Podcast: Deze toneelmaker maakt een drama van het Nederlandse woonbeleid

Lex Bohlmeijer
Correspondent Goede gesprekken
Sadettin Kirmiziyüz. Foto: Marijn Smulders (voor De Correspondent)

Het Nederlandse woonbeleid is een drama. Dat ontdekte theatermaker Sadettin Kirmiziyüz (1982) toen hij dreigde zijn huis in Amsterdam te moeten verlaten. Hij maakte er een theatervoorstelling over: Pandgenoten.

De wordt herzien. Het voorstel daartoe ligt nu bij de Eerste Kamer en als die akkoord gaat met de voorgestelde wijzigingen, treedt de nieuwe wet vanaf 1 maart in werking. Volgens theatermaker Sadettin Kirmiziyüz kan het desastreuze gevolgen hebben voor mensen die nu gebruikmaken van een sociale huurwoning. Ze zouden naar de periferie van de stad verdreven worden.

begon zich te verdiepen in de materie – die op het eerste gezicht weinig theatrale aanknopingspunten biedt – toen hij met zijn vrouw zijn woning dreigde te moeten verlaten. Hij woont in hartje Amsterdam, op het Keizerrijk. Het is het voormalige pand van Algemeen Handelsblad, later krakersbolwerk, inmiddels gelegaliseerd en verbouwd tot appartementen waar een bont scala aan huurders verblijft. Dankzij verzet van een sterke bewonersorganisatie is het onheil (voorlopig) afgewend. Maar Sadettins fascinatie was geboren.

En die leidde tot de ontdekking dat het woonbeleid in Nederland zeer dramatische kanten kent. Niet alleen vanwege de hybris van bestuurders van woningcorporaties, die zich sinds de vrijemarktwerking in hun sector steeds meer zijn gaan gedragen als ondernemers. Vooral omdat de opgebouwde schulden nu worden afgewenteld op de huurders (prijzen gaan omhoog) en de sociale huurwoningen op toplocaties (lees: het centrum van de stad) worden afgestoten, omdat je daar met andere typen woningen geld kunt verdienen.

Sadettin weet als geen ander wat segregatie betekent. Hij is als migrantenzoon opgegroeid in een turkenflat

Nederland heeft het grootste percentage sociale huurwoningen van de hele wereld, een groot verworven goed. Als je een flink deel van deze voorzieningen afbreekt, kunnen mensen met een kleine beurs straks niet meer in het centrum van de stad wonen en wordt segregatie in de hand gewerkt.

En Sadettin weet als geen ander wat dat betekent. Hij is als migrantenzoon opgegroeid in een zogenoemde ‘turkenflat.’ Juist de mogelijkheden van verheffing via sociale huurwoningen hebben hem gebracht waar hij nu is, met een voorstelling in Pandgenoten.

Het is Sadettin wel toevertrouwd om zelfs van zo’n ambtelijk onderwerp sprankelend theater te maken. Met humor legt hij het drama van het Nederlandse woonbeleid bloot. Hilarische scènes ontstaan op basis van één simpele vraag: stel dat we hier weg moeten, waar gaan we dan wonen (met onze zoon van zes maanden)? Het antwoord op die vraag is nog niet zo makkelijk, want de plek waar je woont bepaalt een belangrijk deel van je ontwikkeling en uiteindelijk van je identiteit.

Luister ook: