Leestip: de toegankelijkste filosoof van deze tijd over hoe je de wereld verandert

Wie de gangen volgt van Elon Musk, de man achter de elektrische auto Tesla en ruimtevaartbedrijf SpaceX, volgt misschien ook de verhalenserie over Musk op website Wait But Why. In vier enorme bijdragen, die steeds maanden op zich lieten wachten, beschreef Tim Urban, de man achter Wait But Why, hoe de projecten van Musk ervoor moeten zorgen dat:

1. onze planeet niet kapotgaat
2. de mensheid naar Mars kan voor het geval project 1 mislukt.

Tim Urban is ervan overtuigd dat de van oorsprong Zuid-Afrikaanse ingenieur in staat is de mensheid een nieuwe richting in te duwen. Met zijn serie legt hij uit hoe en waarom.

In zijn slotbijdrage, die deze week verscheen, beantwoordt Tim Urban een vraag die voor mij als correspondent Vindingrijkheid & Vernieuwers centraal staat: waarom zijn mensen die revolutionaire veranderingen in gang zetten zo zeldzaam? Ofwel: waarom zijn we niet allemaal zoals Elon Musk succesvol bezig met het najagen van onze grootste dromen?

Het antwoord van Urban, die ook met Musk zelf sprak, is zo gelaagd dat het niet mogelijk is om het hier in een paar alinea’s samen te vatten. Liever leg ik kort uit waarom ik het verhaal zo goed vind en waarom ik iedereen die dat nog niet deed kan aanbevelen Wait But Why permanent te volgen (de site heeft ruim 280.000 volgers op Facebook ).

Disclaimer: Tim Urban is een Amerikaan dus de verhalen op Wait But Why zijn in het Engels. Wie geen Engels leest kan, om een idee te krijgen, twee eerdere stukken (over kunstmatige intelligentie) lezen in het Nederlands.

Hoe je als mens de wereld kunt veranderen

Urban vertelt in zijn nieuwste verhaal over waarom we niet allemaal Elon Musks zijn hoe je als mens de wereld kunt veranderen als je je niet laat afremmen door ‘conventional wisdom’: algemeen geaccepteerde vooronderstellingen. Zo betoogt hij overtuigend dat wat je van je ouders leert bijna altijd levenswijsheden van minstens een jaar of dertig geleden zijn die zich planten in een brein dat nog angstreflexen heeft van vijftigduizend jaar geleden. Niet het instrumentarium om de realiteit mee aan te pakken. Dat moet je dus zelf zien te vernieuwen.

Wie is er nou bang voor een afwezigheid van fotonen?

Elon Musk doorzag dat op vroege leeftijd. Als kind was hij bang in het donker, tot hij begreep dat het donker slechts een afwezigheid was ‘van fotonen in de zichtbare golflengte van 400 tot 700 nanometer.’ Waarop zijn angst prompt verdween: wie is er nou bang voor een afwezigheid van fotonen?

Een van de veelheid aan interessante observaties die Urban doet is dat Musk beslissingen neemt op grond van fundamentele, rationele kennis die hij stapje voor stapje verkrijgt door het stellen van de meest basale, kinderlijke waaromvragen.

Waarom?

En dat is ook de manier waarop Tim Urban zijn blogposts schrijft op Wait But Why (vandaar die naam). Met tekeningetjes van poppetjes met harken als handjes en stroomdiagrammen bouwt Urban zijn verhalen telkens vanaf de wortels op. En zo filosofeert hij nu al ruim twee jaar online op een extreem toegankelijke, humoristische en doorwrochte manier over grote alledaagse vraagstukken als:

• Hoe zorg je goed voor een vriendschap als je heel veel kennissen hebt?
• Is er leven op andere planeten?
• Waarom zijn welvarende jonge mensen in het Westen, die alles hebben om gelukkig te zijn, ongelukkig?
• Gaat kunstmatige intelligentie de mensheid redden? 
• Of toch kapotmaken?

Of hij constateert dat je structureel meer moet fooien of je oma interviewen voordat ze haar kennis over háár oma meeneemt in haar graf. Zijn vaste publiek schrijft en denkt af en toe mee op een plek op het blog waar hij een gespreksonderwerp aansnijdt als: Hoeveel jaar zou je willen leven als je zelf een willekeurig aantal jaren kon kiezen?

Op zijn blog en daarbuiten heeft Tim Urban zich uitgebreid verdiept in uitstelgedrag: hij is mede-oprichter van twee huiswerkhulpinstituten. De serie over Elon Musk (te beginnen bij deel één) vind ik de kroon op zijn werk tot nu toe.

Voor wie nu doorklikt: beschouw de teksten over Elon Musk niet als veel te lange blogposts, maar als een gratis boek in vier delen van een van de meest onderhoudende filosofen van deze tijd over een van de grootste revolutionaire doeners van deze tijd. Of snuffel zelf rond tussen de vele veel kortere bijdragen in het archief.