Hoi. Als je dit leest is je favoriete ding van racisme beschuldigd. En of het nu of je favoriete feestdag is, het is nooit leuk om te horen dat iets wat je hoog hebt zitten, bekritiseerd wordt. En racisme ligt nogal gevoelig!

Daarom biedt De Correspondent je een handig stappenplan. Want niet alle manieren van omgaan met controverse zijn even productief. Tip: print dit stappenplan uit en hang het in de buurt van je computer.

1. Blijf rustig

O MIJN GOD JE FAVORIETE DING IS RACISTISCH VOLGENS IEMAND OP HET INTERNET. Ja, dat doet pijn. Je voelt je beledigd. Je kunt je niet voorstellen hoe iemand dat keileuke ding associeert met racisme. Je eerste impuls is om vanuit die woede meteen te reageren. Met het gestrekte been erin, maddafakka!

Adem in. Adem uit. Eet een Fruittella

Doe dat niet. Adem in. Adem uit. Eet een Fruittella.

Zeg niet: JULLIE MOETEN ALLEMAAL DOOD SESAMSTRAAT RACISTISCH??? HET IS VOOR KINDEREN!!!1

Zeg: Hm. Interessant. Zou je me die Fruittella even aan willen geven?

2. Denk: het is waarschijnlijk waar

Je kunt ervan uitgaan dat het waar is. Dat is niet altijd zo, maar waarschijnlijk in dit geval wel. Waarom? Omdat onze wereld vol zit met de uitwassen van eeuwenlang seksisme en racisme waar witte mensen vaak blind voor zijn.

De wereld is ingericht op de witte heteroseksuele man. Zoals een handschoen is ontworpen voor een hand: als je er iets anders in kwijt wilt, gaat het wringen.

Dat wil niet zeggen dat elke beschuldiging waar is. Maar ga er in eerste instantie maar van uit dat de kritiek klopt. Reageer zoals een smurf zou reageren als hij hoort dat Gargamel in de buurt is: ‘O, dat zou best eens kunnen, want het zou niet de eerste keer zijn dat dit gebeurt.’

Zeg niet: WAT EEN ONZIN, RACISME BESTAAT HELEMAAL NIET. JE BENT ZELF RACISME!

Zeg: Oké. Dat zou weleens waar kunnen zijn. Is mij nooit zo opgevallen.

3. Reageer niet racistisch

Oké. Je bent boos omdat je favoriete tv-programma/krant/zeep racistisch is genoemd. Reageer daar dan niet racistisch op. Want als je de kritiek erg vindt, betekent het dat je racisme erg vindt. Bovendien: je bevestigt de kritiek alleen maar.

Zeg: Ik ben het niet eens met die kritiek. Denk ik

Maak ook vooral niet de beginnersfout om te denken dat de kritiek altijd van zwarte mensen komt.

Zeg niet: Hun moeten maar een toontje lager zingen als wij ze niet hadden geholpen zouden ze nu nog in Afrika vliegjes zitten te eten.

Zeg: Ik ben het niet eens met die kritiek. Denk ik.

4. Zeg niet: het is politieke correctheid

De term ‘politiek correct’ is dom. Sorry. De term impliceert dat mensen zich uitspreken tegen racisme, seksisme of andere vormen van hufterigheid, omdat ze zich houden aan een belachelijke, hypercorrecte code die nergens op gebaseerd is. Dat is een poging om het argument van je tegenstander af te doen als een trivialiteit.

Het is ongemakkelijk, maar uiteindelijk wel waardevol om te accepteren dat de kritiek van de ander gebaseerd is op een oprecht geloof in bepaalde normen en waarden. Misschien andere normen en waarden dan jij hebt, maar dit is wat iemand echt vindt.

Zeg niet: O ja hoor, nou is het ook al niet meer policor om te zeggen dat alle mensen met krullen dood moeten.

Zeg: Gossie, vind je dat kwetsend? Maar waarom dan?

5. Blijf het ding kijken/lezen/vieren

De kritiek op de ‘nigger’-kop van NRC Handelsblad betekent niet dat de krant nu fout is. Dat er bijna alleen maar witte mensen bij De Correspondent werken, maakt het nog geen slecht medium. En dat 3FM vaker zwarte muziek zou moeten draaien, wil niet zeggen dat je in december niet voor het Glazen Huis mag staan.

De kritiek is kritiek: een verbeterpunt voor de makers van het ding. Het is een advies dat iemand geeft om jouw favoriete ding beter te maken, geen diskwalificatie van je favoriete ding.

Racisme in de media is in heel veel gevallen onzorgvuldigheid of onnadenkendheid. Het is belangrijk dat het benoemd en besproken wordt, in de hoop dat we het tegen kunnen gaan, maar niemand denkt echt dat de makers van De Wereld Draait Door in hun vrije tijd zwarte mensen lynchen of dat de acteurs die Zwarte Piet spelen dat doen om hun mede-Nederlanders te kwetsen.

Zeg niet: O, dus nu mag ik dit ook al niet meer kijken!?!1

Zeg: O, ik ben benieuwd hoe de makers van mijn favoriete ding dit op gaan lossen. Zijn er nog Fruittella’s?