Sander Schimmelpenninck legt het nog één keer uit: het is hartstikke slim om dom te doen

Youtube plaatst cookies bij het bekijken van deze video Bekijk video op Youtube

Luisteraars! Wekenlang werd ik bestookt door een agressieve marketingman van een niet nader te noemen uitgeverij. Hij had een prikkelend betoog in de aanbieding. ‘Echt iets voor jouw podcast’, zei hij. Ik kan inmiddels bevestigen: het is inderdaad een prikkelend betoog!

Sander Schimmelpenninck schreef een boek getiteld De domheid regeert: hoe opzettelijke onwetendheid een politieke strategie werd.

Voor de goede orde: met domheid doelt Sander niet op ‘lage intelligentie’, maar op ‘een houding van gecultiveerde onwetendheid’ – niet op dom zijn, maar op dom doen. En het dom doen viert inmiddels hoogtij.

‘Gevoelens horen ondergeschikt te zijn aan feiten en andere rationele overwegingen’, schrijft Sander. Maar dat zijn ze niet. Sander ziet in het gebruik van domheid een zekere politieke asymmetrie: vooral op rechts geldt het inmiddels als een geldig argument om te claimen dat mensen het zo voelen.

Toch ook een paar bedenkingen: ongeveer 52 procent van Nederland denkt dat veel van onze problemen worden opgelost door migratie aan te pakken. Dat een substantieel deel van Nederland niet te spreken is over migratie, is bovendien al zo sinds we het peilen.

Zijn zulke anti-migratieopvattingen werkelijk met factchecks te bestrijden? Nog één keer uitleggen dat een muur bouwen een volstrekt krankzinnige manier is om migranten tegen te houden, dat noodrecht niet helpt, grenscontroles onzinnig zijn, en terugkeerborden symboolpolitiek – is dat überhaupt wel waar het mensen om te doen is?

‘De geschiedenis leert dat je niet kunt onderhandelen met domheid. Je moet haar verslaan. Dat doe je vooral door haar te benoemen en te isoleren’, schrijft Sander. En inderdaad, voorheen wisten politici en media Hans Janmaat, een voorloper van het rechts-populisme, vakkundig te isoleren. Maar is zo’n bruut cordon sanitaire nog wel van deze tijd? Is het überhaupt realistisch nu de grootste partij van Nederland rechts-populistisch is?

We hebben het erover!

Shownotes

• Bestel hier het boek De domheid regeert.
• Lees hier mijn stuk over waarom de PVV de grootste partij werd.