Volgens bestuurskundige kan de moderniteit niet omgaan met de tragiek van het bestaan. Dat uit zich volgens hem in populisme (dat verlossing biedt) en het maakbaarheidsideaal van de verzorgingsstaat (dat naar oplossingen voor alle problemen streeft).

Beide wegen zijn volgens hem dwaalwegen.

Maar hoe moet je de tragiek van het bestaan dan wel het hoofd bieden? In zijn prikkelende boek schetst hij een derde weg: nietsdoen. Voor een bestuurder is het vaak de allerbeste optie, betoogt hij.

Burgers kunnen heel goed hun eigen belangen organiseren, ze hebben dat in Nederland van oudsher prima gedaan. Het is voor een bestuurder dus lucratiever om na te gaan of de regels van de staat de burger niet in de weg zitten. Een uitdagende stelling in deze tijd, waarin controledwang en beheerszucht .

Ik sprak met Frissen over drie grote thema’s:

  1. De gulzigheid van de staat. Met onze verlichte geest gaan we ervan uit dat er voor elk probleem een oplossing is. Dat uit zich in een almaar uitdijende overheid. Wat dreigt is een totalitaire greep van de politiek op de maatschappij.
  2. De symbolische orde van de politiek. De politiek is een arena, een schouwtoneel, waarin belangen en waarden met elkaar in conflict zijn. Daarin weerspiegelt het de gebrokenheid van de wereld.
  3. De fatalistische stijl. Leiders (Dries van Agt was ooit een mooi voorbeeld) die blijk geven van gematigdheid. Een mens kan niet alles, leiders dus ook niet. En zo zijn zij goed in staat om leiderschap en tragiek met elkaar te verzoenen.

Verder was het natuurlijk ook de week dat een minister en een staatssecretaris opstapten. Menselijk drama? Bestuurlijke tragedie? Een offer, zegt Frissen, een noodzakelijk symbolisch offer.

Wil de echte utopist nu opstaan? Correspondent Karel Smouter las vorig jaar Thierry Baudet’s Oikofobie en Paul Frissen’s de Fatale Staat, met in zijn achterhoofd de vraag wat de overheid kan doen om migratie te reguleren. Wat zijn de echte utopisten: degene die migratie willen reguleren of degenen die pleiten voor open grenzen? Lees de bespreking van deze boeken hier terug Podcast: De strijd van Trudy Dehue tegen de standaardisering van alles Trudy Dehue (1951) is als wetenschapsfilosoof een luis in de pels van de universiteit. Met haar nieuwe boek Betere mensen houdt ze haar collega’s een confronterende spiegel voor: al te vaak verkopen zij normen onder het mom van feiten. Een wake-up call van een bevlogen onderzoekster. Luister hier het interview terug Hoe onze risicomijdende cultuur de solidariteit ondermijnt Het is dé trend in de verzekeringsbranche: met behulp van Big Data het gedrag van individuen in kaart brengen en korting geven aan hen die ‘gezond’ of ‘veilig’ leven. Maar het resultaat van deze ‘sociale natuurkunde’ is dat de middelmaat wordt beloond en avontuurlijkheid bestraft. Wie is er nog solidair met de excentriekelingen onder ons? Lees het verhaal hier terug Luister je liever via de Apple Podcasts-app? Abonneer je dan via iTunes op de interviews van Lex Bohlmeijer. Dan verschijnen ze elke keer automatisch in je Podcastsapp. Klik hier om je op Lex te abonneren