Luisteren: een podcast over een andere podcast (en de kracht van podcasts)

Lex Bohlmeijer
Correspondent Goede gesprekken
Jair Stein. Foto: Marijn Smulders (voor De Correspondent)

In Amerika is het razend populair: de podcast. Indringende verhalen over gewone mensen die worstelen met grote problemen. De VPRO is (in samenwerking met de NTR) begonnen met een dergelijke serie kleine documentaires: Toendra. Jair Stein is een van de makers. Hij bewijst dat kleine verhalen grote journalistieke zeggingskracht kunnen hebben.

Gewone mensen in uitzonderlijke situaties: dat is waar een nieuwe serie radiodocumentaires, over gaat. Neem de tweede aflevering over Bel, die afgelopen zondag op NPO Radio1 wordt uitgezonden. Toen zij werd geboren, was ze zo zwaar gehandicapt, dat de artsen verwachtten dat ze niet langer dan zes maanden zou leven. Inmiddels is ze twee jaar oud. De moeder van Bel is hartstochtelijk van haar gaan houden. Daar, in dat spanningsveld tussen de verwachting van de dood en de liefde voor het leven, moet zij zien stand te houden.

Luister hier hoe dat klinkt:

Zulke verhalen hebben een universele betekenis, zegt Jair Stein. Hij is een van de makers en – samen met Katinka Baehr – eindredacteur van de serie. In 2013 won hij met zijn team de Zilveren Reismicrofoon (de hoogste onderscheiding in Nederland voor radiomakers) voor de fraaie radioverhalen van Inmiddels is Stein eindredacteur geworden bij de lange radiodocumentaires van de NTR, Radio Doc, en heeft hij geld gekregen (van het Mediafonds dat binnenkort zal verdwijnen) om met Baehr en researcher Esma Linnemann Toendra te maken.

Wat mij raakt, is de grote journalistieke en emotionele zeggingskracht van deze tien minuten durende documentaires. Het zijn kleine verhalen, maar ze raken aan complexe problematiek, zoals het syndroom van Asperger, of euthanasie bij baby’s.

Het grote voorbeeld voor de makers zijn de podcasts uit Amerika. Van wordt elke aflevering miljoenen keer gedownload. is een hit. De maakster heeft inmiddels sterrenstatus verworven.

Ik sprak met Stein over de kracht van het medium, verhalende journalistiek, documentaires van 1 minuut en zijn tomeloze perfectionisme: hoe breng je zeven uur materiaal terug tot tien, nou vooruit, twaalf minuten?