Podcast: Heeft herdenken zin?

De landelijke theatermanifestatie Theater na de Dam streeft naar een zinvolle invulling van de Nationale Dodenherdenking op 4 mei. Talloze kunstenaars zetten zich belangeloos in. De organisatie wil vooral jonge mensen aanspreken. Wat betekent oorlog voor hen die altijd in vrede hebben geleefd? Wat herdenk je dan eigenlijk? Heeft dat wel zin?

Dit jaar heeft een van de beste jonge toneelschrijvers van dit moment, Rik van den Bos, op uitnodiging van Theater na de Dameen avondvullend toneelstuk geschreven: In Vrede. Het zal morgen om 21.00 uur, na de officiële Dodenherdenking, op acht verschillende plaatsen in Nederland door gerenommeerde acteurs worden voorgelezen.

Van den Bos behoort tot een generatie die in vrijheid en hedonisme is opgegroeid. Opgeleid tot sportleraar, was tot zijn achttiende alles min of meer een spel. Maar toen begon er iets te knagen. Van den Bos begon zich te verdiepen in de grote vragen van het leven. Hij vroeg zich af wat er in de Tweede Wereldoorlog eigenlijk gebeurd is.

In zijn stuk In Vrede laat hij zien dat het wel degelijk zin heeft om je met het verleden bezig te houden. Misschien vandaag wel meer dan ooit. Bovendien stelt de toneelschrijver aan de hand van een aantal personages intrigerende vragen.

Zo is er het verhaal van Josua Ossendrijver, die pas heel laat ontdekt grootgebracht te zijn door onderduikouders, nadat zijn biologische ouders waren gedeporteerd en vermoord in Auschwitz. Is alles geoorloofd als je op zoek bent naar de waarheid over je eigen leven? Mag je iemand onder druk zetten om dingen te vertellen die liever verzwegen blijven?

En dan is er Sylvia, de dochter van een moeder die onderduikers verraden heeft. Hoe heeft zij overleefd? Met haar geeft Rik van den Bos stem aan een groep mensen die zelden aan het woord komt.

Zelf woonde hij een tijd in de Amsterdamse Rivierenbuurt. Op een dag wees een vriend hem erop dat hij in het huis van Ruben Koster woonde: in de oorlog afgevoerd en vermoord in Sobibor. Ook dat verhaal verwerkte Van den Bos: voorbeeld van het feit dat het verleden ver weg mag lijken, maar zich toch aan je opdringt.