Podcast: Deze vluchtelingen moeten toneelspelen om te overleven

Lex Bohlmeijer
Correspondent Goede gesprekken
Daria Bukvi?. Foto: Marijn Smulders (voor De Correspondent)

Daria Bukvić (1989) is geboren in Bosnië. Toen de oorlog uitbrak, vluchtte haar moeder op hoge hakken, met twee koffers en haar dochtertje stevig tegen de borst geklemd, het land uit. Die dochter is inmiddels een veelbelovend toneelregisseur geworden. En ze heeft een meeslepende voorstelling over asielzoekers gemaakt: Nobody Home.

Wereldwijd zijn er op het ogenblik naar schatting meer dan 50 miljoen vluchtelingen. Wat zegt zo’n getal? Wat gebeurt er met al die stromen anonieme mensen? Precies dat, een gezicht en een stem geven aan de mensen achter de getallen, is de ambitie van de jonge toneelregisseur . Ze heeft er een theatervoorstelling over gemaakt:

Bijzonder is: de drie acteurs en regisseur zijn alle vier vluchtelingen. Geweest

Bijzonder is: de drie acteurs en regisseur zijn alle vier vluchtelingen. Geweest. Ze zijn in hetzelfde jaar geboren, 1989, in Syrië, Iran en Bosnië, hun moeders hebben hen op sleeptouw genomen en na omzwervingen zijn ze uiteindelijk in Nederland in een asielzoekerscentrum terechtgekomen. Ze troffen elkaar later op de vermaarde Toneelacademie in Maastricht en behoren tot de grootste talenten van hun generatie. Toeval? Voor Daria Bukvić bestaat toeval niet. In ieder geval is dit een verhaal dat zich aan haar opdringt, een verhaal dat ze nu móét vertellen.

De voorstelling is gebaseerd op hun verhalen. En die van hun moeders, want die zijn ze uitgebreid gaan interviewen. Het levert een caleidoscopisch beeld op van onheilspellende, ontroerende en hilarische gebeurtenissen. Wat zich opdringt, en dat is wellicht ook de belangrijkste boodschap die Bukvić en haar mannen voor ons in petto hebben, is de overrompelende rijkdom van dit alles: hier kloppen aanstormende kunstenaars op de poort, die barsten van het talent, de verhalen en de gedrevenheid. Ze maken theater om te overleven.

Ik sprak met de regisseur een week voor de première, in de repetitieruimte van het ZID Theater in Amsterdam. Het gaat onder andere over onwaarschijnlijke ontsnappingen, reddende engelen, liefdesbrieven in het asielzoekerscentrum, en schuld: je ouders hebben immers alles opgeofferd.