Luisteren: Dit is de stichter van het christendom (hint: hij is vandaag niet jarig)

Vijf redenen om (met Kerstmis) naar Karen Armstrong te luisteren.

1. Ze heeft een fabelachtige kennis van de grote monotheïstische godsdiensten. Ze deelt die kennis vaak met de machtigen van deze aarde. Van haar boeken zijn miljoenen exemplaren verkocht. En dat terwijl God voor haar zelf ongrijpbaar is. ‘Alle theologie is poëzie,’ zegt ze. Omdat het draait om de essentie van het zijn, dat niet in woorden te vangen is. Alle beelden van God zijn door mensen gemaakt.

2. Haar nieuwe boek, Paulus, onze liefste vijand, gaat terug naar de vroegste bronnen van het christendom. Paulus schreef lange brieven aan medestanders, overal in de wereld. Ze zijn opgenomen in het Nieuwe Testament en ouder dan de vier evangeliën. Paulus wordt vaak afgeschilderd als een hatelijke man: dogmatisch, autoritair, vrouwenhater, voor slavernij. Niets van dit alles is waar, denkt Armstrong. Zij schetst Paulus als een kwetsbare ambachtsman, die gedreven werd door het ideaal van een rechtvaardige wereld van gemeenschap en gelijkheid. En iedereen mocht meedoen! Een inspirerende man dus, zeker in een tijd van voortschrijdend individualisme: hij wilde toegewijd zijn aan iets groters dan het eigen ego.

Het is juist het Westen dat zijn secularisme met geweld heeft opgedrongen aan de rest van de wereld

3. Armstrong is de initiatiefneemster van de Charter for compassion, een beweging die ernaar streeft dat we ons verbonden voelen met iedereen in de wereld, en niet alleen met onze eigen mensen. De manier waarmee het Westen reageert op de vluchtelingencrisis onderstreept in haar ogen de klacht die ze hoorde uit de mond van een voormalige minister van Buitenlandse Zaken in Jordanië: ‘Het Westen is zijn menselijkheid verloren.’

4. Het idee dat de islam agressief en gewelddadig is, beschouwt ze als absurd. Het woord ‘jihad’ betekent zoveel als ‘moeite:’ de moeite die je doet om iemand anders te helpen bijvoorbeeld. Het is juist het Westen dat zijn secularisme met geweld heeft opgedrongen aan de rest van de wereld. En het is juist de seculiere nationale staat die de meeste doden op zijn geweten heeft. De staat is God. Nationalisme is de nieuwe religie.

5. Net als voor Paulus is het succes voor Karen Armstrong pas laat gekomen. Nadat ze zeven jaar in een klooster had gezeten, brak een duistere periode aan die tien jaar duurde. Ze was ziek en zwaar depressief. Er kwam pas een einde aan toen vastgesteld werd dat ze bij de geboorte een hersenbeschadiging had opgelopen: ze leed aan epilepsie. Maar de echte doorbraak kwam met het schrijven van haar majestueuze studie Een geschiedenis van God. Vier jaar lang schreef ze in stilte en eenzaamheid, leefde ze op blikjes baked beans. Het was een openbaring.

Meer verhalen over geloof: