Mini-docu: Tian Yu maakte onze iPhones (tot ze van het dak sprong)

Tian Yu is zeventien als ze begin 2010 het Chinese platteland verruilt voor de metropool Shenzhen. Daar gaat ze aan de slag bij Foxconn Longhua, waar ze veel meer kan verdienen dan op het platteland.

Foxconn, een van ‘s werelds grootste bedrijven, produceert onder andere iPhones en iPads. In ontzagwekkende hoeveelheden: als Tian er werkt worden er zo’n 137.000 iPhones per dag gemaakt. Dat zijn er 95 per minuut.

Het is dan ook niet zomaar een fabriek: op drie vierkante kilometer zijn zo’n 240.000 mensen werkzaam. Daarmee is het fabrieks- en wooncomplex in Shenzhen een van de dichtstbevolkte gebieden ter wereld. 

Volgende week is het vijf jaar geleden dat medewerker Tian Yu van het dak van een Foxconngebouw sprong. Ze is niet de enige: achttien oververmoeide en overwerkte medewerkers sprongen dat bewuste jaar van de fabrieksgebouwen van Foxconn.

Aanleiding voor de Chinese filmmaakster Tu Qiao om een documentaire over het leven van Tian Yu en haar collega’s te maken. Uit haar materiaal stelde ik deze korte film samen over de lotgevallen van Tian Yu.

De film vormt een unieke blik in het leven van de mensen die in China onze iPhones maken.

Vimeo plaatst cookies bij het bekijken van deze video Vimeo

Een dag uit het leven van Tian

Op een normale werkdag staat Tian om halfzeven ‘s ochtends op. Zes dagen per week controleert ze beeldschermen die van de productielijn komen op eventuele krasjes. Een paar seconden per scherm, twaalf uur per dag. In stilte, want na de verplichte bijeenkomst in de ochtend is praten voor de rest van de dag verboden. Ze slaat pauzes en maaltijden over. Dan krijgt ze namelijk niet betaald.

Gedurende dat jaar springen achttien oververmoeide en overwerkte medewerkers van de fabrieksgebouwen van Foxconn

Doet ze haar werk goed, dan wordt het aantal schermen dat ze per uur moet controleren opgevoerd. Doet ze haar werk minder goed, dan mag ze geen pauze houden. Door de lange, monotone dagen en de korte nachten is het erg moeilijk om niet in slaap te vallen tijdens het werk - en dat overkomt haar collega’s dan ook regelmatig. Maar dat wordt niet getolereerd: publieke reprimandes, kortingen op het salaris en het schrappen van nóg meer pauzes vallen hen ten deel.

Als Tian na een maand werken geen salaris krijgt door een administratieve fout, probeert ze verhaal te halen bij verschillende leidinggevenden. Zonder resultaat. Tian wordt wanhopig, en ze is niet de enige.

In 2010 vindt er een zelfmoordgolf plaats op het terrein van Foxconn Longhua. Gedurende dat jaar springen achttien oververmoeide en overwerkte medewerkers van de fabrieksgebouwen van Foxconn. Tian Yu springt op 17 maart, na net een maand voor het bedrijf te hebben gewerkt. Ze overleeft haar val, net als drie anderen. Maar de prijs is hoog: na twaalf dagen ontwaakt ze uit een coma, met een gebroken ruggenwervel. Sindsdien zit Tian Yu in een rolstoel. Of ze ooit nog zal kunnen lopen, is zeer de vraag.

Hoe reageert Foxconn in 2010 op het tragische verhaal van Tian en haar lotgenoten? Nieuwe werknemers wordt verplicht een contract te tekenen waarin ze Foxconn van alle verantwoordelijkheid ontheffen in het geval van zelfmoord. En er worden netten langs de gebouwen gehangen, zodat de mensen die springen worden opgevangen.

Drie jaar werken om de Apple Watch zelf te kunnen kopen

In maart 2013 publiceert de Fair Labor Organization (FLO), een onafhankelijk onderzoeksinstituut, een vernietigend rapport over de arbeidsomstandigheden bij Foxconn. De belangrijkste conclusie: Foxconn laat mensen veel te hard werken voor veel te weinig geld. Het rapport bevestigt Tian Yu’s verhaal en Applebaas Tim Cook ziet zich genoodzaakt de leiding van Foxconn te manen tot humanere arbeidsvoorwaarden.

Maar wat is daarvan terechtgekomen? Het inkomen van Foxconn-werknemers is nog altijd maar 2.500 yen: zo’n 380 euro per maand. Om de luxe variant van de nieuwe Apple Watch à 10.000 dollar te kunnen betalen, moet de Foxconn-medewerker die hem in elkaar zet zo’n 910 dagen werken - oftewel drie jaar. Op papier wordt meer dan 39 uur overwerk per maand niet langer getolereerd, maar of dat ook wordt gehandhaafd, is onduidelijk.

En Tian Yu? Na haar ontslag uit het ziekenhuis werd ze geïnterviewd door een groep mensenrechtenactivisten uit Hongkong. Haar verhaal ging intussen de hele wereld over. Zo groeide ze uit tot boegbeeld van de strijd tegen de misstanden bij Foxconn.