leven na de groei.

Waar het boek nog vooral las als een doorwrocht consultancy-rapport, is de podcast er een zoals ik ze graag hoor: zeer inhoudelijk, maar wel toegankelijk en concreet. Deze degrowthers prediken geen hel en verdoemenis, maar bieden een hoopvolle en constructieve kijk op hoe we onze wereld duurzamer en eerlijker kunnen inrichten. Van ons geldsysteem tot onze straten en reclame. (Koen van Zon, gastcorrespondent Europa)

VPRO – Zwermelingen

Dat verhalen vaak onder je neus voor het oprapen liggen, is misschien een cliché, maar in het geval van deze podcastserie wel heel letterlijk waar. De verhalen in Zwermelingen liggen namelijk in een bos in Venlo, onder de neus van elke wandelaar die er voorbijkomt. Ze liggen wel wat verstopt, tussen de struiken en langs weinig bewandelde paadjes.

Maar Sander Schattefor vindt ze: spullen die zijn achtergelaten door mensen die leven in het bos. Ze zijn van arbeidsmigranten, vaak uit Oost-Europa, die, als ze even geen werk hebben, vaak ook niet over een vaste verblijfplaats beschikken. Schattefor ontdekt via de voorwerpen een parallelle wereld in zijn achtertuin, waarin deze mensen in de schaduw leven – in vuilcontainers, onder bomen, in oude bunkers.

In deze podcast gaat hij samen met podcastmaker Naomi Steijger op zoek naar één vrouw die in het bos een dagboek achterliet. En zo schetsen ze een ontroerend en vooral ontluisterend beeld van de mensen die onze economie draaiende houden. (Maite Vermeulen, correspondent Globalisering)