Podcast: Hoe mythen je helpen je schaamte te overwinnen

Op 28 januari werd in de Kunsthal in Rotterdam de winnaar van de prestigieuze VSB Poëzieprijs 2015 bekendgemaakt. Vijf dichters waren genomineerd. De kwaliteit was hoog. Alle vijf de bundels zijn zeer vitaal en intrigerend. Ik sprak de winnende dichteres: Hester Knibbe (1946). Haar bundel Archaïsch de dieren vondik intrigerend en ontroerend.

De jury formuleert het in haar rapport als volgt: ‘In weerwil van de titel gaat het Hester Knibbe in deze bundel juist om mensen, en om alles wat ons menselijk maakt: liefde, twijfel, angst, en de wil tot weten die ons uit het paradijs verjoeg. [...] Zij bezingt de fragiliteit van het leven in het licht van de dood. Alleen kinderen zijn ‘veel te niet bang,’ constateert ze laconiek, om dan te dichten over vier baby’s die in een koffer verdwenen. Dergelijke verwijzingen naar de actualiteit krijgen een existentiële lading in de context van antieke en Bijbelse verwijzingen. Bij Knibbe zijn die nooit koket, maar altijd functioneel. De mythische geschiedenis geeft zin aan de menselijke worsteling met angst en schaamte.’

Mensen zijn overlevers. Zelf werd Hester Knibbe vijftien jaar geleden getroffen door groot onheil: bij haar zoon Aernout werd een hersentumor geconstateerd. Hij stierf op 29-jarige leeftijd. Die ervaring trekt als een rode draad door haar gedichten, tot op de dag van vandaag. Het is een gebeurtenis die is uitgegroeid tot haar persoonlijke mythologie.

Afgezien daarvan wordt de dichteres, van huis uit scheikundige, vooral ook aangedreven door onuitputtelijke nieuwsgierigheid. Een gesprek over mededogen, schuld, offerrituelen en de drang om te begrijpen.