‘Achteraf betalen’ kost de samenleving veel te veel

Simon van Teutem
Correspondent Politiek

De Bijenkorf, Rituals, het Rijksmuseum: binnenkort neem je hier je aankopen mee naar huis zonder direct af te rekenen.

Deze betaalreuzen willen het ‘koop nu, betaal later’-model dat online al helemaal is ingeburgerd naar de fysieke winkelstraat brengen. Binnenkort kun je op de 450.000 terminals van Adyen, verspreid over Europa, Australië en Noord-Amerika, simpelweg je pas tegen de lezer tikken en kiezen: nu betalen, of pas na veertien tot dertig dagen.

Verontrustend? Welnéé. Zo doen we immers al jaren aankopen met een creditcard.

Bovendien, achteraf betalen is al jaren doodnormaal in webwinkels.

‘Betaal zoals je wilt: vooraf of achteraf’ prijkt op Wehkamp, nog voor je dat katoenen dekbedovertrek in je winkelmandje hebt geklikt.

dan toch zeker ook de groenteboer en de bakker op de hoek? Is toch ook lekker voor hún inkomsten?

Wat kan er in hemelsnaam fout gaan?

Schulden als verdienmodel

Wie het onderzoek van uit april erbij pakt, ziet dat aanmaningskosten bij bepaalde aanbieders maar liefst Met andere woorden, het verdienmodel van partijen als Klarna, Riverty en Tinka leunt zwaar op mensen die simpelweg niet kúnnen betalen.

Maar liefst 13 procent van de gebruikers onder de 25 krijgt te maken met aanmaningskosten bij wanbetaling

Zo kom je uit bij kwetsbare groepen, zoals impulsieve jongeren, die nog geen financiële buffer hebben opgebouwd. Nu achteraf betalen populair is, zien we dat maar liefst 13 procent van de gebruikers onder de 25 te maken krijgt met aanmaningskosten bij wanbetaling. en

Kijk je naar alle leeftijdsgroepen, dan groeide het aantal verzoeken tot betalingsuitstel in één jaar

De AFM ontdekte ook nog iets anders. Niet alleen jongvolwassenen maken graag gebruik van achteraf betalen, ook minderjarigen doen dat vaak. In 2023 maakten zij in Nederland Ruim één transactie per minuut, dag en nacht. Drie aankopen sinds je deze column begon te lezen.

Wanneer het misgaat – en dat gebeurt dus regelmatig – zijn het niet Klarna of Riverty die de rekening betalen, maar de maatschappij. Problematische schulden Dat is gemiddeld bijna 500 euro per persoon per jaar.

Waar hebben we dit eerder gezien?

Staatssecretaris Ingrid Coenradie (Justitie en Veiligheid, PVV) toonde zich bezorgd, maar beloofde uiteindelijk niet meer dan een gesprek met de betaaldiensten, en verwees naar een

Het voelt als een herhaling van de wetgeving rond online gokken. Beleidsmakers kenden de risico’s voor kwetsbare mensen, maar Zelfs na en vielen beleidsmakers eindeloos terug op zelfregulering en ‘gesprekken met aanbieders’.

De problemen lopen nog altijd op.

Het zou verfrissend zijn als er deze keer wél op tijd wordt ingegrepen. Door achteraf betalen niet alleen uit de winkelstraat te weren, maar ook van het internet te verdrijven. Zo niet, dan maken betaalreuzen straks schaamteloos winst over de rug van kwetsbare mensen, en draait de belastingbetaler uiteindelijk voor de schade op.